Mímir - 01.06.2007, Qupperneq 76
Lára Kristín Unnarsdóttir
Talmálsáhrif í netspjalli
ojjj ka hann er ogedslegur 1É usst hann var eikka bara ad
dumpa mer og soo vill hann eikka ad eg fer i eikka fast
fokking samband „ ohhhhh !! W31 shit!! eg treisti honum
gett miki sko eg for gett ott i fylu vi vini mina utaf honum
sko2
Með tækniþróun undanfarinna áratuga hefur
skapast nýr vettvangur, spjall í gegnum net-
forrit, þar sem fólk getur viðhaldið margs kyns
samskiptum sín á milli.3 Það sem gerir mál-
notkunina, sem tíðkast í spjalli í gegnum net-
forrit, áhugaverða er að ritmáli er þar falið að
halda á lofti merkingu og mælskutilbrigðum
talmálsins, sem ekki hefur sést áður. Skilin milli
talmáls og ritmáls hafa ávallt verið skýr og því
er ekki furða að talmálslegur ritháttur orðanna
komi spánskt fýrir sjónir í texta skilaboðanna.
Málnotkunin er einnig forvitnileg fýrir þær
sakir að hún hvetur málhafann til þess að að
gæða ritmálið því látbragði sem fýrirfmnst
eingöngu í samræðum manna á milli.
1. Hvað er netspjall?
Netspjall er samtal sem á sér stað á rauntíma
milli tveggja eða fleiri notenda, en ræðan er
1 Líklegt er að þetta sé uppskrift af grafískri hreyfimynd
sem mælandi sjálfur velur. Sjá nánari umfjöllun um
sviptákn í kafla 2.1.
2 Hér getur að líta netspjallsskilaboð frá íslenskum
unglingi.
3 Greinin er unnin upp úr ritgerð minni til B.A.-prófs í
íslensku í febrúar 2007 undir handleiðslu Eiríks
Rögnvaldssonar og þaklea ég honum góða samvinnu
og örugga handleiðslu.
flutt til viðtakanda með bókstöfum í gegnum
spjallforrit tölvu sem tengd er Internetinu
(Baron 2005:2). Til þess að taka þátt í spjalli
sem þessu þarf notandi að vera með tölvupóst-
fang og hafa náð í þar til gert forrit hjá fýrir-
tækjum eins og Microsoft, Yahoo, AOL o.fl.
Tölvupóstfangið gerir notandanum kleift að
tengjast öðrum í gegnum forritið sem sýnir
hverjir tengiliða hans em fjarverandi, uppteknir
eða til í spjall (Bradner, Nardi og Whittaker
2000:2 og Instant messaging 2006).
Þegar menn laga mál sitt að nýjum sam-
skiptamátum, s.s. netspjalli, sækja þeir í reglur,
hefðir og gildi þeirra málaðstæðna sem þeir
þelckja og heimfæra á þær aðstæður sem þeir
em staddir í (Crystal 2001:14-5, Greenfield og
Subrahmanyam 2003:716). Hingað til hefur sá
samskiptamiðill ekki litið dagsins ljós þar sem
fólk notast við ritmál til talmálssamskipta
(Randall 2002:2, 5). Þrátt fýrir að ritmál sé
notað til að koma skilaboðum netspjalls til
viðtakanda er orðræða samtalsins nátengd tal-
máli því að þar er m.a. að fmna orðmyndir sem
ekki er hefð fyrir að nota í ritmáli (Þórunn
Blöndal 2005:26, 30). Fólk kippir sér alla jafna
ekki upp við þessi orð í venjulegu talmáli en
þegar stafsetningarreglunum hefur verið kastað
fyrir róða og orðin rituð eins og þau eru borin
fram eiga þau til að koma undarlega fýrir sjónir
í rituðum texta skilaboðanna. I netspjalli gefst
mælanda lítill sem enginn tími til umhugsunar
og lagfæringa áður en skilaboðin eru send til
74