Fréttablaðið - 01.10.2022, Qupperneq 100

Instagram
er orðinn
frekar
leiðinlegur
og rugl-
ingslegur
staður með
allar þessar
kostuðu
kynningar.
Joseph Mount
Breska sveitin Metronomy
er ein stærsta indie-sveit
síðasta áratugar og frægasta
bandið sem heldur tónleika á
Airwaves tónlistarhátíðinni
í nóvember. Forsöngvari
sveitarinnar Joseph Mount
ræðir samfélagsmiðla, kol-
efnisspor tónlistarbransans,
hittara á streymisveitum og
heimsendatilfinningu.
Joseph Mount er staddur á
heimili sínu á Englandi og við-
talið við Fréttablaðið fer fram
á Zoom. Hann mætir tuttugu
mínútum of seint, hrokkin-
hærður og klæddur í útivistar-
vesti, þremur dögum fyrir fer-
tugsafmælið sitt. Undirrituð er slegin
út af laginu og var búin að afskrifa
viðtalið þann daginn, tínir minnis-
bók og penna klaufalega upp úr
töskunni á meðan viðtalið hrekkur
óvænt í gang.
Joseph er hins vegar rólegur í
fasi og lítið sem bendir til þess við
fyrstu sýn að hér sé á ferðinni aðal-
söngvari í heimsþekktri popphljóm-
sveit. Hann lýsir Íslandi sem gömlum
vini, virðist finnast hálf hversdags-
legt að vera að koma hingað enn
eina ferðina til að spila á Airwaves.
„Ég hef spilað þarna þrisvar og líka
nokkrum sinnum heimsótt Ísland í
fríinu,“ segir hann.
Heimsendatilfinning í hitanum
Joseph er búsettur á Englandi ásamt
unnustu og tveimur sonum. Sum-
arið var það heitasta í London síðan
mælingar hófust og hann segir til-
finninguna hafa verið öfugsnúna, að
fara frá London til að spila á áfanga-
stöðum í Evrópu þar sem var kaldara
en heima.
„Kærastan mín sendi mér myndir
að heiman, af hitamæli sem sýndi
fjörutíu gráður,“ segir hann og ítrek-
ar að þó að vissulega hafi verið gott
að koma fram á tónlistarhátíðum
á ný eftir heimsfaraldurinn, hafi
hitinn verið viðstöðulaus og kveikt
innra með honum heimsendatil-
finningu, eins og hann orðar það.
Aðspurður nánar út í þá tilfinn-
ingu berst talið að kolefnisspori
tónlistarbransans. Joseph segir að
allir ættu að vera meðvitaðir um
eigin umhverfisáhrif, óháð starfs-
vettvangi.
„Hvað sem þú ert að gera þarftu að
vera meðvitaður um þín persónu-
legu umhverfisáhrif. Þegar kemur
að okkur sem hljómsveit, þá erum
við tólf manns og ferðumst um á
einni rútu. Við erum síðan með lít-
inn sendiferðabíl sem ber græjurnar
okkar. Á stóra skalanum í þessum
bransa erum við með mjög létt
kolefnisspor,“ segir hann. „En allar
þessar litlu sveitir eru með minnsta
sporið.“
Auðvelt að benda á aðra
Joseph segir Metronomy gera sitt
besta til að afþakka einnota plast-
ílát á ferðalögum. „Við afþökkum til
dæmis litlar vatnsflöskur og fáum
stóra tanka í staðinn. Maður vill ekki
hljóma eins og algjör klisja, en það er
auðvelt að færa ábyrgðina eitthvert
annað,“ segir hann.
„En það er mjög augljóst bil á milli
þess hvernig einhver eins og ég notar
jarðefnaeldsneyti, og svo hins vegar
hvernig tónlistarfólk á einkaþotum
ferðast um, eða ferðast um með risa-
stórt teymi og búnað,“ segir Joseph.
Hann segir að þannig sé grund-
vallarmunur sé á því hvernig einhver
eins og hann sjálfur mengi, og svo
þess hvernig forríkir tónlistarmenn
haga sínum málum. „Fólk eins og ég
er meðvitaðra og með meiri áhyggjur
en einhver eins og Drake. Ég held að
vandamálið liggi þar.“
Lykillinn að lofslagsmálunum
Tónlistarbransinn hefur breyst með
þróun streymisveita og megininn-
koma tónlistarfólks er farin að snúa
að sölu tónleikamiða og varnings, í
stað þess að selja tónlistina á formi
á borð við geisladiska. Aðspurður
hvort að tónlistarbransinn sé hugs-
anlega að flytja fólk í stað varnings,
svarar Joseph játandi. „Og þegar við
tölum um neyðarástand í loftslags-
málum og skapandi greinum, endum
við á því að hugsa um að ef borgir
væru með betra og grænna sam-
göngukerfi væri hægt að ferja fólk til
og frá tónleikum á vistvænni máta.
Einnig, ef fólk væri tilbúið að greiða
meira fyrir tónlistina væri ekki sama
pressan á einhverjum eins og mér að
ferðast um heiminn og túra,“ segir
Joseph sposkur. „Þú getur, eins og
ég sagði, alltaf ýtt vandamálinu eitt-
hvert annað,“ segir hann og hlær.
Joseph segir að eðlilega vilji menn
sýna ábyrgð. „En á hinn veginn virka
skapandi greinar þannig að þær
hvetja fólk til að fá nýjar hugmyndir
og í nýjum hugmyndum liggja allar
lausnir í loftslagsmálum. Það er erfitt
að leggja afdráttarlaust mat á virði
þess að finna innblásturinn,“ segir
hann. „Aftur á móti, ef við myndum
skattleggja f lugbransann meira
myndi það samt alveg hjálpa líka.“
„Hittaravæðing”
Tæknin og tónlistin eiga náið sam-
band og þróun hefur áhrif á neyslu-
mynstur tónlistarunnenda. Metro-
nomy hafa gefið frá sér plötur sem
undirrituð myndi lýsa sem sterkum
heilsteyptum verkum. Gott dæmi
er The English Riviera, þriðja plata
sveitarinnar sem kom út árið 2011
sem var tilnefnd hinna virtu Merc-
ury tónlistarverðlauna. Platan er
unnin inn í sterkt þema, sjónrænt
og hljóðrænt.
Joseph svarar spurningu um
hvort að hann sé ofurmeðvitaður
um þessi breyttu neyslumynstur
þannig að stór hluti hlustenda muni
jafnvel aðeins heyra „hittarana“
á sjálfvirkum vinsældarlistum á
Spotify.
„Ef ég væri yngri myndi ég hafa
meiri áhyggjur af því og hugsa meira
um það. En ég er hálfnaður með fer-
ilinn minn, býst ég við. Ég þarf ekki
að hafa áhyggjur á sama hátt og ein-
hver sem er alveg nýr í bransanum,“
útskýrir hann.
„Þetta veltur annars á því í hvern-
ig skapi ég er. Tækni hefur alltaf átt
þetta ofsalega nána samband við
tónlist og svo hafa mismunandi
miðlunarform mikil áhrif á tón-
list. Ég held að almennt séu áhrifin
jákvæð og ég held að tónlistarmenn
séu mjög snjallir í að nýta það á
skapandi og ánægjulegan máta.“
Nágranninn minn Paul
Joseph lítur upp og bregst við
nágranna sínum sem bankar á
rúðuna hjá honum. Nágranninn
talar með þykkum cockney-hreim
sem minnir á Whitechapel-hverfið í
London. Joseph afsakar sig og fer að
útskýra fyrir nágrannanum Paul að
hann sé í símanum. Paul er greini-
lega eldri en Joseph, og biður hann
að hafa alls engar áhyggjur og segist
ætla að reyna að koma morguninn
eftir klukkan níu að klára eitthvað
mál. Joseph þakkar honum kærlega
fyrir og sest aftur fyrir framan vef-
myndavélina. „Fyrirgefðu, þetta var
nágranni minn Paul,“ segir hann og
hlær áður en hann snýr sér aftur að
efninu. „En ég held að á vissan hátt
geti tæknin hvatt tónlistarfólk til
að gera spennandi hluti en á hinn
Sköpun sem lykillinn að loftslagsvandanum
Joseph Mount, eða Joe eins og hann er kallaður, er forsprakki sveitarinnar Metronomy sem kemur fram á Airwaves í nóvember.
MYND/MATILDA HILL-JENKINS
Sveitin hefur
túrað víða um
Evrópu það sem
af er ári.
FRÉTTABLAÐIÐ/
GETTY
Nína
Richter
ninarichter
@frettabladid.is
veginn geta áhrif tækninnar farið að
stjórna of miklu, og mér líður eins
og fólk eins og ég sé hugsanlega að
græða minna á þeirri þróun sem
hefur orðið hjá TikTok og Spotify,“
segir hann.
Þáttur Instagram og Myspace
Joseph ítrekar að sér finnist það ekki
ósanngjarnt, heldur sé það bara eins
og hver önnur staðreynd „Instag-
ram var gríðarlega mikilvægt fyrir
minn tónlistarferil. Það leikur
sennilega minna hlutverk hjá tón-
listarmönnum en áður,“ segir hann.
Að sögn Joseph var MySpace mikil-
vægasti samfélagsmiðillinn þegar
kom að velgengni Metronomy. „Það
var þegar ég var að byrja. Instagram
veitir tónlistarfólki hins vegar mjög
beina tengingu við aðdáendur. Ef þú
auglýsir tónleikaferðalag á Instag-
ram er rosalega skýrt samband milli
þeirra sem skoða efnið og þeirra
sem kaupa miðana,“ segir hann.
„En með öllum þessum mismun-
andi samfélagsmiðlum hafa þeir
orðið svolítið gráðugir. Instagram
er orðinn frekar leiðinlegur og rugl-
ingslegur staður með allar þessar
kostuðu kynningar. Þú getur séð að
fólk hættir að nota miðilinn“
Auðvaldsþróun samfélagsmiðla
Joseph vitnar í því samhengi til fyr-
irlesturs sem hann sótti á háskólaár-
unum. „Hann fjallaði um hvernig
listamenn eru markvisst notaðir
af yfirvöldum í borgarendurnýjun
[e. gentrification].“ Hann vísar til
þróunar í austurhluta London,
þegar fasteignaeigendur buðu lista-
mönnum stórar vöruskemmur á
spottprís. Listamennirnir byggðu
upp hverfið, byggðu upp kaffihúsa-
rekstur og mannlíf, sem Joseph segir
að hafi laðað að ríkt fólk og hækkað
fasteignaverðið.
„Ég sé sömu þróun á Instagram.
Það var frábær staður fyrir lista-
menn til að byrja á. Fólk notaði það
á skapandi máta og jók þannig virði
miðilsins. Síðan kom peningafólkið
inn …“ segir hann.
Joseph segist nota samfélags-
miðla mun minna en áður. „Þegar ég
er að túra eða kynna plötu nota ég
það slatta, en ég er með TikTok núna
og ég sé fyrir mér að nota það mun
meira í kynningu á næstu plötu.
En ef þú ert í einhverri tegund
af miðlun, þá held ég að þú hljótir
að vera vakandi fyrir því sem er að
gerast í þessum heimi.“ n
36 Helgin 1. október 2022 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐ