Úrval - 01.04.1965, Side 36
34
ÚRVAL
skyggndist oft upp á vcg, hvort ég
sæi konu á hesti. Og svo var það
einn daginn, að ég sá hana fyrstur.
Hún kom á fallegum liesti á björt-
um degi austan götuna, stór og björt
kona í söðli, og það glitraði á skelja
sandinn á gulri götunni. Ég tók
fyrst eftir því, hvað hún var björt,
allt að því hvít og hvernig hún hló.
Það er ekki gott að lýsa hlátri henn-
ar. Hann kom úr leyndum fylgsn-
um, hann kóm allur frá brjósti, and-
litsdrættirnir breyttust ekki við
hann, en ljóminn óx og j)að fylgdi
þessum hlátri svo mikil unun,
kyrrð og fögnuður. Rg hef engan
mann heyrt hlæja eins og ömmu
mína, nema Jón son hennar.
Ég kynntist henni náið í Reykja-
hjáleigú. Ég átti því láni að fagna
að fá að vera þar í nokkur sumur.
Það fór ekki mikið fyrir henni á
heimilinu. Það fór eiginleg'a ekki
mikið fyrir neinum á því heimili.
Þar ríkti alltaf kyrrð, næstum því
gleðirík þögn ef ég má svo að orði
komast. Húsmóðirin var ákaflega
vel gerð kona. Hún var stjórnsöm
að vísu, ekki get ég talað um aga-
semi í sambandi við stjórn þess
heimilis, heldur kyrröarstjórn,
þannig að það var eins og augnatil-
litið eitt nægði til þess að verk væri
unnið. Amma mín sat oftast á rúmi
sinu og prjónaði. Hún sat þar á
morgnana þegar ég vaknaði og hún
sat þar á kvöldin þegar ég sofnaði.
Mér finnst eins og henni hafi aldrei
fallið verk úr hendi. Jónína var
hrifgjörn. Henni þótti ákaflega vænt
um hesta. Þó man ég ekki eftir því,
að hún færi nokkru sinni í útreið-
artúra. En ef hún sá „hvítan“ hest,
(annars voru ailir hvítir hestar
kallaðir gráir fyrir austan, en Jón-
ína vildi ekki gera það) þá ljómaði
hún, klappaði saman lófunum og
kallaði:
„Nei, sjáið blessaðan hvíta
hestinn þarna niður á eyrunum.“
Þá reis amma úr sæti sínu hall-
aði sér út i glugg'ann og sagði: „Já,
þarna er hann blessaður. En svo
var eins og hún vildi sefa fögnuð
dóttur sinnar, því að hún bætti við:
„Hvaða, hvaða? það er nú óþarfi
að láta svona þó að maður sjái hvít-
an hest í haga á sólskinsdegi.“
Hún ræddi oft við mig. Ekki man
ég að hún segði mér sögur, en hún
gaf mér heilræði, sem ég' heyrði
svo mörgum árum seinna af munni
Jóns sonar hennar:
„Þú getur ekki róið. Þú getur ekki
skorið torf. Þú getur ekki farið i
leitir. Þú getur ekki slegið. Þú getur
aldrei glímt, en þú getur þjálfað
hugann, beitt hann jieirri leikfimi,
sem aðrir beita líkamann. Lestu og
lcstu aftur. Þetta skaltu gera, höfð-
ingskollurinn minn.“
Svona talaði hún við mig og
sjaldan nefndi hún mig annað en
„höfðingskollinn sinn.“ Og hló þá
sínum hlýja hlátri frá heitu og
stóru hjarta.
VI.
Ég hef áður minnst á það, að
tíu börn sín missti amma mín úr
barnaveiki á fyrstu búskaparárum
sínum, en önnur kvistuðust niður
á ýmsan hátt, synir dóu í veri, aðr-
ir fórust á sjó. Og þegar hún var
níræð, munu aöeins sjö börn hennar
hafa verið á lífi af tuttugu og tveim-
ur, fimmtán voru dáin. Lifsreynsla