Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Blaðsíða 81

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Blaðsíða 81
79 Ritrýnd grein | Peer review Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 100. árg. 2024 höfunda á viðfangsefninu. Viðtalsramminn samanstóð af átta lykilspurningum en að auki voru nokkrar spurningar sem aðstoða áttu við að stýra samræðunum. Framkvæmd Fagstjórum hjúkrunar fjögurra heilsugæslustöðva á höfuðborgar- svæðinu var sendur tölvupóstur þar sem rannsóknin var kynnt og óskað eftir aðstoð þeirra við að finna þátttakendur í rannsóknina. Fyrsti höfundur fékk send nöfn og símanúmer einstaklinga sem féllu undir skilyrði fyrir þátttöku í rannsókninni. Einstaklingar sem uppfylltu þátttökuskilyrðin og samþykktu þátttöku voru valdir og fengu þeir sent kynningarbréf um rannsóknina. Viðtöl rýnihópanna fóru fram í húsnæði heilsugæslu HH í febrúar og mars árið 2022. Eitt viðtal var tekið við hvern hóp og tók hvert viðtal um 45 til 75 mínútur eða þar til öllum spurningum var svarað og mettun náð. Í upphafi viðtalanna fór rannsakandi yfir tilgang og framkvæmd viðtalanna. Farið var yfir með þátttakendum að þeir þyrftu ekki að svara öllum spurningunum og að þeim væri frjálst að hætta þátttöku hvenær sem væri. Einnig var farið yfir samþykkisbréf rannsóknarinnar, mikilvægi trúnaðar innan rýnihópsins ítrekaður og minnt á að þátttakendur hefðu skrifað undir yfirlýsingu um þagnarskyldu. Viðtölin voru hljóðrituð og vélrituð orðrétt í tölvu og síðan var hljóðupptöku eytt eftir að gagnaúrvinnslu var lokið. Í fyrsta viðtalinu voru báðir höfundar viðstaddir en annars tók fyrsti höfundur hin viðtölin einn. Gagnagreining Við greiningu gagna var notuð aðleiðandi eigindleg innihalds- greining (e. inductive content analysis), þar sem líkan Graneheim og Lundman (2004) var notað. Í ferli gagnagreiningar var greiningin ígrunduð vel og farið margsinnis yfir texta viðtalanna. Rannsakendur ræddu hugsanlega merkingareiningu, dulda og huglæga merkingu, flokkun og yfirþema rannsóknar út frá gögnunum. Gengið er út frá því í úrvinnslu gagna með aðleiðandi innihalds- greiningu að upplýsingar hafi margþætta merkingu og byggist greining gagna alltaf að einhverju leyti á túlkun. Ferli aðleiðandi innihaldsgreiningar má flokka í nokkur þrep, það er: 1. Hugtök eru greind bæði frá sýnilegum og duldum gögnum (e. Content areas); a) flokkun upplýsinga (e. Unit of analyse), b) merkingareiningu (e. Meaning units), c) samþjöppun (e. Condensed meaning units). 2. Huglæg merkingargerð (e. interpretation of the underlying meaning); a) kóðun (e. Codes), b) undirþemu (e. Sub-theme), c) yfirþema (e. Theme) (Graneheim og Lundman, 2004). Í upphafi voru svörin flokkuð eftir lykilspurningum. Litgreining var notuð við flokkun svara út frá merkingareiningum og höfundar ígrunduðu gagnagreiningu. Svörin voru síðan samþjöppuð og útdráttur gerður úr þeim. Gerð var huglæg greining á undirliggjandi merkingu í viðtölunum. Í framhaldi voru gögnin kóðuð og flokkuð í undirþemu og yfirþema. Leitast var við að finna eitt yfirþema. Sjá töflu 1. Rannsóknarsiðfræði Sótt var um leyfi til Vísindasiðanefndar og fékkst það í janúar árið 2022 og var gefið númerið VSN-21-236. Þátttakendur skrifuðu undir upplýst samþykki, einnig var skrifað undir þagnarskyldu innan rýnihópanna. Þátttakendum stóð til boða að leita til sálfræðings, sem starfar innan HH, ef þátttaka þeirra í rannsókninni olli þeim vanlíðan á einhvern hátt. Eingöngu fyrsti höfundur hafði aðgang að persónulegu upplýsingum um þátttakendur sem voru órekjanlegar og komu hvergi fram í rannsókninni og var þeim eytt að úrvinnslu lokinni. NIÐURSTÖÐUR Í viðtölum við þátttakendur kom fram að sykursýki tegund 2 er alvarlegur sjúkdómur sem þarf að taka alvarlega og hugsa um daglega sem endurspeglar yfirþema rannsóknarinnar: „Aukin meðvitund um að sykursýki tegund 2 er alvarlegur sjúkdómur sem þarf að hugsa um daglega“. Rauði þráðurinn í niðurstöðunum var öryggistilfinning þátttakenda. Undirþemu rannsóknarinnar voru jákvæðar og neikvæðar tilfinningar, það er það sem eykur öryggistilfinningu og það sem dregur úr öryggistilfinningu. Í hvoru undirþema eru þrír flokkar. Undirþemað „reynsla sem eykur öryggistilfinningu“ og flokkarnir: a) öryggistilfinning og vellíðan; b) að vera upplýstur og meðvitaður um sjúkdóminn: c) Tafla 1. Dæmi um greiningu viðtala Merkingareining Samþjöppun Kóðun Undirþemu Yfirþema Mér finnst svo mikill munur að það sé hringt svona í mig og mér gefinn tími og svona, mér finnst ég þá skipta meira máli Utanumhald og eftirlit eykur öryggistilfinningu og vellíðan Öryggistilfinning og vellíðan Reynsla sem eykur öryggis- tilfinningu Aukin meðvitund um að sykursýki er alvarlegur sjúk- dómur sem þarf að hugsa um daglega Að ég sé ekki bara eitthvað, einhver út í bæ sem ... Utanumhald og eftirlit eykur öryggistilfinningu og vellíðan Öryggistilfinning og vellíðan Reynsla sem eykur öryggis- tilfinnngu Eftir að minn læknir hætti þá var ég hengd við 3 heimilis- lækna á 4 árum Skortur á utanumhaldi og eftir- lit sem dregur úr öryggistilfinn- ingu og vellíðan Óöryggistilfinning Reynsla sem dregur úr öryggis- tilfinningu Maður er miklu meðvitaðri hvað maður er að borða Að vera upplýstur og meðvitaður um alvarleika sjúkdómsins Fræðsla og leiðbeiningar Reynsla sem eykur öryggis- tilfinningu Maður fær fræðslu um lyfin en aldrei um aukaverkanir Þekkingarleysi á SS2 og afleiðingum hennar Ófullnægjandi fræðsla Reynsla sem dregur úr öryggis- tilfinningu Ég veit alveg hvað ég þarf að gera, ég þarf bara að koma mér í að gera það Vera meðvitaður um mataræði og lífsstíl Vera ábyrgur fyrir eigin heilsu Reynsla sem eykur öryggis- tilfinningu Þá skammast maður sín fyrir að gera ekki meira Fylgja ekki fyrirmælum Vantrú á eigin getu Reynsla sem dregur úr öryggis- tilfinningu
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.