Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2018, Blaðsíða 48
48 tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 94. árg. 2018
„Má maður bara ekki neitt lengur“ … glymur inn á kaffistofu á vinnustaðnum.
„Maður þorir varla að horfa á kvenfólk án þess að fá stimpil um áreitni.“
„Metoo“ umræðan hefur verið á allra vörum síðustu mánuði og hefur skapað alls
konar óöryggi og vangaveltur hjá sumum en verið frelsandi og valdeflandi fyrir aðra.
Skömmin er að færast frá þolanda yfir á geranda, þar sem að hún átti og á alltaf að
vera. Það átti aldrei og á ekki að fylgja því skömm að verða fyrir broti í hvaða mynd
sem að það kann að vera og það ætti ekki að fylgja því skömm að leita sér aðstoðar
eftir ofbeldi eða áreitni, þó að það hafi verið þannig í aldanna rás.
Í dag sjáum við sem að vinnum með þolendum ofbeldis að skömmin er í meira
mæli að færast frá þolendum yfir á gerendur og einstaklingar eru jafnvel búnir að
skila skömminni áður en þeir leita til okkar. Þetta er ofsalega jákvæð þróun og gerir
það að verkum að fólk leitar sér fyrr aðstoðar, þiggur frekar þá aðstoð sem að er í boði
og nær góðum líkamlegum og andlegum bata.
Við sem að vinnum með þolendum höfum fundið fyrir áhrifum „metoo“ bylting-
arinnar, komum hefur fjölgað vegna ofbeldisbrota á neyðarmóttöku og sömu sögu
segja samstarfsaðilar okkar t.d. hjá lögreglunni, barnavernd, í Bjarkarhlíð sem að er
þolendamiðstöð ofbeldis og hjá þjónustumiðstöðvum reykjavíkurborgar. Við fögnum
því að komum fjölgi, vegna þess að við trúum að þolendur ofbeldis séu frekar í dag
en áður að stíga fram og leita sér aðstoðar eins áður er nefnt. fólk er að koma fyrr
eftir brot og það er upplýstara um úrræði. Það sem að er líka góð þróun er að konur
(í meirihluta þolenda) eru að viðurkenna kynferðislegt ofbeldi innan hjónabands -
ins/parasambandsins. Þessi hópur hefur verið að leita meira til okkar og fögnum við
því, því þetta er hópur sem að við vitum að hefur verið falinn í langan tíma. Það hefur
mikið verið rætt um afleiðingar kynferðisofbeldis og úrbætur gerðar í takt við það
sem að er frábært en ennþá er einhver hula þakin heimilisofbeldismálum því að þau
eru ennþá mjög falin. Þar getum við sem heilbrigðisstarfsfólk stigið inn í.
Verum öll meðvituð um ofbeldi og afleiðingar
Þó að átak hafi verið gert í heimilisofbeldismálum hjá lögreglu (Að halda glugganum
opnum) og hjá reykjavíkurborg (Saman gegn ofbeldi) þá er ærið verkefni fyrir höndum
og þar tel ég að við heilbrigðisstarfsfólk getum haft mikið að segja.
En hvað vitum við í dag? Erum við sem vinnum í heilbrigðiskerfinu öll meðvituð
um ofbeldi, afleiðingar og úrræði? Ég veit að ég var það ekki áður en ég fór að vinna
við þennan málaflokk og ég er alltaf að læra. Það er því miður ekki mikið kennt um
ofbeldi og afleiðingar í hjúkrunarfræðideild háskóla Íslands, enn sem komið er. En
Þankastrik
Komum fjölgar á Neyðarmóttöku vegna áhrifa
„metoo“ umræðunnar
Hrönn Stefánsdóttir
Hrönn Stefánsdóttir, verkefnastjóra Neyðarmót -
töku nauðgana.
Þankastrik er fastur dálkur í blaðinu og höfundur hvers pistils stingur upp
á þeim næsta. Í þankastriki gefst hjúkrunarfræðingum færi á að tjá sig um
ýmislegt er varðar hjúkrun og er þeim hjartfólgið. Pistlarnir geta allað
um ákveðin málefni, sögur af kynnum við sjúklinga eða starfsfólk, eitt -
hvað sem hefur orðið höfundum til hugljómunar eða hvað eina annað
sem tengist starfinu og hugmyndafræði þess.