Úrval - 01.04.1965, Page 16

14
ÚRVAL
smábýlum eru þeir notaðir i stað
hesta.
Asninn er upprunninn í Afríku
þar sem villtir forfeður hans rás-
uðu í hópum um landsvæðin sem
liggja að Saharaeyðimörkinni. Forn-
Egyptar þckktu hann og notuðu,
og hann var snar þáttur í daglega
lífinu í Landinu helga — og er
enn. Márar fluttu asnann til Evrópu
og hann var kominn til Bretlands
fyrir víkingaöld.
Englendingar fluttu asnann til
írlands fyrir 700 árum síðan og
hann liefur lagað sig vel eftir hinu
nýja umhverfi —• ef yfirleitt er
hægt að komast svo að orði um
taminn asna. Hanri var strax lát-
inn fara að vinna og er enn sem
fyrr sá af þjónum mannsins, sem
er nægjusamastur og þarf minnst
fyrir að hafa. Svolítið fóður og eitt-
hvert skýli — það er asnanum nóg.
Með dálítilli þolinmæði má kenna
honum að vinna störf smáhesta,
en þó því aðeins, að húshóndi hans
sé þess minnugur, að asni hefur
ekki ótakmarkaða getu, og sé hon-
um ofboðið hreyfir hann sig ekki
úr sporunum hvað sem á dynur.
Asninn athugar vel sinn g'ang og
kærir sig ekkert um að ofreyna
sig. Þyki honum byrðin of þung
eða vegurinn of langur, gerir hann
verkfall. Hann stendur grafkyrr
eða leggst jafnvel með bagga sína,
og er þá engu tauti við bann kom-
andi — nema auðvitað ef byrðinni
er létt af honum eða hætt við ferð-
ina. Hingað og ekki lengra, er svar
asnans, þegar komið er að vissu
marki, og þá er öllu samstarfi við
manninn lokið af hans hálfu.
Ég þekkti einu sinni mann, sem
notaði asna til þess að draga mó-
vagn heim úr mýri. Á leiðinni var
brött brekka, og þegar að henni
kom, var maðurinn vanur að ýta á
eftir vagninum. Dag nokkurn þurfti
hann að kveikja sér í pípu þegar
þeir komu að brekkunni. Asninn
staðnæmdist og hreyfði sig hvergi.
Honum kom ekki til hugar að draga
vagninn upp brekkuna, án þeirrar
aðstoðar, sem bann var vanur að
fá.
Að öðrn leyti er asninn enginn
gallagripur. Hann er aldrei illur
og yfirleitt jafngeðja. Ég hef aðeins
einu sinni heyrt getið um asna, sem
beit mann, velti honum siðan um
koll og tróð á honum með fram-
fótunum. Asninn lætur mennina
afskiptalausa, hversu illa sem þeir
fara með hann, en það má hæna
hann að sér með vingjarnleik. Það
sést greinilega í vesturhéruðum ír-
lands, þar sem asnarnir eru orðnir
vanir því að ferðamenn rétti þeim
bita. Þeir voru fljótir að gera sér
grein fyrir því, að ókunnugt fólk
í bílum var þeim hliðhollt, og þetta
hefur gengið svo langt, að asnarnir
hópast út á vegina, svo að bílarnir
verða að stanza; þá reka asnarnir
hausana inn um bílgluggana og
stara frekjulega á farþegana. Eig-
endur þessara asna hafa reynt að
halda þeim innan girðingar — en
árangurslaust. Asnarnir sleppa allt-
af út og lifa í vellystingum á veg-
unum meðan ferðamannastraumur-
inn er mestur.
Asninn er svo neyzlugrannur,
að það er ekki dýrara að fóðra hann
en gæs, og auk þess étur hann hvað