Bændablaðið - 19.07.2018, Síða 18

Bændablaðið | Fimmtudagur 19. júlí 201818
GróLind er ætlað að meta ástand gróður- og jarðvegsauðlinda:
Kanna atferli sauðfjár í sumarhögum
með GPS-staðsetningartækjum
Að undanförnu hefur Bryndís
Marteinsdóttir, verkefnis stjóri
GróLindar, dreift staðsetningar-
tækjum til sauðfjárbænda sem
þeir hafa sett á lambær. Síðustu
tíu tækin voru sett á lambær
í eigu Kristins Guðnasonar í
Árbæjarhjáleigu. Alls verða 120
staðsetningartæki sett á lambær
sem ganga um afréttir og úthaga
landsins í sumar og sumarið 2019.
Staðsetning ánna er skráð á 2–6
tíma fresti.
Bryndís segir að gögnin muni
gefa verðmætar upplýsingar.
„Við fáum upplýsingar um það
hvar lambærnar halda sig og
stærð svæða sem kindurnar nýta.
Þessum upplýsingum er svo varpað
stafrænt á gróðurkort af Íslandi.
Þar með vitum við betur í hvernig
gróðurlendi kindurnar sækja,“
segir Bryndís og bendir á að lítið
sé vitað um beitaratferli sauðfjár í
sumarhögum á Íslandi.
„Þar sem úrtakið er stórt og
fylgst verður með sauðfé víða um
land, verður hægt að leggja mat á
hversu almennar niðurstöðurnar
eru og hvort beitaratferli sauðfjár
sé breytilegt, t.d. eftir ástandi lands.
Niðurstöðurnar munu nýtast til að
bæta beitarstjórnun á Íslandi,“ segir
Bryndís.
Hægt verður að tengja niðurstöður
mælinga við þunga lamba og áa. Þar
með fást vísbendingar um hvort
tengsl séu á milli þrifa sauðfjár
annars vegar og hvar það gengur
hins vegar.
Samvinna og þekking er
undirstaða beitarstjórnunar
Bryndís segir að aukin vísinda-
leg þekking og samvinna bænda
og vísindamanna sé undirstaða
beitarstjórnunar. Rannsóknin
sem hér um ræðir er samstarfs-
verkefni Landgræðslu ríkisins og
Landssamtaka sauðfjárbænda en
styrkt af Framleiðnisjóði landbúnað-
arins. Rannsóknin mun nýtast beint
til að meta áhrif sauðfjárbeitar á mis-
munandi beitarland og við að þróa
aðferðir til að stuðla að sjálfbærri
beit sauðfjár.

Stuðlar að sjálfbærri nýtingu
GróLind er verkefni sem ætlað er
að skila með reglubundnum hætti
heildarmati á ástandi gróður- og jarð-
vegsauðlinda landsins og þróa sjálf-
bærnivísa fyrir nýtingu auðlindanna.
Verkefnið er byggt á samkomulagi
milli atvinnuvega- og nýsköpun-
arráðuneytisins, Bændasamtaka
Íslands, Landgræðslu ríkisins og
Landssamtaka sauðfjárbænda.
Landgræðsla ríkisins er með yfir-
umsjón verkefnisins en verkefnið
er fjármagnað í gegnum búvöru-
samningana og með eigin framlagi
Landgræðslu ríkisins.
Áhugasamir geta lesið meira um
verkefnið og GróLind á vefsíðunni
https://grolind.land.is/
Viðlagatrygging heitir nú Náttúru-
hamfaratrygging Íslands
Viðlagatrygging Íslands, sem
hefur það hlutverk að vátryggja
gegn beinu tjóni af völdum
náttúruhamfara, svo sem
eldgosa, jarðskjálfta, skriðufalla,
snjó- og vatnsflóða, fékk nafnið
Náttúruhamfaratrygging
Íslands, skammstafað NTÍ, frá
1. júlí 2018 þegar breytingar
á lögum um starfsemi
stofnunarinnar tóku gildi.
Með breytingunum, sem
afgreiddar voru frá Alþingi í byrjun
maímánaðar, er það hlutverk
stofnunarinnar að sinna betur
umfangsmiklum tjónum vegna
náttúruhamfara skýrar afmarkað
en áður var. Helstu breytingar
eru þær að eigin áhætta tjónþola
lækkar úr 5% í 2%, samhliða
því sem lágmarksfjárhæðir eigin
áhættu hækka. Eigin áhætta í
hverju tjóni fer úr 20 þúsund
krónum í 200 þúsund krónur vegna
lausafjár, úr 85 þúsund krónum í
400 þúsund krónur vegna húseigna
og úr 850 þúsund krónum í eina
milljón króna vegna opinberra
mannvirkja.
„Tilgangur þessara breytinga er
að gera Náttúrhamfaratryggingu
Íslands kleift að sinna betur þeim
sem verða fyrir verulegu tjóni af
völdum náttúruhamfara. Breytingin
er til hagsbóta fyrir þá sem verða
fyrir tjóni sem nemur meira en 8
milljónum króna á fasteignum
sínum, þar sem þeir munu greiða
lægri eigin áhættu af tjóni sínu. Þeir
sem verða fyrir minna tjóni bera hins
vegar hærri eigin áhættu en áður,“
segir Hulda Ragnheiður Árnadóttir,
framkvæmdastjóri NTÍ. /MHH
Íslandus mysudrykkur í
framleiðslu á Erpsstöðum
Sigríður Anna Ásgeirsdóttir, sem
stofnaði fyrirtækið Kruss ehf.
fyrir 5 árum í kringum framleiðslu
á mysudrykknum Íslandus og
mysukexi, hefur ákveðið að
stíga til hliðar með fyrirtækið
og hafa hjónin Þorgrímur Einar
Guðbjartsson og Helga Elínborg
Guðmundsdóttir á Rjómabúinu
Erpsstöðum í Dölum keypt af
henni fyrirtækið.
Í byrjun sumars tóku Þorgrímur
og Helga við fyrirtækinu en Sigríður
mun sjá um framleiðsluna fram í
september sem verður þá flutt að
fullu á Erpsstaði. Framleiðslan
á sér stað í dag í viðurkenndu
eldhúsi hjá Matís. Nú eru fjórar
stærðir í boði af drykknum ásamt
mysukexinu.
„Sigríður Anna ákvað í vetur að
koma þessu af sér og þar sem við
höfum lagt til mysuna í drykkinn
frá upphafi ákváðum við að taka
við keflinu sem hún treystir okkur
fyrir. Við höfum gert mysudrykki
hér heima svo þetta á vel saman,
að taka við Íslandus-drykknum og
mysu kexinu sem gert er úr mysu og
íslenskum jurtum,“ segir Þorgrímur
og bætir við:
„Þetta vinnst vel með því sem
við gerum nú þegar, við eigum
til búnaðinn en okkur vantar
geymslurými fyrir hráefni og
umbúðir en við vinnum með það.
Við höfum átt mjög gott samstarf
við Sigríði Önnu frá upphafi og
það er ekkert hætt þó að þessi
vendipunktur verði núna, hún er
komin á fullt í matarferðamennsku
og á án efa eftir að koma með
gesti til okkar í skyrsmakk og
örnámskeið í skyrgerð.“ /ehg
Bryndís Marteinsdóttir, verkefnisstjóri hjá Landgræðslunni, kemur
hálsbandinu fyrir en Erlendur Ingvarsson, bóndi í Skarði, heldur við.
Hulda Ragnheiður Árnadóttir.
Mynd / NTÍ
Hagræðingaraðgerðum
Landsbankans mótmælt
Bæjarstjórn Fjarðabyggðar
ályktaði á dögunum gegn hag-
ræðingaraðgerðum Lands bankans
sem hún segir fyrst og fremst miða
að því að fækka útibúum og störf-
um og skerða þjónustu við íbúa á
landsbyggðinni.
„Bæjarstjórn ætlar ekki að
draga í efa að hagræðingar sé þörf
í bankakerfinu hér á landi en finnst
skjóta skökku við að fara í þessar
aðgerðir á landsbyggðinni þar sem
Landsbankinn hefur fækkað útibú-
um sínum, fækkað störfum og skert
þjónustu verulega á síðustu árum. Á
sama tíma hafa verkefni sem óháð
eru staðsetningu ekki verið færð til
Fjarðabyggðar,“ segir í bókun bæj-
arstjórnar.
Ekki lengur banki allra
landsmanna
„Með þessum síðustu aðgerðum
Landsbankans er þjónusta hans við
íbúa Fjarðabyggðar enn minni en hún
var og það átelur bæjarstjórn harðlega
og telur einsýnt að Landsbankinn er
ekki lengur banki allra landsmanna
heldur einungis höfuðborgarsvæð-
isins. Slíkt verður að teljast mikil
afturför,“ segir í bókuninni. /MÞÞ
Alls verða 120 staðsetningartæki sett á lambær sem ganga um afrétti og úthaga landsins í sumar og sumarið 2019.
Hálsböndin eru létt og meðfærileg en með þeim er hægt að skrá atferli kindanna á 2–6 klst. fresti. Myndir / Áskell Þórisson
Þegar búið var að setja staðsetningartækin á kindurnar var þeim ekið inn á afrétt. Tilgangurinn með verkefninu er
að kortleggja beitaratferli sauðfjár í sumarhögum.
Rjómabúið Erpsstöðum hefur keypt fyrirtækið Kruss ehf. sem framleitt hefur
mysudrykkinn Íslandus og mysukex.