Spássían - 2012, Blaðsíða 7
7
ÞÓRDÍS segist alltaf hafa lesið
eitthvað af barnabókum og haft
áhuga á bókum fyrir börn. „Ég
hef aldrei vaxið upp úr því. Ég las
líka fyrir syni mína og bækur sem
þeir lásu og skrifaði fyrir löngu
BA-ritgerð um lesskilning barna.
Svo var ég í nokkur ár ritstjóri
tímaritsins Börn og menning, sem
Íslandsdeild IBBY gefur út. Það
„neyddi“ mig til að lesa mikið af
barnabókum og velta þeirri tegund
bókmennta fyrir mér og ýmsu sem
barnabókmenntum tengist og það
hefur örugglega haft áhrif. Svo á
ég mér „fyrirmynd“ sem er Guðrún
Helgadóttir, föðursystir mín og
frábær frænka og höfundur. Hún
lét mig stundum lesa yfi r fyrir sig
þegar ég var krakki og ég tók það
svolítið alvarlega, meðal annars
breytti hún einu sinni nafni á persónu
fyrir mitt tilstilli. Fyrir mjög mörgum
árum sendi ég handrit í pottinn fyrir
Íslensku barnabókaverðlaunin en
þar gufaði það upp. Ljóðabókin
mín, Leyndarmál annarra, var
algjör tilviljun og ég er varla búin
að átta mig á því enn að ég hafi
skrifað hana. Hefði handritið ekki
fengið Bókmenntaverðlaun Tómasar
Guðmundssonar árið 2010 hefði
það örugglega horfi ð, ég held
því sem ég skrifa illa til haga. En
góðar viðtökur ljóðabókarinnar eru
mikil skriftahvatning og ég stefni
að því að gefa út aðra ljóðabók.
Persónurnar í barnabókinni birtust
mér og ég skrifaði um það bil
þriðjung af henni um það leyti sem
ljóðabókin kom út. Síðan þurfti
ég að sinna öðrum verkefnum,
aðallega þýðingum, og þessir
kafl ar lágu á harða diskinum
þar til ég skipti um tölvu í vetur.
Þá las ég þetta yfi r og ákvað
að endurskrifa kafl ana og bæta
dálitlu við og senda útgefandanum
mínum hjá Bjarti, þá var bókin um
það bil hálfskrifuð. Ég var hvött til
að halda áfram og úr varð bókin
Randalín og Mundi. Í bókinni eru
myndir eftir Þórarin Má Baldursson,
sem mér fi nnst algjörlega hafa
náð að fanga andrúmsloftið í
bókinni. Myndskreytingar eru mjög
mikilvægar í barnabókum. Myndefni
er almennt orðið mun mikilvægara
en það var fyrir nokkrum áratugum,
myndmál er alls staðar sýnilegt, allir
þurfa að læra að lesa úr myndmáli
og börn þurfa og vilja myndir.“
GÍRAFFAR OG KÚLUSKÍTUR
Nýlega lýsti Bryndís Loftsdóttir því
yfi r að íslenskum barnabókmenntum
væri ábótavant. En hversu mikilvægt
er að barnabækur endurspegli
íslenskan veruleika? „Mér fi nnst
mikilvægt að efni úr alls konar
veruleikum og óraunveruleikum sé
haldið að börnum. Það má ekki
vanmeta hversu mikið af fínum
íslenskum barnabókum kemur út
en ég tek mark á vörustjóranum í
Eymundsson þegar hún tjáir sig um
barnabækur. Það er auðvitað gott
og blessað að íslensk smábörn fái
bendibækur með myndum af Eiffel-
turninum, útlenskum löggubílum
og gíröffum en mér fi nnst þau líka
eiga að fá bækur með myndum
af kúluskít, pylsum með öllu og
Akureyrarkirkju. Börn eiga líka að
hafa aðgang að jafnt þýddum
bókum, fantasíum og bókum sem
þau geta tengt við eigin veruleika.
ÓX ALDREI UPP ÚR
BARNABÓKUNUM
ÞÓRDÍS GÍSLADÓTTIR HEFUR GEFIÐ ÚT FYRSTU
BARNABÓK SÍNA, RANDALÍN OG MUNDI, EN HÚN
LÝSIR HENNI SEM NÚTÍMASÖGU SEM GERIST Í MIÐBORG
REYKJAVÍKUR. „AÐALPERSÓNURNAR ERU TVÖ NÍU
ÁRA BÖRN SEM ERU FREMUR ÓLÍK EN NÁ VEL SAMAN.
ÉG ÍMYNDA MÉR AÐ BÓKIN SÉ FYRIR KRAKKA SEM ERU
SVONA 5-10 ÁRA EN ÉG VONA LÍKA, OG MÉR SKILST
Á ÞEIM SEM HAFA LESIÐ HANA, AÐ HÚN SÉ FREKAR
FULLORÐINSVÆN LESNING.“
EFTIR AUÐI AÐALSTEINSDÓTTUR