Úrval - 01.06.1949, Page 89

AMlNÓSÝRUR SEM SJÚKRAFÆÐA
87
ef eggjahvítuefni hefðu verið í
fæðunni. Tilraunir benda til, að
fullorðinn maður geti komizt
af með átta tegundir amínó-
sýra. Úr þeim getur líkaminn
byggt þau eggjahvítuefni, sem
hann þarfnast. En hve mikið
þarf hann af hverri? Tilraunir
Rose prófessors miða að því að
fá það upplýst.
Amínósýrurnar eru köfnun-
arefnissambönd eins og eggja-
hvítuefnin. Sameindir eggja-
hvítuefnanna eru mjög flóknar
að samsetningu, telja oft þúsund-
ir eða jafnvel miljónir atóma.
Aftur á móti er amínósýrusam-
eindin einföld að byggingu og
auðv^lt að búa hana, til efna-
fræðilega úr tiltækum hrá-
efnum, svo sem koltjöru, olíu,
mjólk, kjöti o. fl. Sú sem er
einföldust að byggingu kallast
glycin og telur 10 atóm í sam-
eind, sú flóknasta telur 35 atóm.
Áratuga rannsóknir á eggja-
hvítuefnum hafa leitt í ljós, að
þau má öll byggja upp af 20
mismunandi amínósýrum, og
af þeim nægja mannslíkamanum
8. Hinar tólf getur hann búið
til úr þessum átta.
Þessar átta amínósýrur
heita: lysín, leucín, ísóleucín,
tryptófan, fenylalanín, threonín,
methionín, og valín.
Allar þessar amínósýrur er
auðvitað að finna í venjulegu
fæði. En eggjahvítuefnaskortur
er alvarlegur. Líkaminn getur
birgt sig upp af fitu og sykri,
en ekki af amínósýrum. Þær
verður hann að fá á hverjum
degi, og enga af þessum átta
má vanta. Ef einhverja vantar,
sækir líkaminn hana í vöðvana
til að viðhalda mikilvægustu
líffærunum, s. s. hjarta, lifur,
nýrum og heila.
En stúdentar Rose prófessors
eiga ekkert slíkt á hættu. I fæðu
þeirra er haft lágmark af öllum
átta amínósýrunum, sem talið
er nauðsynlegt heilbrigðum
manni. Með efnaprófunum má
strax finna, ef skortur er á
einhverri amínósýru. Þetta er
gert með því að mæla ,,köfn-
unarefnisjafnvægi11 líkamans.
Heilbrigður líkami notar ná-
kvæmlega jafnmikið af eggja-
hvítuefnum eða amínósýrum og
hann þarf til viðhalds frumum
líkamans. Af þessu leiðir, að
köfnunarefnið í fæðunni, sem
hann neytir, er nákvæmlega
jafnmikið og það, sem skilst út
með saur eða þvagi. Þetta á þó
ekki við um börn og þungaðar-