Læknaneminn - 01.04.1986, Blaðsíða 45

10. Mynd. Mæna. Rafeindasmásjármynd úr jaðri virks, krónísks, afmýlds fláka í
visnu. Virkt niðurbrot á mýli. Mýlisleifar í makrófögum (<—). Astrocytosis og
byrjandi endurmýling með Schwannfrumu (S). X 7,600. (Minnkuð um '/s).
uni mýlisantigenum svo og greinileg
Irumubundin ónæmissvörun. En í
visnu-sýktum kindum kom slíkt ekki
tratn innan þess tíma, þ.e. níu mán-
aöa, sent því var fylgt eftir (44).
Þessar niðurstöður gefa til kynna að
hin skaölega ónæmissvörun beinist
gegn veiru-vöktum antigenum og
margar af öðrum niðurstöðum okkar
eru i samræmi við það. Þannig er ó-
tvíræð fylgni ntilli tíðni jákvæðra
veiruræktana og þess hve skemmdir
eru miklar (45). í tilraun þar sem
notaðir voru mismunandi stórir
skammtar af veiru lil sýkingar (47)
kom í Ijós fylgni skemmda við stærð
skammta (Tafla 3).
Almennt benda niðurstöður okkar
um áhrif breytinga á ónæmissvörun
til þess að vefjaskemmdir árla í visnu
séu af völdum ónæmissvörunar sem
beinist gegn antigenum sem eru vak-
in af veirusýkingu. En pathogenesis
vefjaskemmda kann að breytast á síð-
ari stigum sjúkdómsins. Breytingar í
gerð skemmda sent fundust í kindunt
úr langtímatilraun, sem lógað var 6 til
7 árurn eftir sýkingu, gefa vísbend-
ingu urn það (II).
A fyrri stigum sjúkdómsins finnst
mýlisniðurbrot einkum þar sem þétt
bólgufrumuíferð er og taugasímar
eyðast jafnframt. En í nokkrum til-
fellunt úr langtíma tilraunum sáum
við tiltölulega skarpt afmarkaða af-
mýida fláka í mænu þar sem tauga-
símar héldust óskertir (8. og 9.
mynd). Þessir flákar voru greinilega
misgamlir, í sumum sást nær engin
bólga, aðeins áberandi astrocytosis
(9. mynd) en í öðrum, einkum
í jöðrunum, mátti sjá bólgu-
frumuíferð og virkt niðurbrot á mýli
ásamt byrjandi endurmýlingu sem að
nokkru var gerð af Schwannfrumum
(10. mynd). Þessar skemmdir líkjast
mjög virkum og óvirkum krónískum
afmýldum flákum í M.S. Líklegt ntá
telja að þessi breyting á eðli vefja-
skemmda gefi til kynna breytingu í
pathogenesis vefjaskemmda, t. d.
myndun sjálfsofnæmis gegn mýlis-
antigenum. Það mun hins vegar veróa
erfitt að komast að því hver sú breyt-
ing er vegna þess hve þessar
skemmdir koma seint og óreglulega.
Hvernig heldur veiran velli?
En snúum okkur að annarri ntikil-
vægri spurningu: Hvernig heldur
veiran velli (persists) þrátt fyrir góða
ónæmissvörun? Margrét Guðnadóttir
(18) skýrði fyrst frá því að veira sem
ræktuð var úr kind alllöngu eftir sýk-
ingu neutraliseraðist ekki með sermi
úr sörnu kind enda þótt það sermi
neutraliseraði veirustofninn sem kind-
in hafði verið sýkl með. Hún stakk
upp á þeirri skýringu, á veirupersist-
ens, að ný veiruafbrigði mynduðust í
þessurn langvinna sjúkdómi sem kom-
ast undan ónæmissvörun skepnunnar.
Þetta fyrirbæri er þekkt undir hugtak-
inu „antigenic drift”. Narayan og sam-
verkamenn (32-34) l'ylgdu þessari
hugmynd eftir og tókst að sýna fram
á veiruafbrigði í 2 af 7 visnu-sýktum
kindum og jafnframt að veiruafbrigði
kæntu frant í vefjaræktun með neutr-
aliserandi mótefni í æti.
LÆKNANEMINN /i985 - '/i986 — 38.-39. árg.
43