Heilbrigt líf - 01.06.1941, Qupperneq 69

arfærin. Eru þeir óþrifnu þá ekki aðeins sjálfum sjer
hættulegir, heldur auka þeir og á smithættu annarra með
því að bera sóttkveikjuna á milli. Getur emstaklingnum
þannig verið lítil vörn að hreinlæti, ef það nær ekki til
alls þorra fólks þess, er hann umgengst.
Með vaxandi hreinlæti almennings hefir allsstaðar dreg-
ið úr veldi farsóttanna, sem áður fyrr voru langsamlega
mannskæðustu sjúkdómarnir, og eru að vísu enn víða ut-
an Evrópu. í þeim hlutum Evrópu þar sem almennt hrein-
læti og þrifnaður er á lægsta stigi, svo sem á Balkanskaga
og austurhluta álfunnar, er taugaveiki og þvílíkar far-
sóttir enn mjög algengar. Ennfremur eru þar sóttir, sem
tæpast verður vart annarsstaðar í Evrópu, svo sem út-
brota-taugaveiki eða öðru nafni „lúsatyfus“ (svo nefnd
vegna þess, að það eru lýs, sem flytja smitið manna á
milli). í Austurlöndum sjest oft áberandi munur á gangi
farsótta meðal innfæddra og Evrópumanna. Þegar t. d.
kólera eða pest geysa þar, hrynja innfæddir menn niður,
sem allajafna lifa við frumstæð kjör og sinna lítt um
hreinlæti. En Evrópu-menn, sem búa í sömu borgum og
hafa haldið sínum lífsvenjum, sleppa venjulega miklu
betur.
Ef til vill er auðveldast, að sýna fram á þýðingu hrein-
lætis í baráttunni við sjúkdóma, með því að taka dæmi af
taugaveikinni, sem flestum er kunn hjer á landi, enda
stendur mönnum mikill stuggur af henni.
Svo má heita, að allar taugaveiki-sýkingar megi rekja
til smitbera, þ. e. fólks, sem gengur með taugaveiki-bakter-
íur í sjer, og sendir þær frá sjer, — stöðugt eða endrum
og eins — í saur eða þvagi. Þetta fólk hefir einhverntíma
smitast af taugaveiki, og hefir bakteríunum síðan tekist
að koma sjer fyrir á óhultum stað í líkamanum — oftast
í gallblöðru, sjaldan í nýrum — og geta nú haldist þar ár-
um saman án þess að valda neinum sjúkdómseinkennum.
Heilbrigt líf
67