Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.09.1995, Page 32

umar sem nefndin leggur fram í ítar-
legu og vel rökstuddu máli.
Aðeins skal á fáum atriðum
hlaupið.
Kaflar tillagnanna bera heitin -
rannsóknir, fræðslustarf, líkams-
þjálfun - heilsurækt, gigtarlækningar,
fjárhagslegur og félagslegur stuðn-
ingur við gigtsjúka, samanburður við
Norðurlöndin og að lokum er lagt til
að stofnað verði sérstakt gigtarráð - 7
manna-samsett af fulltrúum hags-
munasamtaka gigtarsjúklinga, fag-
aðila og heilbrigðisyfirvalda.
Skal ráðið annars vegar vinna að
framkvæmd þeirra tillagna sem þarna
eru settar fram svo og vera ráðgefandi
um þróun gigtarmálefna.
Ekki verður hér farið ofan í fjöl-
margar tillögur nefndarinnar, en á fátt
eitt minnst.
I fyrsta lagi er lagt til að stofnuð
verði sérstök gigtrannsóknarstofnun
sem einbeiti sér að ónæmis- og erfða-
fræðilegum rannsóknum á íslenzkum
gigtarfjölskyldum. Stöðin beri nafn
Gigtarfélags Islands, njóti þaðan
stuðnings sem sjálfstæð rekstrareining
í tengslum við Læknadeild H.í. og
Landspítala.
I öðru lagi er mikil áherzla lögð á
fræðslustarf með forvarnir í huga.
Minnt er á fræðslubæklinga, fræðslu-
fundi, fræðslumyndir, áhugahópa -
landsbyggðardeildir og sjálfshjálp-
arnámskeið sem nauðsynlega liði í
þessum efnum.
I þriðja lagi er komið inn á lík-
amsþjálfun - heilsurækt sem mikil-
væga þætti til að bæta líðan gigtsjúkra
og fyrirbyggja ýmiss konar stoðkerf-
iseinkenni. Rætt er um skóla og
vinnustaði sem kjörna til slíkrar
iðkunar; sveitarfélög, íþróttafélög og
heilsuræktarstöðvar sem ákjósanlega
samstarfsaðila og mikil áherzla lögð
á sem bezta og víðtækasta hópþjálfun.
s
Ifjórða lagi er svo langur kafli og
ítarlegur um gigtarlækningar,
ástand þeirra nú þar sem m.a. kemur
fram að 1991 hafi legurými verið 91
fyrir sjúklinga með gigtar- og
stoðkerfissjúkdóma í landinu, ef frá
eru talin rými á Reykjalundi og í
Hveragerði á heilsustofnuninni þar.
Gerð er tillaga að gigtarskor á Land-
spítala en að henni er kominn vænn
vísir og um leið rninnt á nauðsyn þess
að komið verði á prófessorsstöðu í
gigtlækningum. Vikið er að göngu-
deildum, bæklunarskurðlækningum
og þeim vanda sem þar er á ferð vegna
langs biðtíma; legudeildir endurhæf-
ingar (Grensásdeild, Reykjalundur,
Kristnes og Heilsustofnun NLFI) fá
sína umfjöllun og horft mjög til þess
að Kópavogshælinu verði fengið
allsherjar endurhæfingarhlutverk.
Fjallað er um þörf viðbótarstöðu-
gilda ; farandlækningar, þannig að
þjónusta í sérfræðigreinum færist út
á heilsugæzlustöðvarnar í ríkari mæli
og minnt á nauðsyn þess að heimilis-
heilsugæzlulæknar fái sem bezta
grunnmenntun í gigtarfræðum.
I alllöngu máli er um endurhæf-
ingu á göngudeild - sjúkra- og iðju-
þjálfun fjallað m.a. hve nauðsynlegt
sé að tryggja það að a.m.k. sé starf-
rækt sérhæfð gigtarendurhæfing utan
spítala fyrir fólk með erfiðustu og
alvarlegustu gigtsjúkdómana og þar
rninnt á hina ágætu gigtlækningastöð
Gigtarfélags Islands, sem hafi svo
miklu hlutverki að gegna. Það er
minnt á það að samkvæmt íslenzkri
heilbrigðisáætlun eigi endurhæfing-
arstarfsemi að vera í hverju heilsu-
gæzluumdæmi, en ekki muni það
markmið auðveldlega nást í náinni
framtíð.
Tillaga er því gerð um að koma
upp gistiaðstöðu í Reykjavík fyrir þá
sem ekki munu eiga kost sjúkra- og
iðjuþjálfunar heima fyrir.
s
Aiðjuþjálfun er minnt sér í lagi;
nauðsyn samninga við Trygg-
ingastofnun ríkisins og þess að nám í
iðjuþjálfun verði tekið upp hér.
Þá er kafli um veðurfarsmeðferð -
fólki komið í endurhæfingu til suð-
rænna landa og vitnað þar til reynslu
Norðmanna. Kanna þurfi hvort
ástæða sé til að T.R. greiði hluta af
þjónustu “kiropraktora” og nuddara
eftir athugun á árangri meðferða
þeirra.
Mataræði - mjólkurvörur - lýsi er
svo kafli ýmissa ráðlegginga um hvað
helzt skuli varast og hvers helzt neytt.
Staðreyndir um lýsið, hollustu þess og
gagnsemi góða eru dregnar skýrt í
dagsljósið fram.
Þá er gerð tillaga um miðstöð til
mats og starfsendurhæfingar, en
starfsendurhæfing er oft mikil nauð-
syn þeim sem gigt hefur herjað á.
Sömuleiðis að það fólk eigi vísan
stuðning félagsráðgjafa og sálfræð-
inga, t.d. í tengslum við starfsemi
Gigtarfélagsins.
Þá er allnokkur kafli um fjárhags-
legan og félagslegan stuðning við
gigtsjúka.
Minnt er á helztu þætti lögskipaða
í þeim efnum: sjúkradagpeninga,
örorkulífeyri, örorkustyrk, endurhæf-
ingarlífeyri, hjálpartæki, benzínstyrk,
styrki og lán til bifreiðakaupa, þátt-
töku í lyfjakostnaði og ýmis hlunnindi
sem þessu tengjast.
Sömuleiðis er minnt á lögin um
málefni fatlaðra og möguleika þeirra
fyrir gigtsjúka sem aðra fatlaða þar
sem jafnréttisákvæðið er ótvírætt og
þarf því sem virkast að verða í
framkvæmd allri.
32