Mímir - 01.06.2007, Blaðsíða 54

c. Besta ungviði tegundar, í aldursflokki 4-6
(fjögurra til sex) mánaöa var agnarsmá tík af
mexíkóska smáhundakyninu chiuhuahua,
Anganóru Baldintáta {mbl.isTl.6. 2004b).
Hér má því setja fram reglu um tölur með þess-
um orðum sem á við öll þessi tilfelli og jafnvel
bæta við reglum sem ná til fleiri mynda þessara
orða. Þannig getum við sagt að ef tala er á und-
an orðinu ári eða árum sé hún í þágufalli.
A undan beygingarmyndinni mánubi skipt-
ir máli hvort tala endar á 1 eða ekki. Þetta má
sjá í samhengi eins og 21 mánuði (tuttugu og
einum mánuði) og 22 mánuði (tuttugu og tvo
mánuði) þar sem fyrra dæmið er í þágufalli en
það síðara í þolfalli. Þessu þarf því að bæta við
regluna.
Til þess að leysa úr málsgreinum eins og
(16c), þar sem bandstrik og önnur tala koma á
milli tölunnar sem beygist og nafnorðsins (4-6
mánaða), þarf að bæta við reglurnar hér að ofan.
I öllum þeim reglum og öllum öðrum reglum
sem gerðar voru er gert ráð fyrir því að eitthvert
smáorðanna og, eða, til, bandstrikið - eða
þankastrikið - megi koma á milli tveggja talna
ef viðkomandi nafnorð fer næst á eftir seinni
eða seinustu tölunni.
Þessar reglur ná yfir langflestar málsgreinar
þar sem aldurstölur er að finna auk þess sem
þær ná yfir aðrar tölur sem standa á undan
þessum orðum:
(17)a. I 2. mgr. segir að önnur kynferðisleg áreitni
en sú sem greint sé á um í 1. mgr. varði allt
að 4 (fjögurra (ef.hk.)) ára (ef.hk.) fangelsi
(mbl.is 9.6.2004b).
b. Ian Gillan sló á létta strengi og kvaðst enn
ekki búinn að jafna sig eftir þessa viðburða-
ríku tónleika sem hann söng og lék á hér á
Islandi fyrir 33 (þrjátíu og þremur (þgf.hk.))
árum (þgf.hk.) [mbl.is 23.6. 2004b).
c. Gert er ráð fyrir að Helgi verði í endur-
hæfingu í Svíþjóð næstu 2-3 (tvo til þrjá
(þf.kk.)) mánuði (þf.kk.) eftir aðgerð (mbl.is
15.6.2004b).
d. Gerð var tilraun á 20 sjúklingum á 4 (fjög-
urra (ef.kvk.)) vikna (ef.kvk.) tímabili og
var niðurstaðan sú að efni á borð við gin-
seng, sem breytir virkni warfaríns, geti haft
umtalsverð áhrif (mbl.is 6.7.2004b).
Sama aðferð var notuð við hina flokkana. Al-
gengustu orðin voru fundin og reglur búnar til
út frá þeim en ef engin regla passaði við tölu var
karlkyn, nefnifall notað sem sjálfgefin mynd.
Með því að beita reglum sem þessum á allar
frumtölurnar kom í ljós að þær virkuðu á 61%
talnanna en hafa ber í huga að nafnorðin sem
komu á eftir flestum talnanna voru svo marg-
vísleg að ógerningur var að búa til reglu fyrir
hvert þeirra. Því þarf að leita annarra lausna við
að lesa úr þeim, t.d. nota markara til að greina
kyn og fall nafnorðs sem kemur á eftir tölu.
3.2 Raðtölur
Raðtölur má yfirleitt þekkja á því að punktur
fer næst á eftir tölunni. Þó eru einstaka tilfelli
þar sem frumtala er síðust í málsgrein og grein-
ist hún þá ranglega sem raðtala. Olíkt frumtöl-
um beygjast allar raðtölur í kyni og falli en ekki
aðeins fyrstu fjórar tölurnar. Vandamálið verð-
ur því víðtækara þegar raðtölur eru á ferðinni.
Það sama á við um raðtölur og frumtölur að
orðin sem þær standa með koma ekki alltaf
strax á eftir tölunni:
(18) Stúlknabandið Nylon er í 1. (fyrsta (þgf.
hk.)) og 3. (þriðja (þgf.hk.)) sæti (þgf.hk.) á
netlista vefsvæðisins Tónlist.is fyrir vikuna
31. maí til 6. júní (mbl.is 7.6.2004c).
1 þessu dæmi eru tvær raðtölur um sama nafn-
orðið og sambeygjast þau öll en þar sem sam-
tenging og önnur tala koma á milli fyrri tölu og
nafnorðs getur það valdið ruglingi. I dæmi (19)
er einnig langt í nafnorðið sem talan á við:
(19) Stefán Bergsson gerði jafntefli við Ungverj-
ann Sandor Katona í 11. (elleffu (þgf. kvk.))
og síðustu (þgf.kvk.) umferð (þgf.kvk.)
52