Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Síða 81

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Síða 81
79 Ritrýnd grein | Peer review Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 100. árg. 2024 höfunda á viðfangsefninu. Viðtalsramminn samanstóð af átta lykilspurningum en að auki voru nokkrar spurningar sem aðstoða áttu við að stýra samræðunum. Framkvæmd Fagstjórum hjúkrunar fjögurra heilsugæslustöðva á höfuðborgar- svæðinu var sendur tölvupóstur þar sem rannsóknin var kynnt og óskað eftir aðstoð þeirra við að finna þátttakendur í rannsóknina. Fyrsti höfundur fékk send nöfn og símanúmer einstaklinga sem féllu undir skilyrði fyrir þátttöku í rannsókninni. Einstaklingar sem uppfylltu þátttökuskilyrðin og samþykktu þátttöku voru valdir og fengu þeir sent kynningarbréf um rannsóknina. Viðtöl rýnihópanna fóru fram í húsnæði heilsugæslu HH í febrúar og mars árið 2022. Eitt viðtal var tekið við hvern hóp og tók hvert viðtal um 45 til 75 mínútur eða þar til öllum spurningum var svarað og mettun náð. Í upphafi viðtalanna fór rannsakandi yfir tilgang og framkvæmd viðtalanna. Farið var yfir með þátttakendum að þeir þyrftu ekki að svara öllum spurningunum og að þeim væri frjálst að hætta þátttöku hvenær sem væri. Einnig var farið yfir samþykkisbréf rannsóknarinnar, mikilvægi trúnaðar innan rýnihópsins ítrekaður og minnt á að þátttakendur hefðu skrifað undir yfirlýsingu um þagnarskyldu. Viðtölin voru hljóðrituð og vélrituð orðrétt í tölvu og síðan var hljóðupptöku eytt eftir að gagnaúrvinnslu var lokið. Í fyrsta viðtalinu voru báðir höfundar viðstaddir en annars tók fyrsti höfundur hin viðtölin einn. Gagnagreining Við greiningu gagna var notuð aðleiðandi eigindleg innihalds- greining (e. inductive content analysis), þar sem líkan Graneheim og Lundman (2004) var notað. Í ferli gagnagreiningar var greiningin ígrunduð vel og farið margsinnis yfir texta viðtalanna. Rannsakendur ræddu hugsanlega merkingareiningu, dulda og huglæga merkingu, flokkun og yfirþema rannsóknar út frá gögnunum. Gengið er út frá því í úrvinnslu gagna með aðleiðandi innihalds- greiningu að upplýsingar hafi margþætta merkingu og byggist greining gagna alltaf að einhverju leyti á túlkun. Ferli aðleiðandi innihaldsgreiningar má flokka í nokkur þrep, það er: 1. Hugtök eru greind bæði frá sýnilegum og duldum gögnum (e. Content areas); a) flokkun upplýsinga (e. Unit of analyse), b) merkingareiningu (e. Meaning units), c) samþjöppun (e. Condensed meaning units). 2. Huglæg merkingargerð (e. interpretation of the underlying meaning); a) kóðun (e. Codes), b) undirþemu (e. Sub-theme), c) yfirþema (e. Theme) (Graneheim og Lundman, 2004). Í upphafi voru svörin flokkuð eftir lykilspurningum. Litgreining var notuð við flokkun svara út frá merkingareiningum og höfundar ígrunduðu gagnagreiningu. Svörin voru síðan samþjöppuð og útdráttur gerður úr þeim. Gerð var huglæg greining á undirliggjandi merkingu í viðtölunum. Í framhaldi voru gögnin kóðuð og flokkuð í undirþemu og yfirþema. Leitast var við að finna eitt yfirþema. Sjá töflu 1. Rannsóknarsiðfræði Sótt var um leyfi til Vísindasiðanefndar og fékkst það í janúar árið 2022 og var gefið númerið VSN-21-236. Þátttakendur skrifuðu undir upplýst samþykki, einnig var skrifað undir þagnarskyldu innan rýnihópanna. Þátttakendum stóð til boða að leita til sálfræðings, sem starfar innan HH, ef þátttaka þeirra í rannsókninni olli þeim vanlíðan á einhvern hátt. Eingöngu fyrsti höfundur hafði aðgang að persónulegu upplýsingum um þátttakendur sem voru órekjanlegar og komu hvergi fram í rannsókninni og var þeim eytt að úrvinnslu lokinni. NIÐURSTÖÐUR Í viðtölum við þátttakendur kom fram að sykursýki tegund 2 er alvarlegur sjúkdómur sem þarf að taka alvarlega og hugsa um daglega sem endurspeglar yfirþema rannsóknarinnar: „Aukin meðvitund um að sykursýki tegund 2 er alvarlegur sjúkdómur sem þarf að hugsa um daglega“. Rauði þráðurinn í niðurstöðunum var öryggistilfinning þátttakenda. Undirþemu rannsóknarinnar voru jákvæðar og neikvæðar tilfinningar, það er það sem eykur öryggistilfinningu og það sem dregur úr öryggistilfinningu. Í hvoru undirþema eru þrír flokkar. Undirþemað „reynsla sem eykur öryggistilfinningu“ og flokkarnir: a) öryggistilfinning og vellíðan; b) að vera upplýstur og meðvitaður um sjúkdóminn: c) Tafla 1. Dæmi um greiningu viðtala Merkingareining Samþjöppun Kóðun Undirþemu Yfirþema Mér finnst svo mikill munur að það sé hringt svona í mig og mér gefinn tími og svona, mér finnst ég þá skipta meira máli Utanumhald og eftirlit eykur öryggistilfinningu og vellíðan Öryggistilfinning og vellíðan Reynsla sem eykur öryggis- tilfinningu Aukin meðvitund um að sykursýki er alvarlegur sjúk- dómur sem þarf að hugsa um daglega Að ég sé ekki bara eitthvað, einhver út í bæ sem ... Utanumhald og eftirlit eykur öryggistilfinningu og vellíðan Öryggistilfinning og vellíðan Reynsla sem eykur öryggis- tilfinnngu Eftir að minn læknir hætti þá var ég hengd við 3 heimilis- lækna á 4 árum Skortur á utanumhaldi og eftir- lit sem dregur úr öryggistilfinn- ingu og vellíðan Óöryggistilfinning Reynsla sem dregur úr öryggis- tilfinningu Maður er miklu meðvitaðri hvað maður er að borða Að vera upplýstur og meðvitaður um alvarleika sjúkdómsins Fræðsla og leiðbeiningar Reynsla sem eykur öryggis- tilfinningu Maður fær fræðslu um lyfin en aldrei um aukaverkanir Þekkingarleysi á SS2 og afleiðingum hennar Ófullnægjandi fræðsla Reynsla sem dregur úr öryggis- tilfinningu Ég veit alveg hvað ég þarf að gera, ég þarf bara að koma mér í að gera það Vera meðvitaður um mataræði og lífsstíl Vera ábyrgur fyrir eigin heilsu Reynsla sem eykur öryggis- tilfinningu Þá skammast maður sín fyrir að gera ekki meira Fylgja ekki fyrirmælum Vantrú á eigin getu Reynsla sem dregur úr öryggis- tilfinningu
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.