Úrval - 01.10.1976, Page 77

NY HJALP FYRIR HJARTVEIKA
75
hjartað. Og mcð því að senda meira
blóðmagn til nýrnanna, verkar það
sem eðlilegt þvagleysandi efni og
örvar brottrennsli vökva og salta.
Því er ekki þannig farið, að öll
,,ný” hjartalyf séu til komin af
völdum nýlegra uppgötvana. Lidoca-
ine, en notkun þess sem staðdeyfí-
efnis var samþykkt rétt fyrir 1950, var
til dæmis gefin hundruðum þúsunda
sjúklinga án nokkurrar hættu, bæði
sem áburður á húð, í augun og sem
innsprautun. Rannsókn á áhrifum
þess innan líkamans sýndu, að efni
þetta hefur einnig athyglisverðan
hæfileika til þess að stöðva þessi
óreglulegu hjartaslög, sem eru oft
fyigifiskur hjartaáfalls og geta aukist
svo, að slíkt leiðir til dauða.
Bandarískir hjartasérfræðingar
tóku að nota lidocaine tii hindrunar
óreglulegs hjartsláttar fyrir 20 árum.
Dwight D. Eisenhower forseta var
gefið lyf þetta, ef hann fékk krans-
æðastíflu, jafnvel þó það fengi ekki
notkunarviðurkenningu Matvæla- og
lyfjaeftirlits Bandaríkjanna í þeim
tilgangi fyrr en árið 1973*)- Dr. Peter
Frommer við Hjarta- og lungnastofn-
un Bandaríkjanna álítur, að slík
notkun lyfs þessa sé geysilega þýð-
ingarmikil og er þar um að ræða
* Læknir getur norað hvert það löggilta lyf
sem haiin álítur vera besr, en noti hann lyf í
nokkrum öðrum tilgangi en þeim, sem hefur
verið sérstaklega löggiltur af Matvæla- og
Iyfjaeftirliti Bandaríkjanna og lyfið hafi slæm
áhrif á sjúkling hans, á hann á hættu
málshöfðun vegna rangrar meðferðar á
sjúklingi.
einar mestu framfarir á sviði með-
höndlunar sjúkiinga, sem fengið hafa
hjartaáfall. Fyrir 10—15 árum dóu
um 30% sjúklinga, sem lagðir höfðu
verið inn í sjúkrahús vegna kransæða-
stíflu. Vegna bættrar umönnunar og
hjúkrunar í sjúkrahúsum og al-
mennrar notkunar lidocaine við
óreglulegum hjartslætti eftir hjarta-
áfall hefur dánarhiutfall þetta
minnkað stórlega og er nú komið
lítið eitt niður fyrir 20 %.
Erfiðasta og langsamlega stærsta
óieysta vandamálið á sviði hjartasjúk-
dóma er varanieg hjartavöðvalömun
(myocardial infarction), sem verður
rúmlega 600.000 bandaríkjamönn-
um að bana á ári hverju og veldur
varanlegu tjóni á hjörtum hundruða
þúsunda annarra sjúklinga, sem þola
ef til viil ekki næsta hjartaáfall vegna
þess. „Myocardiai infarction” dregur
nafn sitt af ,,myocardium”, sem er
hið latneska heiti hjartavöðvans.
„Infarction” en lömun og dauði
hjartavöðva, sem kemur fram, þegar
vefur fær ekki nægilegt blóðstreymi.
Þetta gerist, þegar ein kransslagæð
eða fleiri hafa stlflast að nokkru eða
öllu leyti.
Það hefur ekki verið til nein
raunhæf meðhöndlun við slíkri þró-
un þangað til nýlega. Aðeins rúm-
lega, hvíld, súrefnisgjöf, kvalastill-
andi lyf og aðrar aðferðir til þess að
halda lífi í sjúklingum, meðan
hjartanu kann að gefast tækifæri til
þess að læknast af sjálfsdáðum að
meira eða minna leyti. En nú hafa