Úrval - 01.06.1949, Page 76
74
ÚRVAL
konur gera kröfu til þess, að
meira tillit sé tekið til þeirra
eigin persónu en títt var áður.
Oft rekur maður sig á það,
að hjón, sem eru að skilja, hafa
litlar sem engar sakir á hend-
ur hvort öðru; þau viðurkenna
jafnvel, að þau séu ágætis mann-
eskjur, hvort í sínu lagi . . . .
þau geta bara ekki búið saman.
Hjón þurfa alls ekki að vera
slæmar manneskjur, þó að
hjónaband þeirra hafi mis-
heppnazt; þau geta verið sóma-
fólk og ef til vill hreppa þau
þá hamingju síðar í lífinu, sem
þeim tókst ekki að höndla í sam-
búðinni.
Ósjaldan kemur það fyrir, að
konan vill ekki skilja, en einnig
hitt, að maðurinn hafnar skiln-
aði. Það er hann, sem á að bera
kostnaðinn og víkja úr íbúðinni.
Það er hann, sem missir börnin.
Honum finnst oft eins og allt,
sem hann hefur unnið fyrir, sé
glatað. En þessir menn verða að
gera sér ljóst, að það er ekki
hægt að búa með konu gegn
vilja hennar, og konur verða lika
að láta sér skiljast, að það er
ekki hægt að þvinga karlmenn
til sambúðar. Slík þvingun leiðir
aldrei til annars en ógæfu, því
að hún er brot á hinum dýrmæt-
ustu mannréttindum, réttinum
til að ráða lífi sínu sjálfur.
Það er svo margt sinnið sem
skinnið. Hjón geta máske komið
sér saman um að viðhalda sýnd-
arhjónabandi, en lifað að öðru
leyti út af fyrir sig. Til þess að
slíkt geti blessast, verða báðir
aðilar að hafa fullan skilning á
takmörkunum slíkrar sambúðar,
en til þess þarf mikið andlegt
þrek. I miklum hluta heimsins er
fjölkvæni löglegt, en eftir því
sem menningin breiðist út, verð-
ur minna um það. I menningar-
þjóðfélögum er jafnrétti kynj-
anna viðurkennt, og hinn nor-
ræni kynstofn hefur í sögu sinni
haldið á lofti merki einkvænis-
ins. Fjölkvæni er niðurlægjandi,
og ef um andleg tengsl er að
ræða í slíkum hjónaböndum,
geta þau leitt til innri togstreitu
og persónuklofnings.
Hjónabandið er hagnýt, fé-
lagsleg stofnun, og ákaflega
þýðingarmikil, en þó eru mörg
dæmi um gæfuríka sambúð karls
og konu, þótt leyfisbréfið hafi
vantað. Allt er undir því kom-
ið, að fólk geti elskað og not-
ið ástar.