Bændablaðið - 16.11.2017, Blaðsíða 56

56 Bændablaðið | Fimmtudagur 16. nóvember 2017
Arnheiðarstaðir er gömul
landnámsjörð að talið er og þar
að auki gömul kristfjárjörð sem
ábúendur jarðarinnar keyptu
árið 2002. Foreldrar Eiríks,
núverandi ábúanda, þau Jón E.
Kjerúlf og Guðrún Einarsdóttir,
bjuggu þá á jörðinni. Eiríkur
tekur við búinu árið 2005, en síðar
rugla þau Eiríkur og Matthildur
saman reitum og árið 2010 kemur
hún í búskapinn.
Árið 1991 voru byggð ný
fjárhús fyrir 300 fjár en þá voru
fyrir gömul fjárhús sem voru rifin
vegna allsherjar riðuniðurskurðar
á svæðinu. Árið 1999 var byggt
nýtt íbúðarhús og flutt í það árið
2000. Árið 2006–2007 var byggð
rúlluaðstaða og fjárhús fyrir 200
fjár. Árið 2012 og 2013 var svo
mokað út úr 300 kinda fjárhúsinu –
sem var taðhús og steyptur kjallari
– og smíðaðar grindur.
Býli: Arnheiðarstaðir.
Staðsett í sveit: Fljótsdalur á
Héraði.
Ábúendur: Eiríkur J. Kjerúlf og
Matthildur Erla Þórðardóttir.
Fjölskyldustærð (og gæludýra):
Eiríkur og Matthildur. Matthildur
á tvö uppkomin börn; Þórarin
Pál Andrésson, 30 ára, bóndi á
Fljótsbakka í Eiðaþinghá, og Birna
Sólrún Andrésdóttir, 27 ára, bóndi
á Skipanesi í Hvalfjarðarsveit. Á hún
líka ótrúlegan fjölda af barnabörnum.
Svo eru smalatíkurnar Katla og Týra,
og veiðikötturinn Pjakkur.
Stærð jarðar? Eitthvað í kringum
3.000 ha.
Gerð bús? Sauðfjárbúskapur og 25
ha skógrækt.
Fjöldi búfjár og tegundir? 436
vetrarfóðraðar kindur, sex hestar
notaðir við smalamennskur og svo
níu íslenskar varphænur.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Misjafnt eftir árstíðum. Fénu
gefið tvisvar á dag allan
veturinn, sólarhringsvakt allan
sauðburðinn. Mislangir dagar
við smalamennskur og heyskap.
Frá miðjum nóvember fram í
miðjan apríl vinnur Eiríkur hjá
Skógrækt ríkisins á Hallormsstað
við skógarhögg og ýmislegt annað.
Matthildur sér um búið á meðan.
Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin? Öll störf eru skemmtileg,
kannski misskemmtileg.
Hvernig sjáið þið búskapinn fyrir
ykkur á jörðinni eftir fimm ár?
Svipaðan, en vonandi með betri
afkomu.
Hvaða skoðun hafið þið á
félagsmálum bænda? Við höldum
og vonum að allir séu að gera sitt
besta eins og hægt er. En þetta er
ekki alltaf þægileg staða að vera
í forsvari fyrir bændur þegar lítils
skilnings gætir hjá ráðamönnum
þjóðarinnar.
Hvernig mun íslenskum
landbúnaði vegna í framtíðinni?
Vel, ef rétt er haldið á spilunum.
Hvar teljið þið að helstu
tækifærin séu í útflutningi
íslenskra búvara? Í kjöti og
mjólkurvörum.
Hvað er alltaf til í ísskápnum?
Mjólk, egg, ostur, kæfa, smjör,
sulta og slátur.
Hver er vinsælasti maturinn
á heimilinu? Steikt kindalæri,
eða bógur, með brúnni sósu,
rabarbarasultu og ora grænum
baunum.
Eftirminnilegasta atvikið við
bústörfin? Þegar flutt var í nýja
íbúðarhúsið árið 2000, og þegar
taðfjárhúsunum var breytt í
grindahús.
Líf og lyst
BÆRINN OKKAR
Kjúklingalundir „katsu“ ættaðar frá Japan
Steiktur kjúklingur er einstaklega
bragðgóður. Hér er notast við aðferð
sem ættuð er frá Japan og kallast
„katsu“.
Kjúklingalundir „katsu“
með hrásalati
› 8 kjúklingalundir eða bringur skornar
í sneiðar
› 2 bollar brauðraspur
› 1 bolli hveiti
› 2 egg með svolítilli mjólk
› 1 msk ristuð sesamfræ
Katsu-sósa
› ¹⁄4 bolli sojasósa
› ¼ bolli tómatsósa
› 2 msk hunang
› 2 msk hvítvínsedik
› 1 rif hvítlaukur, saxaður eða marinn
Hrásalat
› 2 bollar fínt rifið hvítkál eða gulrætur
› 2 bollar rifið rauðkál
› 1 gulrót, rifin eða annað grænmeti
(flottar nýjar marglitar gulrætur)
› 4 msk fínt söxuð steinselja
› ¹⁄4 bolli saxaðar ristaðar hnetur
› ¹⁄4 bolli majónes, skyr eða sýrður
rjómi
Meðlæti
› 1 msk olía
› 1 msk sykur
› 1 pakki hrísgrjón
› 2 tsk fiskisósa
Aðferð
Veltið hverri lund upp úr hveiti, svo
eggi og endið á brauðraspi helst
(Pankó-raspi).
1. Hitið ofninn í 180 gráður.
2. Setjið smjörpappír á ofnbakka
og bakið í 20 mínútur, eða þar
til kjúklingur er soðinn í gegn.
3. Líka má brúna hann á pönnu eða
djúpsteikja hann.
4. Á meðan skaltu elda hrísgrjónin
eins og sagt er á leiðbeiningum
á pakka.
5. Til að gera sósu, setjið sojasósu,
tómatsósu, hunang, edik, hvítlauk
og 2 msk af vatni í litlum potti á
miðlungs hita. Hrærið í 2 mínútur
til að það þykkni lítillega.
6. Kryddið yfir kjúklinginn með
salt og pipar.
7. Til að gera hrásalatið skal setja
hvítkál, gulrót og steinselju í
stóra skál. Blandið öllu saman
og stráið yfir hnetur. Og kryddið
til með smá salti og pipar
8. Framreiðið með hrísgrjónum og
katsu-sósu. Skreytið með sesam-
fræjum og hrásalati til hliðar.
Hvernig á að elda stökkan
mjölhjúpaðan kjúkling?
Það er einstaklega gott að borða
steiktan kjúkling. Algengt er að nota
hveiti, en ef þú vilt fá mjög stökka
húð á kjúklinginn þá er maísmjöl betri
kostur. Kornsterkja er hrein sterkja
sem oft er notuð sem þykkingarefni
fyrir sósur og súpur og almennt notuð
í framandi matreiðslu frá Asíu.
Skref 1:
Takið kjúklingalundir og þerrið
vandlega með pappírsþurrku.
Skref 2:
Hellið maíssterkju í stóra skál og
kryddið með salti, pipar og kryddi
eins og hvítlauk og chili-dufti.
Skref 3:
Setjið kjúklinginn í skál með smá
sojasósu eða bræddu smjöri, stráið
maíssterkjublöndunni yfir og hrærið
og nuddið saman þannig að mjölið
hjúpar kjúklinginn. Allar hliðar
kjúklingsins ættu að vera að fullu
hjúpaðar maíssterkju áður en þær
eru eldaðar. Lundirnar eru steiktar
á pönnu og bakaðar í ofni eða
djúpsteiktar þar til kjúklingurinn er
orðinn stökkur.
Möndlu- og súkkulaðiorkustykki
Náttúruleg sætuefni eru hollari en
unninn sykur. Þótt það sé sykur í
flestu súkkulaði er hægt að nota dökkt
súkkulaði og kakósmjör (sem fæst í
betri búðum) og gera hollt orkustykki
í anda Snickers með náttúrulegu
heilnæmu hráefni.
Fyrir grunninn að stykkinu
› ½ bolli brætt kakósmjör eða íslenskt
smjör
› ½ bolli kasjúhnetur
› ½ bolli möndluspænir
› ½ bolli rifinn kókos
› ¼ bolli hunang
› 2 msk hnetusmjör
› klípa af sjávarsalti
Fyrir hnetusmjörskaramellu
› 50 g smjör eða kakósmjör
› 1 msk hnetusmjör
› 2 msk hunang eða maple-síróp
› ½ tsk vanilluduft eða þykkni
› klípa af sjávarsalti
› ½ bolli hnetur að eigin vali, möndlur
eða jarðhnetur
Fyrir súkkulaði
› 200 g gott súkkulaði
› 1/4 bolli kókosolía
Aðferð fyrir grunninn
Blandið saman í matvinnsluvél
kasjúhnetum, möndlum, kókos og
salti – þar til öll innihaldsefni eru
brotin niður í mulning.
Setjið hunang og hnetusmjör saman
við, smjör eða kakósmjör og vinnið
þar til það er orðið blautt eins og
ostakökubotn.
Ýtið botninum jafnt niður í
bökunarpönnuna eða kökuformið
með smjörpappír.
Setjið í frystinn og látið harðna.
Aðferð fyrir hnetusmjörskaramellu
Gerið smá karamellu með hunangi
eða sírópi, bætið hnetum saman við,
hnetusmjöri, vanillu, smjöri og salti
í matvinnsluvél – þar til blandan er
grófhökkuð.
Dreifið karamelluhnetunum yfir
botninn.
Setjið aftur í frystinn.
Aðferð fyrir súkkulaði
Hitið kókosolíu í potti yfir lágum
hita þar til hún er alveg bráðin.
Bætið bræddu súkkulaði við og
hrærið saman þar til allt er alveg
blandað saman.
Hellið smá súkkulaði jafnt yfir
karamelluna.
Setjið aftur í frystinn í að minnsta
kosti tvær klukkustundir.
Takið úr frystinum og látið þiðna
í 30 mínútur áður en þið skerið í
sneiðar. Skreytið með afgangi af
súkkulaðinu.
Borðið innan 20–30 mínútna eftir að
hafa tekið út úr frystinum!
MATARKRÓKURINN – BJARNI GUNNAR KRISTINSSON MATREIÐSLUMEISTARI
Arnheiðarstaðir
Eiríkur J. Kerúlf og Matthildur Erla
Þórðardóttir með barnabarn sitt.
Matthildur Svana, ömmu- og afastelpa, í sveitinni.