Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.09.1995, Qupperneq 41

SKAMMTIMAVISTUN
I SJÁLFSBJARGARHÚSI
að er alllangt um liðið frá því
undirritaður heyrði fyrst af
skammtímavistun vænni í Sjálfs-
bjargarhúsinu, en þó þetta sé nú næsta
hús við vinnustaðinn virðist oft sem
ekki berist fréttir fljótar á milli en þó
þingmannaleiðir margar væru í milli.
Að vísu hafði ég heyrt frá fólki sem
þessarar vistar hafði vel notið svo og
höfðu aðstandendur lofað og prísað
þessa prýðisþjónustu. En til að fá nú
fram hið rétta um umfang allt og eðli
þessarar þjónustu var einn síðsum-
ardag tekið hús áhjúkrunarforstjóran-
um, Guðrúnu Erlu Gunnarsdóttur, og
hún beðin um að greina frá gangi
mála, upphafi sem árangri, en um
hann einnig fræðzt frá fólki sem öllum
betur kann um að dæma. En fyrst er
Guðrúnu Erlu gefið orðið:
Skammtímavistun í Sjálfsbjargar-
húsinu hefur verið starfrækt frá
því 1989, og í upphafi var aðeins um
eitt rými að ræða hverju sinni en nú
eru rýmin tvö. Aðsókn að þessari
skammtímavistun fer stöðugt vax-
andi, en þó hefur enn sem komið er
verið unnt að anna flestum beiðnum.
Skammtímavistunin er ætluð hreyfi-
hömluðum sem fatlast hafa af völdum
sjúkdóma eða slysa. Þróun þessara
mála hefur orðið sú að flestir búa
heima, enda eru þeir þjálfaðir til þess
og heimahjúkrun og heimilisþjónusta
sjá til þess að þetta er allt auðveldara.
Hins vegar er ljóst að fyrir makann
eða annan umsjónaraðila hins fatlaða
er hvíld frá þessu erfiða og viðamikla
hlutverki bráðnauðsynleg og þá
komum við til skjalanna með skamm-
tímavistunina. Makinn getur þá hvílt
sig heima ef verkast vill, getur farið í
hressingardvöl ef svo vill eða farið í
ferðalag o.s.frv., en aðallega þó fengið
ákveðið upprof frá sínu afar bindandi
hlutskipti. Hámarkstími í skamm-
tímavistun er 6 vikur á ári. Ef það
hentar betur má skipta tímabilinu í
tvisvar þrjár vikur. Viðkomandi fær
þá hérna sólarhringsumönnun og
eftirlit allt, en kemur með sín lyf svo
og stoðtæki. Ef viðkomandi vill
Guðrún Erla Gunnarsdóttir.
sjúkraþjálfun er stillt svo til tíma að
hann geti notið sjúkraþjálfunar hjá
okkur á fyrstu hæðinni. Nú hér er hin
ágætasta sundlaug og margir nýta sér
hana meðan á dvöl stendur: Hins veg-
ar er ekki möguleiki á iðjuþjálfun þar
sem hér er aðeins einn iðjuþjálfi í fullu
starfi og hefur kappnóg að gera við
að sinna þeim sem hér búa.
Auðvitað kemur fyrir að í fyrsta
skipti eiga sumir erfitt meðað
sætta sig við þá þjónustu sem hér er
veitt og vilja að allt sé óbreytt, en
aldrei hefur það að vandamáli orðið
því eftir tvo til þrjá daga fellur allt í
ljúfa löð og ég verð einskis annars vör
en að almenn ánægja sé með starfs-
fólk sem íbúana hér. Guðrún Erla
segir að hún tali við fólk og greini
glögglega frá öllu áður en til skamm-
tímavistunar komi, svo öllum við-
komandi sé sem bezt ljóst að hverju
gengið er. Reynslan er góð, bæði fyrir
viðkomandi dvalargest sem maka
hans. Makinn þarfnast eðlilega hvfld-
arinnlagnar fyrir hinn hreyfihamlaða,
því heima er um sólarhringsumönnun
að ræða og bindingin er alger, slík
hvfld hjálpar þeim til að takast á ný
við hið erfiða verkefni. Reynslan fyrir
þann sem hér dvelur er einnig mjög
góð, það eykur þroska einstaklingsins
að kynnast öðrum, taka tillit til nýrra
aðstæðna og þá um leið ákveðinna
reglna og takmarkana. Guðrún Erla
ræðir að lokum um þann mun í mörgu
sem er á viðhorfum þeirra sem fatlaðir
eru frá fæðingu, þekkja ekki annað og
svo hinna sem t.d. fá heilablóðfall á
bezta eða miðjum aldri og eiga
eðlilega mjög erfitt með að laga sig
að hinum gjörbreyttu og erfiðu að-
stæðum. Þar kemur og til ákveðin ein-
angrunarhætta en einangrunin er að
mörgu leyti allra verst. Eitt er alveg
ljóst: Þörfin er fyrir hendi varðandi
þessa skammtímavistun og hennar
hafa notið bæði fatlaðir einstaklingar
af Stór - Reykjavíkursvæðinu og eins
utan af landi, en rétt að geta þess að
hjólastólsbundnir eru hér í miklum
meirihluta þeirra sem notið hafa
skammtímavistunar.
Guðrúnu Erlu þökkum við kærlega
hennar ágætu upplýsingar um þessa
þörfu starfsemi og frá henni er haldið
á fund hjóna sem hafa nýtt sér þessa
þjónustu og þau innt eftir því hversu
þeim hafi þótt.
Eg lagði leið mína fyrst upp í
Breiðholt að Hólabergi 40 þar
sem búa hjónin Gunnar Reynir Ant-
onsson og Steinunn Ragnarsdóttir í
fallegri og hlýlegri íbúð, en að vísu á
tveim hæðum. Þau hjón eiga 6 börn -
öll eru flogin úr hreiðrinu utan yngsti
sonurinn - 3 eru hér á íslandi en hinn
helmingurinn í Noregi. Eg kem þar
að hlöðnu kaffiborði hinnar sann-
íslenzku gestrisni og gæði mér þar á.
Inni svo Gunnar Reyni fyrst að
orsökum þess að hann þarf svo mjög
á hjólastól að halda, þó ekki sé það
alltaf. Hann segist hafa fengið
lömunarveiki 7 ára gamall og svo hafi
hann nú skreytt feril sinn með
nokkrum slysum, bæði bflslysum og
byggingaslysum og 1990 var hann
dæmdur 75% öryrki, en læknum ber
ekki saman um orsök máttleysiskasta
hans, hvort meiru ráði slysin eða löm-
unarveikin á sinni tíð. Gunnar segist í
köstunum litla sem enga björg geta sér
veitt og rúmið sé þá helzti verustaður
hans. Steinunn segir Gunnar Reyni
afar sérkennilegan sjúkling, köstin
Sjá næstu síðu
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
41