Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.2005, Blaðsíða 363
Die dies mali und andere Ungliickstage
353
Man kand derfore sige, at mangen lider og styrtes udi Uheld ikke fordi en
Gieming skeer, men efterdi den skeer paa en Tiid, naar Verden er ikke udi
god Humeur, og at derfore Astrologi i visse Maader ikke have U-ret i at reg-
ne gode og forvorpne Dage i Aaret.31
In der Komodie Barselstuen hingegen werden fur bestimmte Tatigkeiten
- Heirat, Umzug, Reise, Geschafte, ProzeBbeginn - konkrete Daten ge-
nannt, hinter denen trotz kleiner Abweichungen die Reihe der Tycho
Brahes-dage durchscheint.32 Die drei zuerst angesprochenen “ulykkelige
Dage” in der eingangs zitierten Stelle, an denen kein AderlaB stattfinden
darf, deuten mit der Nennung des 25.3. (Mariae Verkiindigung) gleich-
wohl eher in die Richtung einer weiteren Tradition von Ungliickstagen,
der drei besonders gefahrlichen Tage nach Pseudo-Beda. Deren breite
mittelalterliche Uberlieferung schlieBt auch skandinavische Texte ein; so
wamt etwa der Kodex Holm K 55 (Anfang 16. Jh.) vor diesen Tagen:
Jtem er markiande ath i aareth are iij daga alsomvoldigiste vaadeligeste ssaa
som are kalende viij aprilis viij kalende augustij maanedh och anden
kalende ianuarij ho som taa varder saar han dor tredie dagen eller ffaanger
vanskelig soth och lakedoms drik och purgacion er taa droffuelig.33
Die drei gefahrlichen Tage nach Pseudo-Beda haben in dieser schwedi-
schen Handschrift jeweils ein festes Datum (25.3., 25.7. und 31.12.);
Keil zufolge sind sie hingegen an einen festen Wochentag gebunden
und fallen auf den Montag nach St. Markus (25.4.), den Montag nach
oder an Petri Kettenfeier (1.8.) und den Montag vor Neujahr.34 DaB
diese drei Tage Ågyptische Tage genannt werden, ist keine singulare
Ausnahme, sondem als Beleg daftir zu werten, daB sich in der spateren
Tradition die Grenzen zwischen den verschiedenen Reihen von Un-
gliickstagen verwischen, wie z.B. der folgende Abschnitt einer norwe-
gischen Rechtshandschrift zeigt:
31 Holberg, Adskillige Heltinders [...] Sammenlignede Historier, Bd. 2, S. 14, s.a. Hol-
berg-Ordbog Bd. 2 (1982), Sp. 698. Die Allgemeinheit dieser Stelle und die Erwahnung
der “Astrologi” lassen eher an die dies critici secundum astrologos denken, die Bezeich-
nung “forvorpne Dage” allerdings verweist demgegeniiber eher auf eine populare
Ungluckstagereihe (deren Geltungsanspruch durchaus durch Astrologen als Autoritaten
untermauert werden kann, wie im Falle der Reihe der “Pariser Tage”, die Pariser Astrolo-
gen als Urheber und Gewahrsmanner anfiihrt).
“Holberg, Barselstuen Act. III Scen. 5, s.a. Holberg-Ordbog Bd. 1 (1981), Sp. 1034.
33 Zitiert nach Låke- och Ortebocker, S. 483, vgl. Jansson 1967, Sp. 593.
34 Keil 1957, S. 51-57:52.