Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Síða 49

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Síða 49
47 Ritrýnd grein | Peer review Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 100. árg. 2024 Hæfni hjúkrunarfræði- nemenda á lokaári og ári eftir útskrift, námsumhverfi og áhrif þess á hæfnina: Lýsandi ferilrannsókn INNGANGUR Hæfni og fagleg þróun hjúkrunarfræðinga hefur verið til skoðunar á heimsvísu á undanförnum árum. Áherslan hefur að mestu verið á hæfni hjúkrunarfræðinga, enda er hæfni í starfi nauðsynleg til að tryggja gæði þjónustu og örugga og siðlega umönnun (Flinkman o.fl., 2017). Hæfni hjúkrunarfræðinga byggir á grunnnámi þó sí- og endurmenntun skipti sköpum í þróun heilbrigðisgreina. Breytingar í samfélagi og atvinnulífi kalla jafnframt á framþróun og nýjar áherslur í kennslu í háskólanámi (European Commission, 2017a). Þá hefur COVID-19 faraldurinn, aukin vitund um frekari heimsfaraldra, umhverfisáhætta eins og loftslagsbreytingar, fjölgun tæknilausna, auk langlífis og fjölgunar langvinnra sjúkdóma haft þau áhrif að heilbrigðisþjónusta og nám heilbrigðisstétta þarf að vera í sífelldri endurskoðun (Alvarez-Nieto o.fl., 2018; European Commission, 2017b). Kennsla hjúkrunarfræðinemenda ásamt skipulagningu og innihaldi náms þeirra skiptir sköpum við þær öru samfélagslegu breytingar sem heimurinn býr við nú. Bologna-yfirlýsingin frá árinu 1999 hafði áhrif á skipulag hjúkrunarnáms í Evrópu. Meginstoð yfirlýsingarinnar var samvinna og gæðatrygging menntunar, að koma á samevrópsku háskólasvæði, koma á og skipuleggja gæðaeftirlit innan háskóla og efla sameiginlegan vinnumarkað. Í kjölfar yfirlýsingarinnar hófst Bologna-ferlið sem hafði þau áhrif að menntun varð nemendamiðaðri; áhersla var lögð á það sem er lært í stað þess sem er kennt. Jafnframt varð menntunin hæfnimiðuð. Þá fá allir nemendur skírteinisviðauka við útskrift með kerfisbundinni lýsingu á prófgráðum og námi og áhersla er lögð á þekkingu, hæfni og færni sem nemendur eiga að búa yfir við námslok. Hjúkrunarfræðinám hérlendis fer fram við Háskólann á Akureyri (HA) og Háskóla Íslands (HÍ) og skal uppfylla skilyrði tilskipunar 2005/36/EB og 2013/55/EU um viðurkenningu á faglegri menntun og hæfi (tilskipanir 2005/36/EC og 2013/55/EU) og þar er að finna lýsingu á lágmarkshæfni hjúkrunarfræðinemenda við útskrift (sjá töflu 1). Ekki er gerð krafa um sameiginleg hæfniviðmið fyrir hjúkrunarnám í Evrópu umfram að þau uppfylli lágmarkshæfnina. Tafla 2 sýnir heildarhæfniviðmið sem nemendur í hjúkrunarfræði við HÍ og HA eiga að hafa náð við útskrift. Heildarhæfniviðmiðin skulu hríslast niður í öll námskeið námsleiðarinnar þannig að hæfniviðmið námskeiða eiga að endurspegla heildarhæfniviðmið námsleiðarinnar. Í tilskipun 2005/36/EC segir meðal annars um klínískt nám að það skuli fara fram á sjúkrahúsum, í heilsugæslu eða á öðrum vettvangi á ábyrgð hjúkrunarfræðinga, í samvinnu við og með aðstoð annarra hæfra hjúkrunarfræðinga. Þá segir að klínísk reynsla ætti að vera valin með tilliti til þjálfunargildis hennar og vera undir eftirliti hæfra hjúkrunarfræðinga þar sem fjöldi hæfra starfsmanna og tækjabúnaðar hentar fyrir hjúkrun sjúklinga. Ekki er fjallað um hver hæfni klínískra hjúkrunarfræðikennara ætti að vera umfram það að hafa hjúkrunarfræðipróf. Á Íslandi er stefna háskólanna að deildarkennarar þ.e. klínískir kennarar á deild hafi B.S.-gráðu og að lágmarki tveggja ára starfsreynslu sem hjúkrunarfræðingar og sérfræðikennarar hafi M.S.-gráðu. Námið er skipulagt af akademískum kennurum (lektor, dósent, prófessor) þar sem doktorspróf er krafa. Höfundar HERDÍS SVEINSDÓTTIR Hjúkrunar og ljósmóðurfræðideild, Háskóla Íslands, Landspítala MARGRÉT HRÖNN SVAVARSDÓTTIR Hjúkrunarfræðideild Háskólans á Akureyri KATRÍN BLÖNDAL Hjúkrunar- og ljósmóðurfræðideild, Háskóla Íslands, Landspítala HRUND S. THORSTEINSSON Hjúkrunar- og ljósmóðurfræðideild, Háskóla Íslands, Landspítala BRYNJA INGADÓTTIR Hjúkrunar- og ljósmóðurfræðideild Háskóla Íslands ProComp-rannsóknahópurinn Professional Competence in Nursing | Nursing Science Research Programmes (utu.fi)
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.