Fiskifréttir - 08.06.2001, Blaðsíða 9
FISKIFRÉTTIR 8. júní 2001
9
Texti: Sigurgeir Jónsson
dóttur, í Vestmannaeyjum og við
höfðum eignast soninn Jónas þegar
ég útskrifaðist. Hjá Viggý kom
ekkert annað til greina en að setjast
að í Vestmannaeyjum og sjálfur
hafði ég svo sem ekkert á móti því,
mér hafði alltaf líkað ágætlega þar
og hvergi voru meiri möguleikar
fyrir mann með mína menntun. Ég
segi reyndar alltaf að konan hafi
farið með mig til Vestmannaeyja.
Börnin eru sex, Jónas elstur, þá
Stella, Guðmundur, Viktoría, Fann-
ey og Bryndís."
Gísli H. Jónasson, skipstjóri á ís-
leifi IV, handhafl Ingólfsstangar-
innar á sjóniannadag 1965 fyrir
mest aflaverðmæti Vestmanna-
eyjabáta.
ir, menn sem síðar áttu eftir að star-
fa hjá FAO. Ég var spenntur fyrir
þessu en hugsaði svo sem ekki
mikið um það eftir að fundinum
lauk og fór aftur heim til Eyja.
Daginn eftir var ég staddur um
borð í Viðey, sem ég var með fyrir
Einar Sigurðsson, og við vorum að
græja á troll, þegar Hilmar Krist-
jónsson birtist allt í einu á bryggj-
unni og sagðist eiga við mig erindi.
Ég spurði hann hvort hann vildi
ekki bara koma heim í hádegismat
með mér og hann samþykkti það
með einu skilyrði. í matinn yrði að
vera soðin ýsa og skyr á eftir. Ég
Lokin eru farin
að afskrúfast!
Hvenœr byrjaðir þú þína skip-
stjórn ?
„Ég var stýrimaður um nokkurt
skeið, lengst af á Ofeigi hjá Óla en
haustið 1963 tók ég
við skipstjórn á
Halkion á síldveiðum
við Suðurland. Eftir
það úthald fór ég aft-
ur sem stýrimaður á
Ófeig, var svo með
Hugin á síld sumarið
1964, með Kóp um
haustið og tók svo við
Akurey á vertíðinni
1965. Það sama vor
tók ég síðan við ís-
leifi IV.
Þarna var maður til
sjós með mörgum
góðum, skemmtileg-
um og eflirminnileg-
um körlum. Margir
þeirra eru nú horfnir
yfir móðuna miklu,
þeirra á meðal Sig-
urður Gissurarson, Siggi Giss, sem
var einstaklega orðheppinn maður
og tjáði oft skoðanir sínar á
skemmtilegan hátt. Einhverju sinni
vorum við á sfld við Jan Mayen.
Síldin var stygg og erfitt við hana
að eiga og við vorum búnir að fara
marga hringi kringum torfu með
pokann úti, karlarnir búnir að vera
klárir á dekki ábyggilega hálftíma
eða lengur. Ég þóttist sjá að Sigga
væri farið leiðast að norpa þarna
frammi á aðgerðalaus allan þennan
tíma, nema allt í einu þreif hann
stóran lykil og byrjaði að herða
lokin á áfyllingaropunum á vatns-
tönkunum. Ég kallaði til hans og
spurði hvað hann væri eiginlega að
gera og ekki stóð á svarinu frekar
en fyrri daginn hjá Sigga: - Þú ert
búinn að fara svo marga hringi að
Gísli, pokamaður á Jóni Baldvinssyni, árið 1952.
Á Jóni Baldvinssyni, á góðviðrisdegi við Grænland árið 1952.
lokin eru farin að afskrúfast og full
þörf á að herða þau áður en þau
detta alveg af!
Svona var Siggi, yfirleitt tókst
honum að koma sínum skoðunum
á framfæri á þann hátt að enginn
reiddist og allir höfðu gaman af.
Sluppum án áfall
Síðanfórst þú í útgerð.
„Árið 1967 fór ég í útgerð með
þeim Gerðisbræðrum, Stefáni og
Guðlaugi, sem ég hafði kynnst vel.
Þeir höfðu rekið Halkionsútgerð-
ina með miklum myndarskap og
nú keyptum við 260 tonna stálskip
frá Austur-Þýskalandi, skip sem
fékk nafnið Gideon og var einkum
ætlað til nótaveiða. Gideon áttum
við saman í tvö ár. Þetta gekk
ágætlega í byrjun en svo fór það að
verða braskennt, síldin hvarf og þá
var erfitt að láta enda ná saman
með nýtt skip. Við vorum svo
heppnir að geta selt Gideon á góðu
verði og sluppum áfallalaust frá
útgerðinni.
Skilyrði að fá soðna ýsu
og skyr
Hvert var upphafið að veru
þinni hjá FAO?
„Vorið 1969 sá ég auglýstan
fund á Hótel Sögu sem Hilmar
Kristjónsson, framkvæmdastjóri
veiðarfæradeildar FAO, boðaði til
og fylgdi með að hann væri að leita
að skipstjórnarmönnum og vél-
stjórum til starfa úti í heimi á veg-
um FAO. Þarna voru margir mætt-
hringdi í Viggý sem taldi engin
vandkvæði á að koma saman slík-
um matseðli og yfir soðningunni
og skyrinu var svo gengið frá öll-
um pappírum vegna ráðningar
minnar hjá FAO.
Ég var ráðinn til starfa í Suður-
Jemen, til rannsókna á sardínu-
veiðum í stórum stfl í nót. Ég fór út
1. janúar 1970, einsamall til að
byrja með, vildi líta á aðstæður
áður en ég fengi fjölskylduna út.
Og þar sem mér leist ágætlega á
alla staðhætti þá var ákveðið að
fjölskyldan kæmi og þau komu út í
maí.
Eins og áður segir var mitt starf
að stjórna rannsóknum á veiðum á
sardínu í nót, með tilliti til þess
hvort hagkvæmt væri að reisa
verksmiðju til vinnslu. Það var svo
gert síðar. Þetta verkefni var reynd-
ar ekki alveg nýtt af nálinni því að
Árni Friðriksson, fiskifræðingur,
hafði verið þarna við rannsóknir
nokkrum árum fyrr en lést þar í bfl-
slysi."
Hætti að taka í nefið
Hvernig var að starfa með
aröbunum ?
„Ég kunni ágætlega við Arabana
og mun betur en íranina sem ég átti
eftir að starfa með nokkrum árum
síðar. Þetta voru múslímar og þeir
báðu sínar bænir á réttum tímum
en voru annars ekki strangtrúaðir
og t.d. var áfengi ekki bannvara í
Jemen eins og í sumum Arabaríkj-
um. Aftur á móti drukku þeir mjög
lítið en tuggðu þeim mun meira af
einhverju sem þeir nefndu „gaht“
sem var grænleitt á litinn þegar
þeir stungu því upp í sig en rauð-
brúnt þegar þeir spýttu því. Þeir
komust í einhvers konar vímu af
því og gátu vakað andskotann
ráðalausan, ekki ósvipað og þeir
sem taka amfetamín. En ég prófaði
þetta nautnalyf þeirra aldrei.
Ég tók í nefíð þegar ég fór út og
hafði með mér nokkrar dósir til
Jemen en svo hætti ég því fljótlega,
bæði af því að slíkt var auðvitað
ófáanlegt þarna úti og svo fékk
hausverk af neftóbakinu í hitanum.
Síðan hef ég ekki notað neftóbak.
Ég átti ekki heldur í neinum erf-
iðleikum með að venjast breyttu
mataræði. Aðalmunurinn var sá
hve maturinn var miklu bragð-
sterkari, mikið kryddaður, aðal-
kryddið karrí. Mér varð aldrei illt
af þessum mat, enda gættum við
S S, Alvha
g\man\ JCÉnqsT
■ Baw 1 PROPULSION SYSTEMS w 3HS danish engineering &manne | power Itd
Afltækni hfL
Barónsstíg 5 -101 Reykjavík • Símar 55 11280
og 55 11281 Fax 55 21280
Óskum sjómönnum um land allt
til hamingju með sjómannadaginn