Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.2005, Blaðsíða 364
354
Jens Eike Schnall
Sunt autem dies egipciacii tres in quibus omnis homo caueat sibi a minu-
cione. Vltima dies lune exeunte aprilj, prima dies lune intrante augusto, et
vltima dies lune exeunte decembri. Quoniam siquis venam suam inciderit
aud statim vel quarta die morietur. Et siquis pocionem acceperit, infra xv
dies morietur. Et siquis nascitur male moritur.35
1.2 Die islåndische Uberlieferung
Die Ågyptischen Tage
Den beiden oben behandelten Reihen begegnet man vom Ende des 12.
Jh.s an auch in islandischen Handschriften, wie in den kontinentalskan-
dinavischen in Form von Eintragen in Kalendarien, Merkversen, Listen
und mehr oder minder kurzen Texten.
Die Ågyptischen Tage sind in vielen islandischen oder nach Island
gelangten und dort verwendeten mittelalterlichen Kalendem markiert,
z.B. in AM 249 a fol., 249 b fol., 249 1 fol., 249 n fol., 249 q iv fol., und
auch in dem jiingeren Rollenkalender vom Anfang des 17. Jh.s, wel-
chen die Pjobminjasafn Islands verwahrt.36 Kalendarien mit den oben
genannten Merkversen finden sich ebenfalls darunter: AM 249 h fol.
und das Kalendarium in GKS 1812 4to (Anfang 13. Jh., Bl. 35r-v) bie-
ten die alteren Memorialverse nach der Ephemeris des Pseudo-Beda
(Iani prima dies etc.), in AM 249 q IV fol. finden sich jeweils als ober-
ste Zeile die jiingeren leoninischen Verse (Prima dies mensis etc.).37
35 OsloUB 317 4to, Bl. 91r, zitiert nach Reichbom-Kjennerud 1936, S. 170. -“Es gibt in-
des drei agyptische Tage, an welchen sich jedermann vor dem Aderlassen huten muB: Der
letzte Montag am Ende des April, der erste Montag zu Beginn des August und der letzte
Montag am Ende des Dezember. Denn wenn jemand (dann) seine Vene einschneidet,
wird er sofort oder am vierten Tage sterben. Und wenn jemand einen medizinischen
Trank zu sich nimmt, wird er im Laufe von 15 Tagen sterben. Und wenn jemand (an
einem solehen Tag) geboren wird, stirbt er einen schlimmen Tod.”
36 AM 249 a fol. datiert auf ca. 1400, lt. Åmi Magnusson wohl aus England in den Besitz
der Kirche von Skålholt gelangt (s. Kålund 1889, Bd. 1, S. 226); AM 249 b fol.: 13. Jh.,
hat sich lt. Å.M. ebenfalls eine Zeitlang in Skålholt befunden (ebd.); AM 249 1 fol.: Ende
12. Jh. (ebd.), 249 n fol.: 13. Jh. (Vatnsfjar6arårtl6askrå) (s. Jon Porkelsson 1893-1896, S.
154-159), 249 q iv fol.: 1300-1500, bislang nicht genauer datiert (s. Kålund 1889, Bd. 1,
S. 231 f.) - Der auf ca. 1600 datierte Rollenkalender t>jms nr. 10936 befindet sich in einer
Metallhiilse, welche die Jahreszahl 1615 tragt, vgl. Åmi Bjomsson 1990, S. 94 f. Auf der
dortigen Abbildung (S. 94, Abb. 15) ist ein dies mali-Eintrag fur den 1. Marz zu sehen.
37 Zum Kalender-Fragment in GKS 1812 4to vgl. Jon borkelsson 1893-1896, S. 21-27
(“Vi5eyjarårtl5askrå”). Das Kalendarium umfaBt nur noch ein Blatt mit den Monaten
Januar und Februar: 35r, unterer Rand: Nox hor .xvi. dies håbet .viii. Iani prima dies et