Úrval - 01.06.1949, Qupperneq 95

ÓTTINN 1 LÍPI MANNA OG DÝRA
93
slegið andlit móður sinnar og
heyrir hana taka andköf. Barn-
ið sker sig í fingur og skeytir
því litlu, líkt og refurinn, sem
særir sig í loppuna; og það sér
föl og óttaslegin andlit horfa
á blóðið, horifir á ofboðslega
leit hinna fullorðnu að joði og
sáraumbúðum og heyrir kvíða-
fulla rödd segja: ,,Er þetta
voða sárt?“ Barnið er áheyr-
andi að hvíslandi glefsum úr
samræðum: N. N. hefur ægi-
legar kvalir . . . K. hefur misst
aleigu sína . . . sífellt er stagl-
ast á því, hve óumræðilega
mikilvægt það sé að gera alltaf
rétt og misstíga sig aldrei. Á
sama hátt og höggin í jám-
stöngina sköpuðu hjá barninu
ótta við allt hvítt og loðið,
ótta, sem entist því til full-
orðins aldurs, á sama hátt getur
hið gegnsýrandi andrúmsloft
bernskuáranna greipt í brjóst
hins fullorðna manns ótta við
allt og ekkert.
Eftir að barnið hefur þannig
drukkið í sig óljósa hræðslu við
hitt og þetta, hefst í því tog-
streitan millí náttúrlegra
hneigða og boðorða hinna full-
orðnu, togstreita, sem fóstrar
hin uggvænlegustu fyrirbrigði
óttans. Náttúran hefur lagt í
brjóst barnsins nokkra árásar-
hneigð, á sama hátt og í brjóst
yrðlingsins. En það uppgötvar
brátt, að ef það sýnir þá hneigð,
hlýtur það ámæli hinna full-
orðnu fyrir að vera „ribbaldf’,
fyrir að „vera ekki stillt og
gott barn”. Ennfremur er því
gefin djúp hneigð til að njóta
dásemda heimsins: f agnandi
lífsnautn, sem hjá mönnum er
kölluð fegurðarást. En ef það
hlýðir þessari hneigð, hlýtur
það ámæli fyrir veiklyndi og
stefnuleysi. Skyndilegar lang-
anir þess að sýna göfuglyndi
og ósérplægni eru kallaðar
heimskuleg tiltæki; náttúrleg
hvöt þess til leti og slæpings-
háttar er ósæmileg; dýrsleg
hvöt þess til að sofa eins mikið
eða lítið og það sjálft kýs, eða
éta aðeins þegar það er svangt,
er talin ófyrirgefanleg sérvizka
og gagnstætt hinum ströngu
reglum um átta tíma svefn og
þrjár máltíðir á dag. Næstum
því við hvert fótmál verður á-
rekstur milli þess, sem náttúra
þess sem dýrs hvetur það til,
og hins sem það verður að gera,
ef það vill ekki hljóta ámæli og
andúð hinna fullorðnu.
Náttúran er ákaflega sterk,
svo sterk, að ekki fer hjá