Morgunblaðið - 06.12.2019, Blaðsíða 28

28 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. DESEMBER 2019
✝ Edgar Guð-mundsson
fæddist í Reykja-
vík 16. október
1940. Hann lést á
Líknardeild Land-
spítalans 29. nóv-
ember 2019.
Foreldrar Edg-
ars voru hjónin
Guðmundur
Ágústsson, f. 8.
nóvember 1916, d.
17. október 1983, bak-
arameistari og skákmaður, og
Þuríður Ingibjörg Þórarins-
dóttir (Dóa), f. 18. apríl 1915,
d. 20. febrúar 2002, myndlist-
arkennari og húsmóðir. Systk-
ini Edgars eru Þórarinn, f. 4.
maí 1936, d. 6. ágúst 1991,
eðlisfræðingur og mennta-
skólakennari, Anna Þóra, f. 7.
júlí 1939, d. 7. janúar 2007, fé-
lagsráðgjafi og fasteignasali í
New Jersey, Ágústa, f. 2. júlí
1945, prófessor emeritus og
rannsóknarstjóri Zymetech,
og Steinunn, f. 20. október
1950, d. 2. nóvember 2002.
Eiginkona Edgars er Hanna
Matthildur Eiríksdóttir, f. 26.
júlí 1941, fyrrverandi banka-
starfsmaður, dóttir hjónanna
Eiríks Guðlaugssonar, f. 14.
apríl 1914, d. 20. september
1988, bifreiðarstjóra og Livar
Þrándheimi 1966. Edgar var
bæjarverkfræðingur á Ólafs-
firði og á Dalvík 1968-69,
vann á verkfræðistofu G. Ósk-
arssonar 1970-76, starfrækti
eigin verkfræðistofu 1976-78,
stofnaði þá, ásamt Óla Jóhanni
Ásmundssyni, arkitekt, Ráð-
gjöf og hönnun sf. sem þeir
starfræktu til ársins 1992. Þá
var Edgar samskiptastjóri Ice-
net, verkefnis um tengingu
raforkukerfis Íslands með sæ-
streng til Hollands 1992-98.
Edgar kenndi við Tækni-
skólann, síðar HR, 1970-79 og
við verkfræðideild HÍ 1974-83.
Hann var ráðgjafi við iðnaðar-
ráðuneytið um árabil, einkum
á sviði orkumála og nýrra iðn-
aðarkosta. Hann var ráðgjafi
fyrir fjölmörg alþjóðleg fyrir-
tæki. Edgar átti, sjálfur og
með öðrum, mörg einkaleyfi á
sviði byggingartækni. Þar ber
hæst MÁT kerfið og EDOL
kerfið, sem náðu um tíma út-
breiðslu hér heima og erlend-
is. Síðustu starfsárin helgaði
Edgar sig þróun bygging-
arkerfisins GECA sem hann
þróaði og hannaði í félagi við
aðra. Edgar var höfundur fag-
bóka í byggingareðlisfræði,
s.s. Trévirki (1977) og Tækni-
mat húsa (1977). Hann skrifaði
fjölda blaðagreina um orku-
mál. Edgar var formaður
Varðar, fulltrúaráðs sjálfstæð-
isfélaganna í Reykjavík, 1978-
1979.
Útför Edgars fer fram frá
Lindakirkju í dag, 6. nóv-
ember 2019, klukkan 15.
Jóhannsdóttur, f.
20. september
1912, d. 30. októ-
ber 1996, hús-
móður. Börn Edg-
ars og Hönnu eru:
(1) Atli, f. 19. des-
ember 1960, sölu-
ráðgjafi hjá Ísam,
kvæntur Kristínu
Vilhelmsdóttur, f.
13. ágúst 1960,
leikskólakennara.
Sonur Atla af fyrra sambandi
er Edgar Smári. Börn Atla og
Kristínar eru Alda Guðlaug og
Hanna Liv. (2) Guðmundur, f.
11. ágúst 1965, framhalds-
skólakennari, dóttir hans og
Erlendínu Kristjánsson (nú
látin) er Victoria Hekla. (3)
Svava Liv, f. 3. mars 1968, við-
skipta- og matvælafræðingur
hjá MAST, gift Þráni Vigfús-
syni, f. 25. október 1967,
framkvæmdastjóra Vita. Son-
ur Svövu Livar af fyrra hjóna-
bandi er Ivan Engels. Synir
Svövu og Þráins eru Edgar
Ágúst og Hákon. (4) Jón Við-
ar, f. 15. mars 1969, kvik-
myndagerðarmaður og prent-
ari hjá PMT.
Edgar lauk stúdentsprófi
frá Menntaskólanum að Laug-
arvatni 1961 og verkfræði-
prófi frá Tækniháskólanum í
Í dag er tengdafaðir minn,
Edgar Guðmundsson verkfræð-
ingur, borinn til grafar. Með hon-
um er genginn mikilmætur mað-
ur sem var ekki bara eldklár og
með afbrigðum framsýnn, heldur
var hann enn fremur bráð-
skemmtilegur og hnyttinn í til-
svörum. Það er ekki algeng
blanda.
Ég kynntist Edgari þegar ég
og einkadóttir hans, Svava Liv,
fórum að rugla saman reytum
fyrir um 27 árum. Edgar var
mjög mörgum mannkostum
gæddur, sérlega bjartsýnn að
eðlisfari og bráðsmitandi fyrir
aðra sem fylgdu honum að. Engu
að síður var hann umhyggjusam-
ur og mátti aldrei aumt sjá. Þeg-
ar eitthvað á bjátaði þá var hann
fyrstur til að bjóða fram aðstoð
sína og gekk mjög langt í því að
gera allt fyrir alla.
Það var mjög gaman að fylgj-
ast með Edgari í þeim fjölmörgu
verkefnum sem hann sinnti og
þar var ekki ráðist á garðinn þar
sem hann var lægstur. Hann var
snillingur í mannlegum sam-
skiptum og gat náð ótrúlegum
árangri með símann einan að
vopni talandi heimsálfa á milli.
Hann var einnig mjög góður
tungumálamaður sem kom sér
vel þegar þurfti að ná fundi við
rétta aðila. Edgar var alltaf með
mörg járn í eldinum og alltaf að
finna nýja vinkla á hlutum, allt
frá því að endurbæta slysagildr-
ur í eldhúsinu vegna barna yfir í
að rafvæða fiskveiðiflotann.
Ég á eftir að sakna Edgars og
þeirra skemmtilegu orðatiltækja
sem hann notaði. Hann var alltaf
úrræðagóður og aldrei varð ég
var við annað en að hann væri í
góðu skapi.
Síðustu árin var Edgar með
illvígan sjúkdóm sem ágerðist
smátt og smátt, en aldrei kvart-
aði Edgar og sagðist aldrei finna
neitt til. Þó grunaði mann að það
hafi ekki alltaf verið raunin.
Hann vildi ekki vera byrði á
nokkrum manni og allra síst ást-
kærri eiginkonu sinni til yfir 50
ára, henni Systu.
Blessuð sé minning um góðan
og traustan afburðamann sem ég
leit mikið upp til alla tíð.
Þráinn Vigfússon.
Edgar bróðir minn var ein-
stakur maður, allt í senn góð
blanda af húmanista, húmorista
og raunvísindamanni. Hann lifði
samkvæmt lífsspeki formóður
okkar Ingunnar Magnúsdóttur
frá Syðra-Langholti sem sagði:
„Sá kann enginn að lifa sem
hugsar um það fyrirfram hvort
það heppnist sem hann ætlar að
taka sér fyrir hendur“ (Þórberg-
ur Þórðarson, 1970). Edgar vílaði
aldrei fyrir sér að taka áhættu.
Nýsköpun var honum í blóð bor-
in og hann helgaði þeirri gyðju
sína krafta. Nýjar hugmyndir
skutu upp kollinum. Hann fylgdi
þeim eftir með miklum sannfær-
ingarkrafti og áræðni til að raun-
gera þær. Úr hugvitinu urðu til
mörg einkaleyfi og fyrirtæki.
Lengi vel átti enginn Íslendingur
fleiri einkaleyfi en Edgar. Hann
áttaði sig snemma á því að ný-
sköpun er í bland hreyfiafl at-
vinnulífsins og þjóðfélagsins.
Edgar ferðaðist víða um heiminn
til að kynna hugmyndir sínar og
finna þeim fjárhagslegan grund-
völl. Í þessum ferðum myndaði
hann sterkt tengslanet við erlend
stórfyrirtæki og háskóla.
Listrænir hæfileikar Edgars
komu snemma í ljós, móður okk-
ar til mikillar gleði. Sjálf var hún
menntuð frá listaskóla í Kaup-
mannahöfn og dreymdi um að
eitthvert barna hennar yrði
myndlistarmaður. Það var því
allt gert til að þroska listræna
hæfileika með Edgari. Mekkanó
af öllum stærðum og gerðum
voru keypt auk kennslubóka í
listum fyrir börn og fullorðna.
Fyrsta minning mín um bróður
minn tengist einu hugverka hans
úr mekkanói sem hann gaf mér.
Þetta var lítil hrærivél og í henni
var hægt að þeyta rjóma. Dúkk-
urnar mínar sem tístu voru sam-
stundis skornar upp af Edgari
því við þurftum auðvitað að
kanna uppruna hljóðsins. Ég
minnist þess ekki að sú iðja hafi
valdið mér nokkrum leiðindum.
Það kom móður okkur á óvart að
Edgar skyldi velja sér nám í
verkfræði en ekki listum. Ævi-
starf hans á nýsköpunarsviði
varð því samtvinnað verkfræð-
inni og grunni í listrænni tján-
ingu með mekkanói og fróðleik í
listum.
Bróðir minn bar nafn banda-
ríska skáldsins Edgars Allans
Poe, eins af forkólfum róman-
tísku stefnunnar í Bandaríkjun-
um. Hann bar nafnið vel. Það er
til komið þannig að Lárus Blön-
dal bóksali, æskuvinur pabba, og
Edgar Ívars, frændi mömmu,
voru heimagangar hjá foreldrum
mínum. Lárus stríddi Edgari
með því að Þórarinn bróðir bæri
sitt nafn því að hann hefði verið
skírður Lárus Þórarinn. Edgar
svaraði um hæl að það væri í
góðu lagi því næsta barn foreldra
minna yrði skírt í höfuðið á sér.
Það varð ekki aftur snúið með
nafnið þegar Edgar Ívars lést úr
berklum skömmu áður en bróðir
minn fæddist.
Síðustu árin ræddum við
systkinin saman og oft bar
krabbamein á góma. Hann ræddi
þau út frá tækninni og ég hélt
mig við frumurnar. Edgar var
uppteknari af tæknilegum fram-
förum í meðhöndlun krabba-
meina en eigin veikindum. Hann
útskýrði í smáatriðum tæknina á
bak við tækin sem hann var með-
höndlaður með. Hann sagði
læknunum að systir sín væri pró-
fessor við Háskólann og hún
væri tenging sín við frumurnar.
Mér þótti vænt um þá viðurkenn-
ingu.
Ég kveð minn kæra, skapandi
og skemmtilega bróður með sár-
um söknuði.
Ágústa.
Edgar frændi minn var góður
maður. Hann var glæsilegur á
velli, hávaxinn og hrokkinhærð-
ur, gáskafullur og gjafmildur.
Hann keyrði varlega eins og afi –
á stýrinu voru hendur stilltar á
tíu mínútur yfir tíu, hafði kvikar
hreyfingar og skarpa og snarpa
hugsun eins og amma. Edgar var
bróðir móður minnar og kær vin-
ur föður míns.
Ég man fyrst eftir Edda í
Noregi. Hann var þar í námi á
sama tíma og pabbi. Þegar ég
hafði vit og þroska til naut ég
þess þegar Eddi kom í heimsókn.
Það var unun að hlusta á hann
lýsa nýjustu hugljómunum sín-
um um nýtingu á sykurreyr í
milliveggi, yfirbyggingu á
Laugaveg, sæstreng á milli Ís-
lands og meginlandsins og svo
mætti áfram telja. Stundum
dugðu orðin ekki til að lýsa því
sem hann hafði í huga og þá
raungerði hann uppfinningar
sínar með teikningum. Hug-
myndir hans voru frjóar og báru
allt í senn vott um virðingu fyrir
náttúrunni og næmi fyrir nýt-
ingu auðlinda hennar. Í hans
huga var allt mögulegt.
Að vera í nálægð við Edda var
notalegt. Hann tók mér ætíð
fagnandi, kyssti mig á kinn og
klappaði mér á kollinn. Hann
vildi vita af frændfólki sínu, hvað
það var að sýsla og á hvaða vegi
það væri í lífinu. Óþrjótandi
áhugi hans á ættfræði birtist
meðal annars í þessu og þarna lá
hans eðlislæga forvitni um ætt-
bogann sinn og um leið virðingin
fyrir hverjum og einum og þeim
leiðum sem fólkið hans valdi sér.
Já, ég fann alltaf að ég var hluti
af fólkinu hans. Þannig var hann;
lét sér annt um þá sem fylgdu
honum í gegnum lífið.
Ein ljúfasta minning mín um
Edda frænda má rekja til þess
þegar amma mín, Dóa, lést á
Landakoti í febrúar árið 2002.
Við hittumst þar, hann, mamma
og ég, rétt upp úr klukkan fjögur
um morgun. Við biðum saman við
dánarbeðinn þar til prestur kom
og fór með bænir yfir ömmu. Við
kvöddum hana af virðingu og
óskuðum henni velfarnaðar á því
ferðalagi sem beið hennar. Eftir
það bað Eddi mig að koma með
sér heim til ömmu á Vesturgöt-
una. Þar náðum við í sitthvað
sem á þyrfti að halda næstu
daga. Þá bauð hann mér á Kaffi-
vagninn úti á Granda; klukkan
var rúmlega sjö og flestir bátar
að leggja úr höfn eða þegar farn-
ir. Við þekktum þennan stað
bæði tvö. Hann í gegnum Guð-
rúnu í Kaffivagninum sem lengi
var heimagangur hjá ömmu og
afa og ég í gegnum ótal sendi-
ferðir þangað með brauð og sæt-
meti þegar ég vann í Sveinsbak-
aríi. Við þögðum saman í góðan
tíma, hann drakk kaffi og ég
kakó og fengum okkur nýbakað-
ar pönnukökur í minningu
ömmu.
Við ræddum saman um heima
og geima og nutum þess að finna
styrk hvort frá öðru við andlát
ömmu. Þessi stund eins og allar
aðrar með Edgari var falleg og
hlýleg.
Ég kveð Edgar, ljúfa frænda
minn, með þakklæti fyrir allt og
óska honum blessunar æðri
máttarvalda á nýrri vegferð.
Ingibjörg Ýr.
Mig langar að kveðja góðan
vin minn með nokkrum orðum.
Edgar var drengur góður í orðs-
ins fyllstu merkingu. Samskipti
okkar hófust fyrir nær 40 árum
þegar fyrirtæki okkar Ármanns-
fell hf. var að byggja stórhýsi á
þess tíma mælikvarða við Afla-
granda í Reykjavík. Óli Ásmunds
arkitekt og Edgar verkfræðing-
ur höfðu þá þróað nýtt milli-
veggjakerfi fyrir sementsbundn-
ar spónaplötur, sem við notuðum
með góðum árangri í þessa bygg-
ingu. Svo leiddi eitt af öðru og
Geca-kerfið fór að taka hug Edg-
ars, en það gekk út á nýja fram-
leiðsluaðferð á sementsbundnum
spónaplötum í samlokum sem
fólst í innspýtingu koldíoxíðs í
blönduna og hraðaði hörðuninni
úr meir en sólarhring í nokkrar
mínútur. Þetta var byltingar-
kennd framleiðsluaðferð og úr
varð heilt kerfi fyrir mjög ódýrar
byggingar, sem átti að geta leyst
húsnæðisvanda milljóna. Dóttir
mín Dögg skrifaði ágæta kandi-
datsritgerð um þetta verkefni í
viðskiptafræði sem menn geta
kynnt sér, rétt í byrjun tíunda
áratugarins. Edgar var í sam-
starfi við finnskt stórfyrirtæki og
annað í Hollandi og Magdeburg í
Þýskalandi og við kynntum verk-
efnið í Moskvu 1985 í upphafi
Gorbatsjofs-tímans en þá var
óskipulag á öllu í Rússlandi og
ekkert kom út úr því. Hugarfóst-
ur Edgars á enn eftir að verða að
veruleika en mér kæmi ekki á
óvart þó svo yrði í framtíðinni.
Edgar var alltaf sjálfum sér trúr
og geðprúðari manni hef ég ekki
kynnst. Hann var tvíburi og þeir
bræður veiktust báðir á sama
tíma sem ungir verkfræðingar og
tvíburabróðirinn dó en Edgar
lifði. Það hafði djúpstæð áhrif á
Edgar sem var bakarasonur þar
sem skáklistin sat í fyrirrúmi og
hann var slyngur skákmaður,
miklu betri en ég. Ég vann hann
einu sinni í 30.000 feta hæð á leið
til Moskvu og lifði á því í mörg ár
en annars þóttist ég góður með
þau fáu jafntefli sem ég náði
gegn honum en það var alltaf
jafngaman að tefla við Edgar.
Undanfarin 20 ár hef ég verið
fjarri góðu gamni hér í Frakk-
landi þar sem mig dagaði uppi,
en minningin um allar þær góðu
stundir sem við áttum saman lifir
þar til ég dey. Hafðu þökk fyrir
góða og skemmtilega samveru í
tuttugu ár. Eftirlifandi eigin-
konu og börnum votta ég mína
samúð og megi minning um góð-
an dreng lifa.
Ármann Örn Ármannsson,
fv. framkvæmdastjóri
Ármannsfells hf.
Hvernig er á viðunandi hátt
unnt að minnast félaga Edgars
sem nú er allur og varla verður í
orðum lýst? Hann þurfti að upp-
lifa. Edgar var hár maður og
vörpulegur, ljós yfirlitum og álit-
legur á yngri árum. Það var þó
hugur hans og hugarflug er
gjarnan fóru með himinskautum,
sem urðu eftirminnilegri. Þessir
þættir hugar hans voru slíkir að
okkur venjulegum var fyrirmun-
að að fylgja þeim, ekki vegna of-
lætis eða yfirgangs heldur hins
hversu hratt hann bar yfir. Hann
sór sig þar í báðar ættir trúi ég.
Fyrr á árum hittumst við Eddi
stundum, ég til að hlaða mín
„hugarbatterí“ sem vildu missa
hleðslu, en hann til að segja mér
frá síðustu hugljómunum sínum.
Stuttur fundur gat breytt miklu;
ígildi þess að breyta vatni í vín,
dimmu í dagsljós eða ófærð í ódá-
insvöll. Hvergi vottaði fyrir tak-
mörkunum né hömlum. Þá var að
sönnu gaman að lifa, sem er ekki
lítils virði í amstri dagsins.
Eddi lifði á ljóshraða þegar
svo bar undir. Var síkvik sönnun
þess að fé er uppspretta og for-
senda flests sem gera þarf. Vant-
aði hann, þau Systu eða fjöl-
skylduna eitthvað fór hugurinn á
flug, tók dýfur eða stökk, jafnvel
heljarstökk og niðurstaðan varð
oftar en ekki hreint ótrúleg. Þá
mátti á hinn bóginn engan tíma
missa við að hrinda snilldinni í
framkvæmd. Síminn gripinn,
hringt í vini eða kunningja hvar
sem slíkir voru, málin skýrð og
krafist aðgerða strax.
Við Eddi þekktumst frá æsku-
árum, urðum nokkuð samferða
upp gegnum háskóla. Tengsl
okkar breyttust mjög 1963 þegar
við Ágústa systir hans giftumst.
Þá hófst vinátta sem entist vel
alla tíð, fáir skuggar og flest
skemmtilegt.
Snemma á tíunda áratugi síð-
ustu aldar varð samstarf okkar
nánara þegar við unnum að
framgangi uppfinningar Edda og
Finnans Harri Eela við fram-
leiðslu sementsbundinna spóna-
platna til notkunar í einingarhús
undir heitinu: GECA. Allur
heimurinn var undir og hvergi
gefið eftir. Ýmsir góðir félagar
komu að ferlinu sem m.a. leiddi
til framleiðslu einingarplatna í
lítilli verksmiðju á Akranesi.
Reist voru nokkur hús úr þessum
plötum sem hafa staðist ágæt-
lega nag tímans tannar í vel á
þriðja áratug. Eddi var vakinn
og sofinn yfir verkefninu og
fannst hann þyrfti sífellt að vera
að betrumbæta ferlið, þótt ekki
yrði alltaf til bóta.
Illu heilli fundum við ekki
rétta farveginn, þótt snilldin og
notagildið séu óumdeild þar sem
eiginleikar sementsbundinna
spónaplatna eru býsna eftirsókn-
arverðir í byggingum. Því væri
verðugur minnisvarði um félaga
Edgar að raungera hugmyndina.
En hvers konar manneskja
var Eddi? Hann var mér kær
vinur og í huga hans var orðið
vinur stórt. En hann er vinur
minn! sagði hann stundum og þá
skildist að sá ætti allt gott skilið
óháð flestu öðru.
Áhugasvið Edda voru marg-
þætt, ekki síst ættfræðiþekking
sem hann taldi lykil mannlegra
samskipta.
Við Eddi vorum síst alltaf
sammála, en gerðum ævinlega
gott úr allri misklíð okkar í milli.
Nú hverfur félagi minn alfar-
inn til annarra heima: Góða ferð,
vinur sæll!
Systu og börnunum sendum
við Eygló og afkomendur bestu
samúðarkveðjur.
Pálmi R. Pálmason.
Edgar Guðmundsson var
skemmtilegur maður og eldklár.
Ég kynntist honum í Þrándheimi
þar sem við stunduðum báðir
nám í verkfræði við Tæknihá-
skóla Noregs, NTH, og við unn-
um saman að lokaverkefni við
skólann haustið 1966.
Á Íslandi lágu leiðir aftur sam-
an þegar ég starfaði hjá Rann-
sóknastofnun byggingariðnaðar-
ins, Rb, en hann var formaður
stjórnar um skeið.
Skemmtilegast var samstarfið
um rannsóknaverkefni sem
styrkt voru af Evrópusamband-
inu en Sambandið lagði fram á
fjögurra ára fresti áætlanir um
rannsóknir á ýmsum sviðum. Um
var að ræða samkeppnissjóði þar
sem aðildarþjóðir gátu sótt um
en strangar reglur giltu varðandi
nýjungar, fjölda aðildarþjóða í
hverri rannsókn, nýtingu niður-
staðna og þátttöku rannsókna-
stofnana og fyrirtækja. Tvö
rannsóknaverkefni til fjögurra
ára hvort hlutu styrk þar sem Rb
var stjórnandi rannsóknar en
Edgar var hugmyndasmiður og
frumkvöðull. Hæfni Edgars til að
leggja fram kosti og möguleika
viðkomandi verkefna kom skýrt í
ljós þegar leitað var erlendra
samstarfsaðila í viðkomandi
verkefni. Þannig fékkst t.d.
Cranfield University í Englandi
sem samstarfsaðili í öðru verk-
efninu sem varðaði nýtingu á
heitu vatni til framleiðslu raf-
magns með nýtingu minnis-
málma en minnismálmar er heiti
á málmum sem taka stærðar-
gráðu meiri rúmmálsbreytingum
við hitabreytingar en venjulegir
málmar. Þetta verkefni var raun-
ar tilnefnt framsæknasta verk-
efnið sem styrkt var viðkomandi
tímabil.
Ég ræddi seinast við Edgar í
afmælishófi Davíðs Oddssonar í
Hádegismóum sl. ár. Þá sat hann
í stól en virtist hress og kvartaði
ekki yfir heilsufari.
Ég votta fjölskyldu Edgars
innilega samúð okkar Siggu
Rögnu.
Hákon Ólafsson.
Edgar
Guðmundsson
Innilegar þakkir fyrir hlýhug og samúð
vegna andláts og útfarar ástkærs
eiginmanns míns, föður okkar, tengaföður
og afa,
MAGNÚSAR BJARNASONAR,
Muggs, frá Garðshorni.
Unnur Gígja Baldvinsdóttir
Margrét Lilja Magnúsdóttir Jóhann Pétursson
Bjarni Ólafur Magnússon
Jenný Huld, Magnús Ellert, Baldvin Búi,
Gígja Sunneva, Snjólaug Hildur