Íslenska þjóðfélagið - 23.12.2021, Blaðsíða 14

„Þessi veröld sem við búum í var skrifuð af körlum, um karla og fyrir karla“
14 ..
Tafla 6. Hafa áhrif af kynjakvóta verið góð eða slæm?
Mjög góð
% (n)
Góð
% (n)
Hlutlaus, hafa ekki breytt neinu
% (n)
Slæm
% (n)
Mjög slæm
% (n)
Allir 8,5% (4) 17,0% (8) 66,6% (31) 8,5% (4) -
Konur 66,7 (4) 16,7 (1) 16,7% (1) - -
Karlar - 19,5% (8) 70,7% (29) 9,8% (4) -
Í spurningalistakönnuninni var spurt hvort viðkomandi hefði tekið eftir breytingum á stjórnunar-
störfum eftir að lög um lámark 40% karla og kvenna í stjórnum fyrirtækja tóku gildi. Í langflestum
tilvikum var svarið að „nei, engar marktækar breytingar hafa orðið“ eða hjá rúmum 78% svarenda;
88% karla og 50% kvenna. Einn karlkyns svarandi merkti við „já, stjórnarstörfin hafa orðið erfiðari“
og helmingur kvenna og einn karl merkti við „já, ég hef tekið eftir breytingum til batnaðar“.
Þátttakendur í rannsókninni voru spurðir hvort þeir teldu að konur hefðu meira að sanna en karlar
í stjórnunarstörfum. Niðurstöður spurningalistakönnunarinnar sýndu að fimm af sex konum töldu
að konur þyrftu meira að sanna en karlar í stjórnunarstörfum en aðeins fimmtungur karla. Öfugt við
niðurstöður spurningalistakönnunarinnar taldi enginn kvenkynsviðmælandi að konur hefðu meira að
sanna en karlar og útskýrði ein það þannig að almennt væru ekki teknar inn konur með enga reynslu
og hún hefði ekki tekið eftir því að þetta ylli áhyggjum meðal kvenna og aldrei fundið fyrir því
sjálf. Annar kvenkyns viðmælandi upplifði hins vegar að það væru gerðar minni kröfur til kvenna
og önnur hafði orð á því að konur tækju yfirleitt hlutverki sínu í stjórnum mun alvarlegar en karlar
og sagði að: „karlar virðast geta gert þetta með fullri vinnu og bætt endalaust ofan á en konur eru
miklu frekar að minnka aðeins starfshlutfall til að geta sinnt hlutunum aðeins með.“ Einn karlkyns
viðmælandi tók í svipaðan streng og benti á að það væri gott að hafa konur með í svona stjórnum
þar sem þær ættu það til að vera vandvirkari og yfirvegaðri en karlmenn á margan hátt. Karlkyns
viðmælendur viðurkenndu að það væri erfiðara fyrir konur að koma inn í stjórn og þær sem kæmu
inn vegna kynjakvóta þyrftu að sanna sig meira en karlar.
Viðmælendur töldu að lögin um kynjakvóta hefðu lítið breytt hugarfari stjórnarmanna, yfirleitt
kæmu karlkyns nöfn fyrst upp í hugann og svo þyrfti að hugsa vel ef ætlunin var að fá einhverjar
konur í stjórnina. Viðmælendur voru almennt á því að gott tengslanet skipti máli sem og sýnileiki til
þess að komast í stjórn fyrirtækja. Ein kona sagði:
Þú verður að þekkja rétta fólkið. Þess vegna er þetta þannig auðvitað líka þegar
fólk er orðið sýnilegt í einhverjum stjórnum þá eru meiri líkur á að hringt yrði í
þig heldur en einhvern annan. Þetta er ...náttúrulega, það er erfitt að komast inn
og þetta er allt bara samblanda af heppni bara og vinnu og réttu tengslunum.
Einn benti á að það skipti gríðarlegu máli að vera með gott tengslanet, ekki bara til þess að gera
viðkomandi sýnilegan við val í stjórn, heldur gagnaðist það fyrirtækjum og félögum ef viðkomandi
væri vel tengdur. Hann sagði:
Þetta snýst um að færa félaginu betri aðföng, aðgang að viðskiptum, koma með
hugmyndir um mögulega stækkun, innri eða ytri vöxt eða hvað það nú heitir þá
held ég að almennt séð þá sé tengslanetið svona á topp tveir þrír yfir það sem er
gott að hafa.
Einnig ræddu viðmælendur um mikilvægi sýnileikans til að komast í stjórn fyrirtækis og í því sam-
hengi að gjarnan væri sama fólkið valið í stjórnir því það væri fólkið sem munað væri eftir. Þetta
átti ekki síður við núna eftir að kvótalögin komu til sögunnar. Einn kvenkyns viðmælandi sagði að
mörgum stjórnarmönnum dytti hún fyrst í hug af því að hún væri frekar sýnileg og það væri ekki út
af bakgrunninum sem hún væri valin heldur vegna þess að þeir hefðu hitt hana áður á þessum vett-
vangi. Önnur kona sagði: