Mímir - 01.06.2007, Page 77
viðmælanda og því líkist flæði samtalsins mun
frekar talmáli en ritmáli. Þó gefst þeim örlítið
lengri tími til umhugsunar en í venjulegum
samtölum (Greenfield og Subrahmanyam
2003:715).
2. Líkamstjáning, tónhæð og tilfinning
Það sem þú segir er ekki aðalatriðið heldur hvernig þú
segir það.4
I venjulegum samtölum styðjast málnotendur
við margt fleira en orðin til að koma merkingu
ræðu sinnar til skila til viðmælanda. Líkams-
tjáning kemur fram í öllu því látbragði sem
mælandi notar til að gæða ræðu sína lífi, koma
merkingu hennar skýrar til skila og láta í ljós
tilfmningar. Látbragð er órjúfanlegur hluti af
samræðum manna í milli eins og sannast og
sést á samræðuvettvangi líkt og spjalli í gegnum
netforrit þar sem notendur hafa þróað með sér
tækni til að sýna viðmælendum sínum við-
eigandi látbragð og tilfinningu í gegnum for-
ritið, samtalinu og merkingu þess til stuðnings
(Randall 2002:5,27).
2.1 Svipbrigði
Ein leið til að koma svipbrigðum og tilfinningu
til skila í textaskilaboðum netspjalls er með
notkun broskalla eða sviptákna sem mynduð
eru með táknum lyklaborðsins í láréttri röð, s.s.
:-) og er y> birtingarmynd á táknasamsetning-
unni í MSN.5 Hér á eftir verður reynt að skýra
frá því hvernig notkun sviptákna er háttað:
(1) M46:6 ok frábært y>
4 „It ain’t what you say but the way that you say it“
(Ciystal 2001:34).
5 Spjallforrit frá mismunandi fyrirtækjum eru ólík þegar
kemur að gerð sviptákna. Oll dæmi um grafísk
sviptákn í greininni eru fengin úr spjallforriti Micro-
soft, MSNMessenger (2007).
6 Hér stendur M46 fyrir mælanda númer 46. Vegna
persónuverndar verða mælendur orðdæma ritgerðar-
innar ekki nefndir á nafn þrátt fyrir að skipa mikil-
(2) M44: mokaðirðu bara ekki allan botnlangan
víst þú varst byrjaður
M44: p
í samtali sem færi fram augliti til auglitis færi
brosið í dæmi 1 ekki á milli mála og þó svo að
orðið frábært gæti að sjálfsögðu komið þessari
sömu hugsun á framfæri í gegnum netforritið
er brosandi sviptáknið látið fylgja með til þess
að hnykkja á tilfinningu mælanda. Samkvæmt
Suler (1997:3) eru sviptákn ekki aðeins notuð
til að koma tilfinningu til skila eða tii að
fyrirbyggja misskilning, heldur einnig til að
hnykkja á kaldhæðni og sýnir dæmi (2) hvernig
blikktáknið gefur setningunni sem á undan fer
kaldhæðinn tón. Mælandi er þar mögulega að
gera grín að viðmælandanum og má merkja
ákveðinn húmor í spurningu hans sem hann
ætlast líklega ekki til að fá svar við.
Spjallforrit bjóða flestöll upp á noklcurt úrval
af grafískum sviptáknum sem forrituð em út frá
mismunandi röð tákna lyklaborðsins. Afar erfitt
er að skipa brosum og öðrum svipbrigðum í
flokka þar sem bros er afar einstaklingsbundið
og jafn misjafnt hvernig mælendur nota svip-
tákn í netspjalli.
2.2 Atferlislýsingar
Sviptákn eru ekki eina leiðin til að koma
tilfinningu, svipbrigðum eða ýmiss konar atferli
til skila í samtölum. Mælendur nota einnig
stjörnutáknið * til að koma hvers konar við-
brögðum á framfæri til viðmælanda og oft lýsa
þau atferli sem sviptáknin ná ekki til.
(3) M3: ég var að kaupa mér minni baukinn á
6000
M3: *hrollur*
(4) M5: sjaldan hlegið svona mikið
M3: *þurrkar tár*
vægan sess í heimildum þessarar greinar. Höfundur
hefur undir höndum samþykki allra þeirra sem veittu
honum leyfi til rannsóknar á samtölum sínum ásamt
öllum þeim gögnum sem unnið var úr.
75