Læknaneminn - 01.04.1986, Blaðsíða 46

0-5 I 2 3 4 5 6 7
11. mynd. Neutralisationspróf gegn þremur viðmiðunarsermum. Prófaðir voru 76
veirustofnar úr blóði (□), mænuvökva og miðtaugakerfi (O) 19 kinda (númer til
vinstri), sem sýkt voru með veirustofni 1514 í heila. Óstrikuðu táknin nterkja
stofna sem voru neutraliseraðir með antisermi gegn 1514 (64). Skástrikuðu táknin
merkja veiruafbrigði sem anlisermi gegn 1514 neutraliseraði ekki.
5 1S 5 20 523 3 1 1 □ TJ Q
524 tti n □
552 5 53 —- J U U30 nrr)
557 ■ ■ i 1 n ^ ES
05 1 2 3 4 5 6 7
12. mynd. Innra (autolog) neutralisationspróf. Prófaðir voru 35 veirustofnar úr
blóði (□), mænuvökva (O) úr 7 kindum (númer til vinstri) sem sýktar voru með
veirustofni 1514. Hver stofn prófaður gegn raðsermum úr sömu kind. Óstrikuðu
táknin merkja stofna sem sömu sermi (autolog) neutraliseruðu (29). Skástrikuðu
táknin merkja stofna sem sömu sermi ncutraliseruðu ekki (6).
Það leikur því enginn vafi á því að
veiruafbrigði myndast í visnu, en
hins vegar var eigi að síður ýmsum
spurningum ósvarað. Hversu oft
myndast afbrigði? Skipta þau máli
fyrir það að veiran helst (persists) eða
myndun skemmda?
Til þess að leita svara við þessum
spurningum gerðum við ítarlega leit
að veiruafbrigðum í þeim 20 kindum
sem voru í langtímatilraun okkar
(28). Tvenns konar aðferðum var
beitt:
í fyrsta lagi voru valdir 76 veiru-
stofnar, sem ræktast höfðu úr blóði,
mænuvökva og miðtaugakerfi 19
kinda. Þessir stofnar voru frá ýmsum
tíma eftir sýkingu. Þeir voru prófaðir
í neutralisationsprófi gegn þremur
viðmiðunarsermum. Eins og fram
kernur í 11. mynd reyndust aðeins 12
(16%) af þessum 76 stofnum af-
brigði. Þessi veirualbrigöi fundust á
mismunandi tíma og í ýmsum kind-
um og hlutfall þeirra jókst ekki eftir
því sern lengra leið frá sýkingu. Að-
eins í I af þessum kindum komu ný
afbrigði í stað þess veirustofns sent
sýkt var nteð.
I ööru lagi voru valdir 35 veiru-
stofnar úr 7 kindum. Veirustofnar úr
hverri kind voru prófaðir í neutralis-
ationsprófi gegn raðserntum (serial)
úr sömu kind og einnig gegn þeim
veirustoi'ni sem sýkt var með. Til
þessa voru einkum valdar kindur sem
höfðu klíníska visnu. Niðurstaðan
(12. mynd) varð sú að einungis í
einni kind (no. 1557 sem ekki var
með klíníska visnu) kom fram anti-
genic dril't. Enginn af 27 stofnum úr
kindum með klíníska visnu reyndist
afbrigðilegur.
Veiruafbrigðum tjölgaði ekki eftir
því sem leið frá sýkingu eins og
vænta mætti ef þau skiptu sköpum
fyrir viðhald veirunnar. Ennfremur
greindist enginn af veirustofnunum
úr kindum með klíníska visnu sent af-
hrigði, sent bendir ekki til þess að
veiruafbrigði skipti rnáli í þróun síð-
búinna vefjaskemmda. Önnur athug-
un á veiruafbrigðum í langtímatilraun
nteð visnu leiddi til svipaðrar niður-
stöðu (64).
Líklegasta skýringin á því að veir-
an helst við er sú að fyrir tilverknað
RNA-háðs DNA-polymerase (re-
verse transcriptase) sé veiru-RNA
umritað í DNA og haldist við í frum-
unni sem forveira (provirus) og full-
gerö veira myndist aðeins annað veif-
ið í þessari langvinnu sýkingu. Til-
raunir með in situ hybridiseringu í
sýktum vef benda til þess að þessu sé
svo varið (2, 19). Ymsar af niður-
stöðum okkar styðja þessa skoðun.
Þannig hefur veirutíter í sýktum vefj-
um reynst lágur og oft þarf að beita
samræktun (cocultivation) til að
rækta veiruna og að auki hal'a aðeins
örfáar veirur fundist í miðtaugakerfi
þrátt fyrir umfangsmikla leit í raf-
eindasmásjá (II. 45).
Það má vera að þessi skýring, þ.e.
tilvist visnuveirunnar sem forveiru og
hemlun á fjölgun hennar, sem ótví-
rætt er til staðar í hýsli, skýri einnig
hversu hæggengur sjúkdómurinn er,
en þá stöndum við samt eftir með
spurningu sent við kunnum ekki svar
við: Hvað er það í hýsli sem hamlar
veirufjölgun? Sú spurning er þó ekki
sú eina sem ósvarað er í visnu.
44
LÆKNANEMINN Vms - '/i986-38.-39. árg.