Úrval - 01.01.1976, Side 96

94
ÚRVAL
Homo habilis_____ myndin er úr bókinni
Uppruni mannkyns.
um, Norðurpóllinn verður að Suðurpól
og öfugt.
Og það einkennilega við þessar umpól-
anir er, að vissar tegundir dýra og jurta
deyja þá út.
Jarðfræðingar hafa reiknað út, að á til-
tölulega skömmum tíma — frá þrem
milljónum til tveimur og þrem fjórðu úr
milljón árum — hafi umpólun jarðar-
innar átt sér stað fjórum sinnum; og frá
þeim tíma eru einmitt elstu steingerðar
leifar mannsins.
Getur samkvæmnin verið meiri?
Það hefur verið reiknað út, að á þeim
tíma, sem segulsviðið virtist algjörlega
vanta, hafi geislavirkum atómum fjölgað
um 60%.
I hvert skipti, sem þetta hefur átt sér
stað, gætu óþroskaðaar frumur frum-
mannanna hafa þrefaldast.
Og á stöðum, þar sem geislavirknin
var mikil fyrir, eins og I Suður og Austur-
Afríku, hlýtur breytingin óhjákvæmilega
að hafa orðið miklu meiri.
Það hefur verið sannað með tilraunum,
að það að veikja jarðsegulsviðið getur
haft hvetjandi áhrif á þesskonar framrás.
Það lítur út fyrir, að lifsskeið hinna
ýmsu fyrirrennara mannsins sé samhljóða
timabilum segulsviðanna.
Rökrétt ályktun dregin af þessu ætti
þvi að vera sú, að umpólanir jarðarinnar
hafi haft töluverðar breytingar á manninn
eins og hann litur út núna.
Frumstæðasta mannveran lifði á þeim
tima er pólarnir snéru öfugt við það,
sem þeir eru núna.
Pithecmaðurinn tók við af henni fyrir
690.000 árum, þegar ein umpólunin átt
sér stað.
Fyrir um það bil 350.000 árum varð
enn ein umpólun. Pithecmaðurinn dó,
og Neanderdalsmaðurinn kom í hans stað.
Síðasta umpólunin átti sér-stað fyrir um
það bil 30.000 árum. Þá hvarf Neander-
dalsmaðurinn ;ig maðurinn eins og hann
er núna — homo sapiens — kom fram
á sviðið.