Læknaneminn - 01.06.1975, Blaðsíða 91

antikolinergika og antacida í litlum skömmtum um tíma. Við
gastroskopi til eftirlits 3 mánuðum síðar sáust engin merki
þessa sárs. Verið óþægindalaus síðan. Insulinpróf hefur ekki
verði framkvæmt hjá þessum sjúklingi.
4) L. Þ. V. - 56 ára húsmóðir. Löng og flókin saga með
neuro-psykiatriskum truflunum með óþægindum af lystarleysi,
niegrun, uppköstum, kviðverkjum, bakverkjum o. s. frv. Sjúk-
dómsmyndin líktist anorexia nervosa en á stundum hreinni
psykosis með maniskum köstum og var hún því meðhöndluð
m* a- nieð Lithium. Op. 13/6 ’73 með fundoplikatio vegna
lítillar hiatusherniu, refluxóþæginda og uppkasta og var sam-
timis gerð HSV vegna þess að tvisvar höfðu við gastroskopi
sest grunn fleiður í maganum, eins konar stórar erosionir.
Röntgenrannsókn var ætíð neiðkvæð m. t. t. sárs. HSV var
gerð hjá þessum sjúklingi eftir mikið hik, þ. e. ljóst var, að
astæður voru veikar fyrir þessari aðgerð sem og hverri ann-
arri ulkusoperation. Látið var tilleiðast að freista þess arna
þ- e* eugir „sjúkdómar“ vefræns eðlis höfðu fundizt hjá þess-
um sjúklingi, sem skýrt gætu hin langvinnu og verulegu
éþægindi hennar m. a. frá kviðarholi og flestir læknar gefizt
UPP a því að leitast við að lækna hana eða halda henni
sæmilega óþægindalítilli. Forsvaranlegt þótti að gera HSV,
vegna þess að ekki var talið líklegt að hún hlyti frekari ör-
kuml af aðgerðinni eins og búast hefði mátt við af resektio,
TV eða SV. Eftir aðgerðina hefur sjúklingur verið laus við
uppköst að mestu, en kvartaði um kviðverki ásamt ýmsum
eðrum óþægindum snemma árs 1974. Var á stöðugri lyfja-
gjöf m. a. með Lithium, Tryptizol og Diazepam. Gastroskopi
23/4 ’74 sýndi recidiv erosion á minorhlið antrums. Röntgen-
rannsókn var eðlileg og sýndi ekki nýtt sár. Erosionin var til
staðar, þótt nærri gróin væri, við gastroskopiu til eftirlits 2
mánuðum síðar. Hún var svo horfin án þess að skilja eftir
sig ör við endurtekna gastroskopi öðru sinni 27/8 ’74. End-
urathugun með gastrokamera 20/3 ’75, sýndi engin sármerki.
Postoperatift Insulinpróf stuttu eftir aðgerðina hjá þessum
sjúklingi sýndi enga sýru í basalsekretion, en vægt seint
positift svar eftir Insulinörvun þótt sýru-output væri mjög
lágt eða aðeins 1,3 mEq. á seinni klukkustundinni eftir In-
sulin.
5 Á.J. Á. - 56 ára ökukennari með læknaSa lymfogranu-
lomatosis maligna eftir langvinna cytostikameðferð. Hann
hafði einnig nýrnainsufficiens með hækkun á serum kreatin-
'ni eftir Tbc. renis bilat. Átta ára saga um ulkus duodeni.
Kom inn með fulla pylorusstenosis og retentionsuppköst
31/1 ’74 HSV + fremri gastrojejunostomi. 18/4 ’74 akut
gastroskopi vegna lítillar melaena. Hafði daginn áður veikst
með einkennum um djúpa trombosis í kálfa með verkjum og
verið gefin samanlagt 2 gr. af Salicylsýru per os á hálfum
sólarhring áður en blæðingin hófst. Röntgenrannsókn sýndi
Passage í pylorus og engin fersk sáreinkenni. Við skopiuna
sast örlítil granulation í pylorus, sem nú hafði opnað sig svo
að tók 12 mm gróft panendoskop. Frekara eftirlit hefur enn
ekki verið framkvæmt hjá þessum sjúklingi vegna annríkis
hans, en í ráði er að taka hann inn á næstunni eins og áður
er greint frá.
í þessum sjúklingahópi um tæplega 50 sjúklinga
koma því hingað til á stuttum athugunartíma aðeins
fyrir 2 léttvæg ekta recidiv, eitt u.d. og eitt u.v. pre-
pylorikum, þar af annað í kjölfar talsverðrar neyzlu
Salicylsýru, en hún er eins og kunnugt er mest ul-
cerogen allra farmaka að undanskildu alkoholi. Ein-
ungis annað þessara 2ja recidivsára var greinanlegt
með röntgenrannsókn.
Fyrsta recidivið tel ég annars eðlis, þar er senni-
lega um að ræða avaskulera infarceringu á maga-
slímhúðinni á kurvatura minor vegna þeirrar de-
vaskulariseringar, sem fylgir þessari aðgerð. Nokk-
ur uggur hefur verið í mönnum um þetta atriði eftir
HSV. Við erum um þessar mundir með athugun í
gangi, þar sem HSV opereraðir einstaklingar eru
rannsakaðir með gastrokamera fáum dögum eftir
aðgerðina til þess að ganga úr skugga um ástand
slímhúðarinnar á kurvatura minor eftir aðgerðina.
Hingað til höfum við aðeins fundið nokkurn bjúg
og e. t. v. minniháttar exusdöt, en engin frekari sár.
Avaskuler nekrosis á magaslímhúð hefur áður verið
lýst í læknatímaritum, en það ástand mun þó afar
sjaldgæft. Hugsanlegt er, að langvinnar tilraunir til
þess að halda niðri óþægindum frá ulkus duodeni
með óhóflegri neyzlu mjólkurfitu, gætu aukið til-
hneiginguna til atherosklerosis í slagæðum magans
eins og annarra líffæra og þannig aukið hættu á
avaskuler nekrosis á magaslímhúð eftir losun (skel-
etteringu) magans. Um recidiv nr. 4 gildir sá var-
nagli, að þar var leiðst út í að gera þessa aðgerð þótt
indikation væri væg eða nánast ekki til staðar. Hinn
torskildi neuro-psykiatriski sjúkdómur þessa sjúk-
lings, flókin lyfjameðferð með almennt toxiskum
lyfjum, vannæringu o. s. frv. gera það að verkum,
að engar ályktanir verða dregnar af þessu tilfelli um
árangur HSV eða recidivhættu eftir hana, þegar
henni er beitt af fullgóðri indikalion. Fimmta recivid-
sárið (erosionin) kann að eiga sér flókna tilurð. Þar
er um að ræða gastrojejunostomi með gallreflux til
magans, en gallsýrur ásamt Salicylsýru eru afar skæð
efni fyrir magaslímhúðina og valda auðveldlega ero-
sivum gastritis. Auk þess kann hin litla granulation í
pylorus að hafa verið leifar hins upphaflega ulkus
duodeni. Hún fannst við gastroskopi 2)4 mánuði eft-
ir aðferðina, en ókunnugt er, hve fljótt sár gróa eftir
HSV, sem framkvæmd er meðan sárið er opið og
L® KNANEMINN
75