Heimsmynd - 01.03.1990, Blaðsíða 81
undir þau húsnæði og fæði langt að
heiman: „Ég er ákveðin í því að mennta
börnin mín og til þess að eiga möguleika
á því verð ég að búa hér á Reykjavíkur-
svæðinu. Einstæðar konur eru heldur
ekkert vel séðar í þessum litlu plássum
úti á landi og ég var orðin óttalega ein-
angruð.“ Hún tók sig því upp með allan
barnahópinn og flutti inn á aldraða for-
eldra sína í Kópavogi: „Það átti nú bara
að standa í eina eða tvær vikur, en mér
tókst ekki að fá húsnæði fyrr en eftir tvo
mánuði. Ég ætlaði mér að búa í Kópa-
voginum og var búin að fá loforð fyrir
húsnæði þar og þrjár af stelpunum byrj-
aðar þar í skóla. en ég var svikin um hús-
næðið og fékk ekkert annað nema í
Hafnarfirði svo það má segja að við bú-
um í Lödu á leiðinni Hafnarfjörður-
Kópavogur." íbúðin er fimm herbergja
blokkaríbúð, stór og rúmgóð, en leigan
er fjörutíu og níu
þúsund á mánuði og
það hefur Þóra ekki
bolmagn til þess að
borga svo Félags-
málastofnun Hafn-
arfjarðar borgar fyr-
ir hana leiguna.
Ekki var vand-
ræðunum lokið þótt
húsnæði væri tryggt.
Þóra hafði fengið
vinnu í Matstofu
Guðrúnar í Kópa-
vogi þar sem hún
vann fimm tíma á
dag fyrir þrjátíu og
þijú þúsund á mán-
uði og þurfti af því
að greiða nítján
þúsund í barnapöss-
un. Matstofunni var
lokað þann fyrsta desember og síðan
hefur Þóra verið atvinnulaus. Hún fær
sextíu og þrjú prósent atvinnuleysisbæt-
ur, tæpar þrjátíu þúsund krónur á mán-
uði og meðlag og mæðralaun nema
fimmtíu og einu þúsundi. Af þeim
greiðslum eru teknar mánaðarlega tutt-
ugu og sjö þúsund krónur til greiðslu á
skuldabréfi sem tekið var á nafni Þóru til
að fjármagna kaup á atvinnutæki fyrrum
sambýlismanns meðan allt lék í lyndi.
Ráðstöfunartekjur þessarar sjö manna
fjölskyldu eru því um fimmtíu og fjögur
þúsund á mánuði. Fyrir þá upphæð þarf
að borga fæði fjölskyldunnar og klæði,
rafmagn, síma og ferðakostnað. „Auð-
vitað gerir maður ekkert fyrir þennan
pening,“ segir Þóra, „en verst er hversu
lítið ég get veitt börnunum. Seinustu
dagar hvers mánaðar eru hrein martröð
og allar afborganir af lánum og reikning-
ar eru látnir bíða barnabótanna sem
koma á þriggja mánaða fresti, en þær
hrökkva sjaldnast til.
Það væri miklu nær að veita þeim sem
eru einir með börn hærri persónufrá-
drátt, heldur en að vera að henda í mann
þessum tíuþúsundköllum á þriggja mán-
aða fresti. Ég reyni hvað ég get að
grynnka á skuldunum, en það gengur
ekkert. Um leið og eitthvað kemur upp
á þarf ég að framlengja og skuldbreyta á
ný og heildarupphæðin lækkar aldrei
neitt.“
Þóra saumar sjálf mestallan fatnað á
sig og börnin og nær sér stundum í auka-
pening með því að sauma fyrir vini og
kunningja. Hún kaupir aldrei tilbúinn
mat eða kökur, vinnur allan mat sjálf og
bakar. Á meðan hún bjó fyrir norðan
tók hún slátur á haustin og keypti kjöt í
heilum skrokkum í frystikistuna, en í
húsnæðishrakinu í haust var ekkert ráð-
rúm til þess. „Frystikistan er ekki einu
sinni í sambandi núna,“ segir hún hlæj-
andi, „og það er ekki íburðarmikill mat-
ur sem hér er á boðstólum. Fiskur, hrís-
grjón. hafragrautur og annað ódýrt fæði
eru uppistaðan. Annars finnst mér ódýrt
að kaupa í matinn hér miðað við fyrir
norðan, þótt vissulega sé það óhóflega
Ellilífeyrir og full tekjutrygging eru þrjátíu og
eitt þúsund á mánuði.
sniðug þróun að ungt
fólk sjái sér hag í því
að vera atvinnulaust.a
dýrt. Ferðakostnaður er líka óskaplega
mikill, ferðir tveggja eldri stelpnanna í
strætó milli Hafnarfjarðar og Kópavogs
kosta um sex þúsund krónur á mánuði
og þar ofaná bætist bensínkostnaður og
rekstur bílsins. Ég er að bíða eftir að fá
húsnæði hjá Kópavogsbæ og þá lækkar
sá póstur nú mikið. Mig langar til þess
að börnin mín geti lifað sem eðlilegustu
lífi, er að streitast við að leyfa þeirri
næstelstu að vera í handbolta og setti hin
fjögur í dansskóla núna eftir áramótin.
Það hefði mér raunar aldrei tekist nema
fyrir Ijúfmennsku Sigurðar Hákonarson-
ar skólastjóra dansskólans, sem lætur
mig ekki borga nema fyrir tvö og hálft
bam og leyfir mér að mjatla þessum
fimmtán þúsund krónum sem námskeið-
ið kostar inn smám saman. Ég hef aldrei
fimmtán þúsund krónur milli handanna í
einu, ef ég ætti þá upphæð fyndist mér
ég vera vellauðug.“
Þóra sjálf leyfir
sér ekki margt. Fer
aldrei á skemmti-
staði, nema vinir og
kunningjar „aumkvi
sig yfir hana“, eins
og hún kallar það,
og bjóði henni með.
„Ég leyfði mér
reyndar þann lúxus
núna í byrjun febrú-
ar að fara í líkams-
rækt og ljós, sem
þýddi það að febrú-
ar fór í mínus og að
ég verð einhvern
veginn að klóra mig
fram úr því í mars.
Það er það eina sem
ég hef leyft mér síð-
an ég flutti suður.“
Margur mundi sjálfsagt sökkva sér
niður í sjálfsvorkunn og leiðindi í þessum
sporum, en það er fjarri Þóru: „Auðvit-
að er þetta erfitt,“ viðurkennir hún, „en
ég hugga mig við það að eftir tvö ár fer
ég að fá greiðslurnar frá Tryggingastofn-
un óskertar og þá verður þetta lúxuslíf! I
haust byrja strákarnir í skóla og þá verð-
ur líka auðveldara fyrir mig að fá vinnu,
því þá verða þau þrjú yngstu væntanlega
í skólanum á sama tíma og draumurinn
er að geta komið þeim á skóladagheim-
ili. Þá ætti ég að geta farið að vinna fulla
vinnu, án þess að það fari allt í barna-
pössun og skatta. Ég er líka búin að
sækja um íbúð hjá Verkamannabústöð-
um í Kópavogi og vonast til að fá hana
innan tveggja ára. Á þessu lifi ég. Held
dauðahaldi í vonina um að allt breytist
til batnaðar með tímanum og læt mér
ekki detta í hug að vorkenna sjálfri mér
lengur. Ég gerði það á tímabili, fyrst eft-
ir að ég skildi, en sá fljótt að það var
ekki til neins. Það eina sem ég stefni að
er að vinna fyrir börnunum mínum og
mennta þau, og það ætla ég mér að gera
hvað sem á dynur.“
Þóra segist hafa kvalist af samviskubiti
vegna barnanna fyrst eftir skilnaðinn, en
sé nú hætt að láta það angra sig: „Ég tel
Framhald á bls. 97
HEIMSMYND 81