Strandapósturinn - 01.06.1973, Qupperneq 42

Bergstapamir austur frá Sandrifinu nefndust Sandsker, enda mun
rifið hafa farið í kaf á háflæði, a.m.k. í stórstraumi. Nokkur
spölur, líklega um 1 km eða vel það, er með sjó fram frá Sand-
rifinu og vestur að ósi Kálfaneslækjar. Hvorki em gmndir né
vogar á þeirri leið, heldur misháir sjávarbakkar og hlýlegir smá-
hvammar.
Einhverju sinni að vorlagi, sennilega í hjásetu yfir lambfé,
rakst ég þar á fornlega hústótt í einum hvamminum, svo sem
miðja vegu á milli Sandrifsins og lækjaróssins. Mér var síðan tjáð
af heimafólki, að þarna hefði fyrir mjög löngu staðið húskofi, sem
Kálfanesbændur hefðu á sínum tíma geymt verzlunarvamig í.
Því rniður spurði ég ekki nánar um þetta og enga aðra síðar, er
kannski hefðu kunnað gerr frá þessu að segja. Þegar ég nú hugleiði
þessa skýringu, eftir 65 ár eða svo, þá finnst mér hún heldur ó-
sennileg. Að vísu er hugsanlegt, að um hafi verið að ræða ein-
hverja afgangs vöraslatta, sem lausakaupmönnum á Skeljavík
hefur ekki þótt borga sig að flytja heim aftur, heldur beðið Kálfa-
nesbændur að hafa hönd yfir og selja. Fleiri skýringar koma einnig
til greina, þó að hér verði eigi taldar.
2.
I fyrrnefndum Hólmavíkurþætti Péturs frá Stökkum, segir ekkert
af fyrstu byggð í víkinni, fyrr en Riishúsin era reist sumarið 1897.
Aftur á móti getur séra Jón Guðnason þess í Æviskrám Stranda-
manna (Bls. 278 og 316), að á áranum 1878—83 hafi Ásgeir
Snæbjömsson bóndasonur frá Vatnshomi í Þiðriksvalladal, þá
húsmaður í Kálfanesi, setzt að á Hólmavík sem frambyggi þar.
Asgeir settist að í víkinni rúmum áratug áður en hún var löggilt
sem verzlunarstaður, og frekum hálfum öðrum áratug áður en þar
var mæld út verzlunarlóð. Ásgeir stundaði löngum sjóróðra, bæði
norður á Gjögri og á heimamiðum. Og trúlega hefur sjósókn verið
hans aðalatvinna þau ár, sem hann átti bólfestu í víkinni. Bær
hans stóð allfjarri Rifinu, þar sem risu fyrstu íbúðarhús kauptúns-
ins, um og rétt fyrir aldamótin síðustu. Hann byggði bæ sinn í
40