Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Blaðsíða 60

Ritrýnd grein | Peer review
Gæði kennslu um kynheilbrigði að mati
framhaldsskólanema á Íslandi:
Þversniðsrannsókn
ÚTDRÁTTUR
Tilgangur
Á Íslandi eru fáar rannsóknir um hvernig kennslu um kynheilbrigði er
háttað í skólum og hvaða skoðanir unglingar hafa á henni. Tilgangur
rannsóknarinnar var að skoða mat framhaldsskólanema á gæðum kennslu
um kynheilbrigði út frá kennsluháttum, fræðsluþörfum og kynferðislegri
sjálfsvirðingu.
Aðferð
Rannsóknin var þversniðsrannsókn. Valdir voru ellefu framhaldsskólar víðs
vegar á landinu með tilgangsúrtaksaðferð. Í úrtakinu voru 2.488 nemendur,
18 ára og eldri. Könnunin var lögð fyrir í janúar 2022. Gagnagreining
byggðist á lýsandi tölfræði og tilgátuprófunum með Pearson kí-kvaðrat
prófi. Marktektarmörk miðuðust við p<0,05.
Niðurstöður
Alls svöruðu 648 nemendur (26%) könnuninni og voru konur fleiri en
karlar. Tvær af þremur tilgátum um viðhorf unglinga til kennsluhátta og
fræðsluþarfa stóðust en sú þriðja stóðst að takmörkuðu leyti. Marktækur
munur var á viðhorfum nemenda sem töldu sig hafa fengið góða
kennslu samanborið við þá sem töldu hana síðri varðandi fjölbreytni
kennsluaðferða (p<0,001), hæfni kennsluaðila (p<0,001), uppfyllingu
fræðsluþarfa (p<0,001), gæði svara (p<0,001) auk upplýsinga um
getnaðarvarnir (p<0,001) og kynsjúkdóma (p<0,001). Mat á gæðamun
kennslunnar út frá kynferðislegri sjálfsvirðingu sýndi aðeins marktækan
mun á tveimur af fimm atriðum sem voru: „Ég á auðvelt með að standa
með sjálfri/u/um mér þegar setja þarf mörk í kynlífi“ (p<0,05) og „Ég er
óhrædd/tt/ur að standa á mínu ef kynlífsfélagi þrýstir á mig“ (p<0,05).
Ályktanir
Um þriðjungur þátttakenda lýsti ánægju sinni með kennslu um
kynheilbrigði. Góð kennsla um kynheilbrigði að þeirra mati felst í
kennsluháttum og hversu vel hún mætir fræðsluþörfum þeirra. Leggja þarf
meiri áherslu á jákvæðar hliðar kynverundar í kennslu líkt og kynferðislega
sjálfsvirðingu.
Lykilorð
Kennsla um kynheilbrigði, unglingar, gæði, kennsluhættir, fræðsluþarfir,
kynferðisleg sjálfsvirðing.
HAGNÝTING
RANNSÓKNARNIÐURSTAÐNA
Nýjungar: Niðurstöður þessarar rannsóknar
veita innsýn í reynslu og viðhorf íslenskra
unglinga til gæða kennslu um kynheilbrigði á
Íslandi.
Hagnýting: Unnt er að nýta niðurstöðurnar
við stefnumótun um kennslu um
kynheilbrigði á Íslandi.
Þekking: Sú þekking sem hlýst af þessari
rannsókn nýtist við kennslu og gefur jafnvel
kennsluaðilum dýpri skilning á þörfum
nemenda.
Áhrif á störf hjúkrunarfræðinga:
Niðurstöður rannsóknarinnar geta
reynst leiðbeinandi fyrir störf skóla-
hjúkrunarfræðinga sem lúta að kennslu um
kynheilbrigði í grunn- og framhaldsskólum.
doi: 10.33112/th.100.1.2