Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.12.1995, Qupperneq 46
r.
• I B RENNIDEPLI
Fjárlagafrumvarpið fyrir árið
1996 hlýtur að vera öllum
þeim efst í huga sem láta sig
mál einhverju varða. Ekki sízt á það
við um þau velferðarmál, sem öllu
skipta um hag einstaklinga sem þjóð-
arheildar. Þar ber tryggingamálin hæst
á þessum vettvangi, enda ræður
stefnumörkun sem einstakar ákvarð-
anir þar svo afar miklu um hag þeirra
sem í tryggingabótum eiga sitt tekju-
lega athvarf allra helzt. í þeim efnum
eru engin gleðitíðindi boðuð í þessu
frumvarpi sem gerir á marga lund ráð
fyrir því að tryggingaþegar haldi ekki
sínum hlut og hefðu menn þó talið að
sá hlutur væri slíkur að hvergi mætti
út af bregða og nauðsynin meiri að
lyfta þar lífskjörum sem unnt væri.
Því verður ekki að óreyndu trúað að
fram nái að ganga áform frumvarpsins
svo nærri hag tryggingaþega sem þau
höggva. Ályktanir aðalfundar
Öryrkjabandalagsins taka á þessum
málum og vonandi verða þær um-
hugsunarefni þeim sem endanlega
taka ákvarðanir í þessum efnum, enda
er þar alvarlega varað við afleiðingum
þess að mál gangi svo fram sem frum-
varpið segir til um.
✓
Ilífeyrismálum tryggingaþega
einum er ráð fyrir því gert að út-
gjöld til þeirra lækki um einn milljarð
miðað við það sem orðið hefði, ef
óbreytt ástand hefði gilt. Þessi upp-
hæð er um 7% af heildargreiðslum líf-
eyristrygginga, hvorki meira né
minna. 450 milljóna lækkun kemur til
vegna þess að bætur lífeyrisþega eiga
ekki að hækka í takt við launaþróun í
landinu svo og vegna annars fyrir-
komulags á eingreiðslum sem ekki
getur til annars en lækkunar leitt. Það
á sem sagt ekki að skila margrómuð-
um efnahagsbata til lífeyrisþega,
þeirra hlutur er svo ríflegur að þess
gerist ekki þörf. En fleira er á döfinni.
Boðað er að á næsta ári verði lögfestur
fjármagnstekjuskattur sem þá komi til
álagningar árið 1997 að því er skilið
verður. Hins vegar eiga lífeyrisþegar
að vera eins konar tilraunadýr hvað
þennan skatt varðar, því frá og með
næstu áramótum eiga bætur þeirra að
skerðast af völdum fjármagnstekna,
þannig að þeir skulu brautina ryðja og
fara að greiða skatt þennan áður en
landsmönnum almennt er það lög-
skylt.
að er vægast sagt undarlegur
hugsunarháttur á bak við slíka
gerð og í dag veit raunar enginn
hvernig með skuli fara, það aðeins
sagt að svo skuli fram fara með ein-
hverjum hætti. Sömuleiðis á að lækka
bætur til þeirra sem um er sagt, að þeir
hafi ekki hirt um að greiða í lífeyris-
sjóð eftir að lagaskylda varð. Fram-
kvæmd öll óljós og erfið augljóslega
svo margt sem þama spilar inn í, en
það eitt augljóst að þama skal refsa
þeim fyrst sem treysta á trygginga-
bætur til lífsframfæris. Mikil er sú
reisn og rausn. Þá munu heimilda-
bætur lækka vegna óútskýrðra
ástæðna, en lækka skulu þær frá því
sem annars hefði verið og sameigin-
lega taka þessir liðir báðir til lækkunar
upp á 535 millj. kr. á næsta ári og
það munar um minna. Heimildabæt-
urnar eru mörgum það haldreipi helzt
sem þó dugar til að endar nái einhvern
veginn saman, þó örðugt sé öðrum að
skilja hvernig unnt er. Lækkun þeirra
er því alvarleg atlaga einmitt að þeim
sem oft erfiðast eiga. Þessi áform öll
eru raunar slík að hér hlýtur Alþingi
að taka í taumana og tryggja það að
lífeyrisþegar haldi hlut sínum og
miðað við tekjustig þeirra almennt er
það nú ekki til of mikils mælzt.
Öryrkjabandalagið mun beita öllu
sínu afli til að hindra að þessi annar-
legu áform verði að virkileika. Von-
andi leggjast sem allra flestir á þá
sveif, utan þings sem innan.
*
✓
Ilögum um málefni fatlaðra segir
að Framkvæmdasjóður fatlaðra
eigi að fá til ráðstöfunar óskertar
tekjur Erfðafjársjóðs s.s. þær eru á
hverjum tíma. Þetta hefur verið í
heiðri haldið, en að vísu hafa auka-
útgjöld verið lögð á sjóðinn undan-
farin ár, hrein rekstrarútgjöld sem eiga
heima í beinum útgjaldatölum fjár-
laga. Sjóðnum var á þessu ári gert að
sinna slíkum útgjöldum sem hvergi er
að finna í lögum um málefni fatlaðra
og verja til þessa allt að 40% af
ráðstöfunarfé sjóðsins. Hér er um að
ræða útgjöld vegna frekari liðveizlu,
nárns- og tækjastyrkja, stuðningsfjöl-
skyldna o.fl., en þessi útgjöld munu
nema hartnær 100 milljónum á þessu
ári - vægt reiknað. Þessi útgjöld leggj-
ast áfram á sjóðinn og eflaust fara þau
eitthvað yfir á annað hundrað milljóna
kr. á næsta ári. En nú er þetta ekki látið
nægja, heldur er sjóðurinn auk þess
skertur um litlar 153 milljónir kr.
Áætlaðar tekjur frá Erfðafjársjóði á
næsta ári eru 390 millj. kr. en til Frarn-
kvæmdasjóðs fatlaðra skilað 237
millj. kr., þegar frá hefur verið dregið
46