Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Blaðsíða 25

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Blaðsíða 25
Viðtal 23Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 100. árg. 2024 Anna Margrét er aðstoðardeildarstjóri heilsugæslunnar og útskrifaðist úr hjúkrunarfræði frá Háskóla Íslands árið 1994 og hefur unnið við HSU alla tíð síðan. Hún er einnig með diplóma í klínískri heilsugæsluhjúkrun frá HA, þjónandi forystu og með EMT-B í sjúkraflutningum. Ekki nóg með það heldur hefur hún nýlokið meistaranámi í heilbrigðisvísindum við Háskólann á Akureyri með áherslu á heilsugæsluhjúkrun. Lokaverkefnið hennar fjallaði einmitt um heimaspítala. „Ég tók viðtöl við fólk sem starfaði við heimaspítalann í fyrra, lækna, hjúkrunarfræðinga og sjúkraflutningamenn og bar það saman við erlendar rannsóknir.“ Sænskar fyrirmyndir Á heilsugæslu HSU er heimaspítalinn með aðstöðu fyrir starfsemi sína og fyrir utan að hafa góðan bíl til umráða fylgir ýmis búnaður og lyf með í vitjanir til skjólstæðinga. „Við erum með IV kit til að taka allar blóðprufur og setja upp æðaleggi en við erum m.a. að gefa sýklalyf í æð, hjartalyf og vökva. Einnig eru hér lyf sem við notum í líknar- og lífslokameðferð. Við erum líka með búnað til að setja upp þvagleggi og búa um sár og svo er smitkassi sem verður hentugur þegar það tímabil kemur. Svo eru auðvitað lyf á töfluformi líka. Við erum með sömu lyf og sænska fyrirmyndin okkar,“ segir Guðný Stella og vísar til fyrirmyndar heimaspítalans sem er í Svíþjóð. „Ég myndi segja að við höfum tvær fyrirmyndir, stærsta fyrirmynd okkar er Borgholm en svo er hluti sem kemur beint frá Gautaborg, listinn með lyfjunum og búnaðurinn kemur þaðan.“ Aukin þægindi og betri þjónusta Þegar spurt er um tilgang heimaspítalans er svarið einfalt og hnitmiðað. „Aðaltilgangurinn er að þjónusta fólkið betur,“ segir Margrét Björk og bætir við; „við viljum auka þægindi fyrir fólk, fækka innlögnum á bráðamóttöku og stytta lengd á legudeild, fólk geti kannski farið fyrr heim og fengið viðeigandi þjónustu eins og t.d. sýklalyfjagjöf heima en þurfi ekki að liggja inni á deild til þess.“ Aldur skjólstæðinga er fjölbreyttur en meirihlutinn er eldra fólk. „Við höfum alveg verið með aðeins yngri einstaklinga, þannig að það er ekki hart aldurstakmark, en yfirleitt eru þetta skjólstæðingar heimahjúkrunar. Ef einstaklingur hefur ekki verið með heimahjúkrun fyrir þá viljum við að það séu ákveðnar forsendur eins og það sé eldra og hrumleikamerki til staðar,“ segir Guðný Stella. Þeir sem meta hvort einstaklingur geti þegið þjónustu heima- spítalans eru auk starfsfólks heimaspítalans, sjúkraflutningamenn í samstarfi við lækna bráðamóttökunnar, heimahjúkrun, legu- deildin og bráðamóttakan að sögn Margrétar Bjarkar. „Það er ekki hægt að panta þessa þjónustu heldur eru það bara þessir ákveðnu aðilar sem geta tekið ákvörðun um þjónustuna. Eins og staðan er núna þá er meirihluti skjólstæðinga að koma úr heimahjúkrun. Starfsmenn heimahjúkrunar fara líka á bráðamóttökuna og renna yfir hverjir eru þar og meta hverjir geta farið heim með þjónustu okkar.“ Tímabundin lausn í bráðaferli Mikill léttir og aukning lífsgæða eru fólgin í heimaspítalanum fyrir skjólstæðinga hans og nefnir Guðný Stella dæmi um konu með fjölþætt vandamál. „Hún hafði fengið lungnaembólíu og var send heim frá Landspítalanum. Svo leitar hún á bráðamóttöku (HSU) og er þá með samfallsbrot og alveg hreyfihömluð vegna þess. Hún sem sagt var að koma tvisvar á dag á spítalann í sýklalyfjagjöf í æð. Við tókum hana að okkur á heimaspítalanum og komum á vitjunum til hennar. Á morgnana fékk hún því sýklalyf hjá okkur, heimahjúkrun gaf henni lyf seinnipartinn og um kvöldið gat hún svo sjálf tekið töflu. Hún hætti að þurfa að koma á spítalann enda gat hún varla setið í bíl út af samfallsbrotinu. Við sinntum henni í nokkra daga, hún útskrifaðist frá okkur og heimahjúkrun gat tekið við.“ Það er augljóst að það hefur verið mun auðveldara fyrir þennan skjólstæðing að fá þjónustuna í þessu formi. Heimaspítalinn sér um að koma til móts við einstaklinga í bráðafasa segja þær Guðný Stella og Margrét. „Það er ekki ætlast til þess að fólk sé að fá heimavitjanir frá spítalanum lengi. Við reynum að leiðrétta þetta bráðaferli sem er í gangi og eftir það getur heimahjúkrun tekið við ef þarf. Þetta er tímabundin lausn meðan einstaklingurinn er að komast yfir bráðaveikindin.“ Spurning hvenær starfsemin springur út Svæðið sem heimaspítalinn þjónustar er ansi stórt en verður mögulega enn stærra í framtíðinni samkvæmt Margréti Björk. „Í dag erum við bara með Árborgarsvæðið, sem er Selfoss, Eyrar- bakki, Stokkseyri og Flóinn. Þetta eru u.þ.b. þrettán til fjórtán þúsund manns sem er svipað að stærð og Borgholm. Eftirspurnin eftir þjónustu spítalans er sennilega ekki að fara að minnka, við þurfum eiginlega bara að bíða og sjá hversu hratt þetta springur út.“ Fyrsti mánuðurinn hefur gengið vel og allir virðast jákvæðir í garð heimaspítalans. „Þetta hefur farið mjög vel af stað núna. Í vitjanir fara alltaf hjúkrunarfræðingur og læknir, og yfirleitt er það Guðný Stella, en einnig fara heilsugæslulæknarnir ásamt Telmu Dröfn og Ragnheiði,“ segir Margrét Björk. „Samvinnan er mjög góð, fólk kann vel inn á hvert annað og það ríkir traust á milli allra. Það er mikilvægt að öldrunarlæknir sé í teyminu og stýri því, ásamt aðkomu annarra lækna,“ bætir Anna Margrét við. Samkvæmt Margréti Björk er mikilvægt að öldrunarlæknir hafi yfirsýn yfir starfsemina. „Hún er svo mögnuð hún Guðný, þegar maður sér hvernig öldrunarlæknir fer í gegnum bæði lyfin og einkennin, hún horfir svo heildrænt á þetta.“ Sýkingar og versnun á hjartabilun Helstu verkefni í vitjunum eru fjölbreytt og felast m.a. í almennri skoðun, upplýsingaöflun, blóðprufum og bráðalyfjagjöfum. „Það er hægt að meðhöndla margt í heimahúsi þó svo að við þurfum kannski að fá fólk inn í myndatöku eða í aðrar rannsóknir. Algengustu vandamálin eru sýkingar og versnun á hjartabilun, bráð versnun á langvarandi verkjum, lungnabilun og þvagfærasýkingar,“ segja Anna Margrét og Margrét Björk. Heimaspítalinn fer í vitjanir á milli klukkan átta og tólf á virkum dögum. „Eins og er þá er heimaspítalinn bara til hádegis en við sjáum fram á að starfsemin aukist. Við ætlum bara að byrja smærra og stækka síðan heldur en að byrja of stórt,“ segir Margrét Björk og bætir Anna Margrét við: „Núna náum við að tryggja mönnun alla virka daga frá átta til tólf, bæði með lækna og hjúkrunarfræðinga. Það er alveg spurning hversu lengi okkur verður stætt á að hafa þetta svona því í rannsóknum hefur komið fram að þetta eigi að vera alla daga og eigi ekki að vera bundið við tíma. Fólk hættir ekki að vera veikt þó það sé í heimahúsum klukkan fjögur á virkum dögum eða á laugardögum. Það er líka spurning hversu lengi við getum verið bara með þetta í Árborg. Nú nær HSU yfir gríðarlega mikið landsvæði.“
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.