Mímir - 01.06.2007, Side 51

Mímir - 01.06.2007, Side 51
aðarheiti. Dæmi er um að ákvæðisorð komi á milli, hér lýsingarorð og sagnorð í lýsingarhætti þátíðar: (6) [...] sem gerir hana að 15. (fimmtándu) (tala) mest (lo.) sóttu (so.) mynd (no.) allra tíma í bandarísku bíói (mbl.is 8.6.2004b). Raðtölur beygjast í kyni og falli líkt og fjórar fyrstu frumtölurnar. Beygingu raðtalnanna má líkja við beygingu veikra lýsingarorða og sam- beygjast þau hliðstæðum nafnorðum: (7) a. þriðji (nf.kk.) maðurinn (nf.kk.), þriðja (nf.kvk.) konan (nf.kvk.), þriðja (nf.hk.) barnið (nf.hk.) (sbr. stóri (lo.) maðurinn, stóra (lo.) konan, stóra (lo.) barnið) b. Við vorum í nítjánda (þgf.hlc.) sæti (þgf.hk.) í fjórða (þgf.kk.) leiknum (þgf.kk.) á fimmtu (þgf.kvk.) sýningunni (þgf.kvk.). (sbr. ísíð- asta (lo.) sætinu, í langa (lo.) leiknum, á leið- inlegu (lo.) sýningunní) c. Anja Ríkey varð í 15. (fimmtánda (þgf.hk.)) sæti (þgf. hk.) í 100 [svo] baksundi á 1.06,61 mín (mbl.is 10.6.2004a). d. Ragnhildur hlaut 11. (ellefta (þf.hk.)) sætið (þf.hk.) í 100 [svo] bringusundi á 1.14,81 (mbl.is 10.6.2004a). Raðtölurnar hafa þar að auki tölubeygingu. Þær geta t.d. staðið í fleirtölu þegar þær standa með fleirtöluorðum eða orðum sem tákna pör: (8) a. þriðju (kk.ft.) vettlingarnir (kk.ft.) b. þriðju (hk.ft.) skærin (hk.ft) 2.3 Aðrar tölur Aðrar tölur eru allar þær tölur sem ekki teljast til frumtalna, raðtalna eða partöluorða eins og tvennir eða prennir. Þetta eru tölur sem eru alltaf skrifaðar í tölustöfum en ekki töluorðum eins og húsnúmer, bílnúmer, tímar úr íþrótta- keppnum, markatölur og fleira í þeim dúr. Þær eru ekki allar ritaðar á sama formi heldur er það misjafnt hverju sinni hvaða mynd tölunnar á að nota: (9) a. Bæjarlögmaður hefur átt í samningaviðræð- um við lóðarhafa Arnarhrauns 2 (tvö) um kaup bæjarins á 27 fermetrum lóðarinnar í þessu skyni (w^/.w24.6.2004a). b. Skinney-Þinganes á Höfn í Hornafirði keypti netabátinn Happasæl KE 94 (níutíu og fjórir / fjóra / fjögur) af Happa ehf. í dag {mbl.is 8.6.2004d). c. Slysið átti sér stað þegar flugkennari hjá Flug- skóla Islands fór með flugnema í yfirlandsflug á flugvél af gerðinni Cessna 152 (hundrað fimmtíu og tveir / tvö) (mbl.is 7.7.2004a). d. Finnist veflykillinn ekki, má hringja í síma 563-1111 (fimm sextíu og þrír ellefu ellefu) á skrifstofutíma og fá aðstoð, segir í tölvupósti frá Ríkisskattstjóra (mbl.is 5.7. 2004a). í (9a) sést að húsnúmerið stendur á eftir götu- heitinu og í (9b) er bátanúmer á eftir skamm- stöfuninni KE. Það sama á við í (9c) en þar er númerið á eftir heiti flugvélarinnar Cessna. I (9d) er dæmi um hvernig símanúmer birtist í setningu á eftir nafnorðinu sími sem það stend- ur með. í (9b) og (9c) er misjafnt eftir máltil- fmningu fólks hvort talan er í karlkyni eða hvorugkyni og jafnvel spurning hvort beygja skuli töluna í (9b) eftir nafni bátsins, Happasæl KE níutíu ogjjóra (þf.). Undir „aðrar tölur“ gætu einnig flokkast töl- ur sem tákna tíma í íþróttakeppnum. Þessar tölur eru yfirleitt skrifaðar og bornar fram á ákveðinn hátt. Þær eru yfirleitt skrifaðar með punkti á eftir mínútunni og kommu á milli sek- úndu og sekúndubrots: (10) a. Anja Ríkey varð í 15. sæti í 100 [svo] bak- sundi á 1.06,61 (einni núll sex sextíu og einni) mín (mbl.is 10.6.2004a). b. Ragnhildur hlaut 11. sætið í 100 [svo] bringusundi á 1.14,81 (einni fjórtán áttatíu og einni) (mbl.is 10.6.2004a). Enn einn undirflokkurinn sem gæti átt heima hér eru markatölur í íþróttaleikjum og tölur sem segja hvað klukkan er. Þessar tölur eru 49
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148

x

Mímir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Mímir
https://timarit.is/publication/1937

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.