Heimili og skóli - 01.08.1952, Blaðsíða 16
60
HEIMILI OG SKÓLI
landinu, hvar það er unnið og hvers er
krafist af þeim, sem að því vinna. Hér
í Reykjavík, þar sem athafnalífið er
mest, eru vinnustaðirnir fleiri og fjöl-
breyttari en flesta grunar. Ef þið ætlið
að kenna í Reykjavík, er ykkur nauð-
synlegra að þekkja þessa vinnustaði og
hafa samband við þá, heldur en afla
ykkur framhaldsmenntunar í erlend-
um menntastofnunum, þótt slíkt geti
oft verið að gagni, ef framhaldsnám er
skipulagt með forsjá. Ef til vill viljið
þið segja sem svo, að það sé hægara
sagt en gert að afla sér haldgóðrar
þekkingar á atvinnvdífinu, öðruvísi en
að lesa um það í hagskýrslum. Ég skal
viðurkenna, að það er hægara sagt en
gert, en það er ekki ókleift, og til þess
að spara þeim tíma, sem vilja nú, eða
að afloknu námi, setja sig inn í þessi
mál, skal ég með ánægju veita ykkur
þær leiðbeiningar, sem ég hef þegar
safnað, ef þið komið til mín í skrifstof-
una í Hótel Heklu við Lækjargötu.
Söfnun upplýsinga um störfin, sem
unnin eru í landinu, er þó aðeins und-
irbúningur undir starfsleiðbeiningar.
Aðalstarf ykkar er að athuga nákvæm-
lega nemendur ykkar, gera ykkur ljóst,
Iivað þeir geta og livað þeir geta ekki,
og benda þeim síðan á að kynna sér
þau störf, sem þið treystið þeim til, og
útvega þeim aðgang að stöðunum, þar
sem þau eru unnin, svo að þeir fái a.
m. k. einhverja nasasjón af, hvað um
er að ræða. Á þennan hátt getið þið að
nokkru leyti komið í stað foreldranna,
sem kenndu sveitadrengnum störfin,
sem ein kynslóð kenndi annarri svo
öldum skipti.
Ég minntist áðan á, hversu mikils
virði það væri að Ieggja smælingjunum
lið. Þetta má ekki skilja þannig, að ég
telji einskis vert að þeim betur gefnu
sé einnig leiðbeint, eftir því sem kost-
ur er á. Ég vil einmitt geta þess, að ég
tel mjög misráðið, hversu lítið er gert
fyrir þau börn, sem skara í raun og
veru fram úr. Allir, sem fengizt hafa
við greindarmælingar, og raunar vel-
flestir kennarar, munu vita, að venju-
leg bamaskólakennsla er alltof mikið
léttmeti handa greindustu börnunum,
þótt hún sé alltof strembin fyrir þau
vitgrönnustu. Við erum þannig alltaf
að syndga gegn útvörðum mannlegrar
greindar, nefnilega fávitanum í neðri
endanum og þeim afburðagreindu í
hinum. Prófessor Edgar Rubin, sem er
eini heimsfrægi norræni sálfræðingur-
inn, sagði að kennsla sú, sem afburða-
greind börn fengju, væri sama sem
sukk með andlega dýrgripi, þar eð hún
þroskaði þau alls ekki, eins og þau
ættu heimtingu á. Takist ykkur í starfi
að haga kennslu ykkar, eða öllu held-
ur fræðslu- og uppeldisáhrifum, þann-
ig, að hver lítill einstaklingur fái að
njóta sín hjá ykkur, hafið þið unnið
mikið og gott starf, sem aldrei yrði of-
þakkað.
Þið gætuð nú með fullum rétti spurt
mig, hvort þetta sé þá öll vinnusál-
fræðin, hvort hún sé ekki annað en
hugleiðingar um, hvað kennarar geti
gert.
Því er fljótsvarað, að hún er annað
og meira, en hitt er jafnvíst, að án að-
stoðar kennarastéttarinnar næst aldrei
fullkominn árangur. Ég skal nú geta
að nokkru, hvernig sálfræðingar vinna
að starfsleiðbeiningum. Þar sem þessi
mál eru komin í nokkurn veginn við-
unandi horf, er það mjög algengt, að