Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2018, Blaðsíða 80

Gagnasöfnun
gagnasöfnun fór fram vorið 2016. Spurningalistar, ásamt kynn-
ingarbréfi og frímerktu umslagi, voru sendir hjúkrunarfræð -
ingum fyrrnefndra stofnana og þeim boðin þátttaka. Ýmist voru
listarnir sendir á nöfn hjúkrunarfræðinganna eða á deildarstjóra
sem sáu um að dreifa listunum, safna þeim saman og senda þá til
baka á heimilisfang rannsakanda. Litið var svo á að þátttaka jafn-
gilti upplýstu samþykki. Ítrekun var send í tölvupósti einu sinni.
Siðfræði
Í kynningarbréfinu kom fram að þátttakan væri nafnlaus, fæli
ekki í sér neina áhættu og frjálst væri að hafna þátttöku. farið
var með allar upplýsingar sem trúnaðarmál. rannsóknin var
tilkynnt til Persónuverndar.
Úrvinnsla
Tölfræðiúrvinnsla fór fram með tölfræðiforritinu Statistical
Package for the Social Sciences 22.00 (iBM Corp, 2013). notuð
var lýsandi tölfræði og Mann-Whitney u próf til að skoða sam-
bönd hæfniþátta (sem sýndir eru í töflum 1 og 2) við menntun,
starfsaldur og starfshlutfall. Dreifing starfsaldurs og starfshlut-
falls var ójöfn þannig að við úrvinnslu var notast við tvíkosta
breytur; annarsvegar starfsaldur styttri en fimm ár og lengri en
fimm ár, hinsvegar starfshlutfall minna en 80% og 80% eða
meira. Þegar reiknað var meðaltalsgildi fyrir hæfniþætti voru
svör þeirra sem svöruðu minna en 50% í hverjum hæfniþætti
fyrir sig tekin út úr útreikningum fyrir þann hæfniþátt. Meðal-
tal fékkst með því að reikna saman meðaltöl þeirra þátttakenda
sem svöruðu meira en 50% spurninga í hverjum þætti.
Niðurstöður
Svörun var 60% (n=52) og komu þátttakendur frá öllum heil-
brigðisstofnununum. Meðalstarfsreynsla þeirra var 13,9 ár
(sf=12,3) og höfðu 14 þátttakenda minna en fimm ára starfs-
reynslu. Tveir þátttakendur voru í minna en 60% starfshlutfalli
og 38 voru í 80 til 100% starfshlutfalli. Tuttugu höfðu lokið
viðbótarmenntun að loknu BS prófi í hjúkrun. aðspurðir um
þátttöku í sérhæfðum endurlífgunarnámskeiðum höfðu 30
lokið Sérhæfðri endurlífgun ii, 26 Sérhæfðri endurlífgun i, einn
lokið Meðhöndlun og flutningi slasaðra og sjö höfðu lokið Sér-
hæfðri endurlífgun barna. fimm þátttakenda höfðu lokið öll -
um námskeiðunum og tíu höfðu ekki tekið neitt sérhæft
endurlífgunarnámskeið.
Mat hjúkrunarfræðinganna á eigin hæfni og tíðni hæfniverkefna
Tafla 2 sýnir mat þátttakenda á eigin hæfni út frá hæfniþáttum.
Þátttakendur töldu hæfni sína mesta í þættinum stjórnun í
aðstæðum en lakasta í þættinum trygging gæða. fæstir þátttak-
endur svöruðu spurningum í þættinum trygging gæða og
flestir í þættinum starfshlutverk. Mesta spönnin var í þættinum
trygging gæða en minnst í þættinum umönnunarhlutverk. Þátt-
takendur framkvæmdu oftast verkefni í þættinum umönnunar -
hlutverk og sjaldnast í þættinum kennslu- og leiðbeinanda -
hlutverk. Meðalstig heildarhæfni var 7,4 stig (sf=1,2; md=
7,34).
Tafla 2 sýnir enn fremur meðaltal í hæfniþáttum hjá þátt-
takendum sem höfðu lokið öllum og engu af fjórum sérhæfðu
endurlífgunarnámskeiðum. Þar sést að talsverður munur er á
meðaltölum þessara tveggja hópa (frá 0,6 til 1,6 stigum). Mark-
tækni var ekki skoðuð sökum fárra einstaklinga í hvorum hópi.
Tafla 3 sýnir tíu verkefni sem þátttakendur mátu hæfni sína
að meðaltali mesta í og að meðaltali lægsta í. Þar sést að þeir
meta hæfni sína að jafnaði mesta í því að vera sjálfstæður í
störfum og lægsta í því að þróa aðlögun fyrir nýráðna hjúkr-
unarfræðinga á eigin deild.
Tafla 3 sýnir jafnframt tíu hæfniverkefni sem þátttakendur
sögðu tíðast að þeir framkvæmdu mjög oft. Í 100% tilvika
sögðust þeir mjög oft sjálfstæðir í störfum en í 11,5% tilvika
íris kristjánsdóttir, herdís sveinsdóttir
80 tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 94. árg. 2018
Tafla 2. Meðaltal, miðgildi og spönn stiga innan hvers hæfniþáttar hjá öllum þátttakendum og þeim sem lokið hafa annarsvegar fjórum sérhæfðum
endurlífgunarnámskeiðum og hinsvegar engum sérhæfðum endurlífgunarnámskeiðum.
Allir þátttakendur Þátttakendur sem hafa engum Þátttakendur sem hafa lokið
námskeiðum lokið fjórum námskeiðum
Hæfniþættir n M* (sf) Md Spönn N M (sf) Md Spönn n M (sf) Md Spönn
Heildarhæfni 51 7,4 (1,2) 7,3 4,3–9,5 9 6,9 (1,5) 6,6 3,5–9,6 4 8,1 (0.6) 8,2 5,5–9,1
Stjórnun í aðstæðum 49 7,8 (1,3) 7,8 3,8–9,9 10 7,6 (1,4) 7,8 5,3–9,5 4 8,7 (0,3) 8,7 8,4–9,1
Starfshlutverk 51 7,6 (1,4) 7,9 4,0–9,6 10 7,4 (1,6) 7,6 5,1–9,6 5 8,4 (0,5) 8,4 7,6–8,6
greiningarhlutverk 49 7,6 (1,2) 7,8 4,3–9,8 10 7,3 (1,5) 7,1 4,4–9,5 4 7,9 (0,8) 8,2 6,8–8,5
umönnunarhlutverk 49 7,5 (1,1) 7,6 5,2–9,8 10 6,8 (1,3) 6,4 5,2–9,2 4 8,4 (0,6) 8,6 7,6–8,9
hjúkrunaríhlutanir 46 7,4 (1,5) 7,6 2,3–9,9 9 7,3 (1,6) 6,6 5,1–9,6 4 8,3 (0,2) 8,3 8,2 - 8,5
Trygging gæða 50 6,9 (1,6) 7,0 3,2–9,8 10 6,6 (1,9) 6,9 3,2–9,6 4 7,5 (1,1) 7,3 6,4 - 8,6
kennslu- og leið-
beinandahlutverk 50 7,5 (1,1) 6,8 3,5-9,6 10 5,9 (2,0) 5,0 3,5–9,3 5 7,7 (1,3) 8,45 5,5–8,6
*n=fjöldi, M=meðaltal, sf=staðalfrávik, Md=miðgildi