Saga - 2016, Blaðsíða 154

Hann var enn verr staddur en áður og hafði þurft að taka 70 dala
lán til að lifa af veturinn, en sýslan gaf ekki nema 300 dali af sér
árlega.30 Af orðum hans í beinu framhaldi má ráða að sala á Pilti og
stúlku hafi því sem næst stöðvast vegna þess að hluti upplagsins var
enn í kaupmannahöfn, vafalaust sem trygging fyrir greiðslu kostn -
aðar: „Hjá eigli átti ég því nær sem ekkert því hann hafði þá ekki
neitt fengið til að selja er það lá í kaupmannahöfn.“ eitthvað hefur
þó selst því Jón heldur áfram: „Nú hefi ég beðið egil að senda þér
það sem hann gæti og Möller nokkuð sem ég bið þig afhenda hon -
um og vona ég staðfastlega að egill láti mér það ekki bregð ast.“31 Sé
miðað við kröfu Møllers síðar gekk það ekki eftir, því hann fékk
aldrei meira en 20 dali upp í kostnað af bókinni. egill auglýsti nýjar
bækur í Ingólfi 23. september 1853, þar á meðal Pilt og stúlku á 64 sk.
Í auglýsingu Sveins Þórarinssonar í Norðra 16. maí 1854 var bókin á
sama verði, sögð vera í kápu.32 Á næstu árum seldist bókin upp.
Síðari útgáfan
Gísli Brynjúlfsson skrifaði aldrei um Pilt og stúlku opinberlega en
sagði Jóni kost og löst á verkinu og hvatti hann, 23. desember 1851,
til frekari dáða. Bréfið er glatað en Jón svaraði, 2. febrúar 1852, með
beinni tilvísun:
of mikla trú leggur þú á vesældóm minn er þú hyggur að ég nokkurn
tíma geti látið frá mér sjást „reglulega þjóðsögu sem gæti orðið fóstur-
jörð okkar til heiðurs“. Ég tek samt orð þín eins og þau eru, af einlægni
og velvild töluð mér til upphafningar að reyna til að gjöra eitthvað
skárra en „Pilt og stúlku“; og þó ég vantreysti mér til þess þá býr alltaf
hjá mér löngun til þess en umsvif og veraldarsýsl hafa síðan ég kom
hingað hindrað mig frá að ráðast í slíkt.33
Þegar þetta var skrifað bjó Jón í Flatey og sýna varðveitt gögn að
hann sinnti embætti sýslumanns af stökustu samviskusemi. Þann
19. apríl 1852 trúlofaðist hann kristínu Þorvaldsdóttur Sívertsen og
setti faðir hennar það skilyrði að Jón tryggði sér fastráðningu með
már jónsson152
30 Sama heimild, bls. 124.
31 Sama heimild, bls. 125.
32 Ingólfur 23. september 1853, bls. 64; Norðri 16. maí 1854, bls. 36; sbr. Steingrím
J. Þorsteinsson, Jón Thoroddsen og skáldsögur hans I, bls. 127–128.
33 Bréf Jóns Thoroddsens, bls. 127.
Saga haust 2016.qxp_Saga haust 2004 - NOTA 17.5.2019 10:12 Page 152