Fiskifréttir - 08.06.2001, Blaðsíða 7

í samtali sem Fiskifréttir áttu
við Kristján Þórarinsson sérfræð-
ing LIU nýlega koma fram afar
sérkennileg sjónarmið sem vert er
að vekja athygli á. Undir millifyr-
irsögninni „Er verið að stjórna
veiðum?“ segir orðrétt: „ Við vit-
um afeigin reynslu að effiskveið-
um er á annað borð stjórnað
veldur það ávallt einhverjum erf-
iðleikum og sársauka. Ekki er að
heyra að það hafi gerst í Fœreyj-
um. Þar virðist allt vera í lukk-
unnar velstandi, ef marka má
fréttir. Maður hlýtur því að spyrja
hvort í raun sé verið að stjórna
veiðum. “
Hvaða tegund hugsunar er það
sem metur stjórnun eftir þeim erf-
iðleikum og sársauka sem hún
veldur? Er það aðaltilgangur
stjórnunar að láta finna fyrir sér?
Ef þessi skoðun Kristjáns er ein-
nig skoðun annarra sem standa að
kvótakerfinu verður ýmislegt
skiljanlegra í Islandssögu sfðustu
tveggja áratuga. Eg á hins vegar
erfitt með að trúa að forkólfar
kerfisins muni kannast við að höf-
uðtilgangur stjórnunar sé sadismi,
þ.e. ef engin segir æ verðum við
að klípa fastar.
Veikur málstaður
Öfugt við okkur Islendinga eru
Færeyingar að stjórna sínum
veiðum. Það er höfuðeinkenni
góðrar stjómunar að flestum sé
ljúft að lúta henni og að hagsmun-
ir einstaklinga fari saman við hags-
muni heildarinnar.
Sú árangursríka leið sem Færey-
ingar völdu er greinilega ekki að
skapi LIU klíkunnar enda myndi
hún setja allverulegar hömlur á at-
hafnir margra umbjóðenda þeirra.
Málstaður LÍÚ klíkunnar er hins
vegar afar veikur svo ekki sé meira
sagt. Eftir 17 ára rugl vantar 2,5
milljónir tonna af botnlægum fiski
í bókhaldið og kerfinu er haldið
gangandi með lygum og mútum.
Vindhögg
Á öðrum stað í umræddu samtali
fer Kristján niðrandi orðum um
fiskifræði Færeyinga. Þar segir
meðal annars.: „Þeir vita því álíka
„Hvaöa tegund
hugsunar er þaö
sem metur
stjórnun eftir
þeim erfióleikum
og sársauka sem
hún veldur?“
mikið um þorsk og ýsu hjá sér
eins og við vitum um ufsann hjá
okkur, — og það er ekki mikið. “
Hvað vitum við um ufsann hjá
okkur? Jú, það er til meira af hon-
um en flestir áttu von á. Væri ekki
gott ef við vissum eitthvað svipað
um þorskinn og ýsuna? Enn slær
sérfræðingurinn vindhögg og
ekki furða þar sem hvert reið-
arslagið af öðru hefur dunið á
þeim LIÚ mönnum um langa
hríð.
Eitt gullkornið enn
Eitt gullkornið enn getur að líta
skömmu síðar í umræddu samtali:
,,Hvatinn að brottkasti myndast
þegar verið er að ná fiskistofnum
upp og takmarka þarf veiðarnar,
— sem aftur skapar efasemdir hjá
mér um að þeir séu að takmarka
nokkuð. “
Er nú brottkastið líka orðið vís-
bending um gæði stjórnunar? Og
hvernig fer það saman við reynslu
okkar íslendinga sem búum við
kerfi sem leiðir til þess að því
minni sem kvótar eru því ríkari
ástæða er til að henda?
Er nokkur hissa á að ekki skuli
nást þjóðarsátt um þetta rugl?
Lifið heil.
Höfundur er trillusjómaður.
FISKIFRÉTTIR 8. júní 2001
Skoöun
Aö stjórna eða
stjórna ekki
— eftir Sveinbjörn Jónsson
Útselsstofninn:
Veiöar umfram afrakstursgetu
Selastofnar við íslands virðast
ekki vera nein sérstök plága við
íslandsstrendur samanborið við
það sem gerist í sumum öðrum
löndum við Norður-Atlantshaf.
Útselsstofninn var síðast talinn
árið 1998 og reyndist þá um 6.000
dýr sem er helmings minnkun frá
árinu 1990. Bráðabirgðaútreikn-
ingar benda til þess að stofninn
núna sé um 5.000 dýr og ljóst að
veiðar undanfarinna ára hafa verið
umfram afrakstursgetu stofnsins,
að því er fram kemur í nýrri
skýrslu Hafrannsóknastofnunar.
Alls voru veiddir í fyrra 367 full-
orðnir útselir og 104 útselskópar.
Landselstofninn var metinn 15
þúsund dýr árið 1998 þegar síðast
var talið og hafði ekki breyst frá
talningu þremur árum fyrr. Veiði-
þol stofnsins er óþekkt. Alls voru
veiddir 595 landselskópar í fyrra.
Flækingsselir svo sem blöðruselir
og vöðuselir koma upp að strönd-
um landsins á hverju ári, stundum í
allmiklum fjölda, og geta gert
fiskimönnum töluverðan óskunda.
Alls 29 farselir voru veiddir á síð-
asta ári.
7
SGANIA
Vélarstærðir
210 til 589 hestöfl
Mjög sparneytin
Eyðsla 145 g/naJclst.
við 1500 sn/mín.
VÉLAR ®g) SKIP ©DðO'd
Ábyggð smurolíu-
skilvinda
Hólmaslóð 4 • Sími 562 0095
Lægri rekstrarkostnaður
wiiiMMiif luim to©ra^
íi mb Itotfsteiiifitíi ÍB/A
VELSMIÐJAN FOSS
ÓFEIGSTANGA 15 -780 HÖFN
SÍMI: 478 2144 • FAX: 478 2145 • NETFANG: foss@eldhorn.is
\ \
r .
Niðurleggjarar
fyrir allar stærðir netabáta
Ryðfríir og soðnir á samskeitum • Slitfletir endurnýjanlegir
Hlífðargúmí á rúllum • Danfoss rótor með hraðastilli • Stiglaus loki
fyrir notkun • Olíumagn 15 til 20 lítrar
Tilbúnir til notkunar
IXIETASALAIM
Skútuvogi 12-L • Sími 5GB 1819 • Fax 5GB 1824