Mímir - 01.06.2007, Page 81
(20) M28: já udda marr :):)
(21) M34: mm.. enn sagdi hann tha i alluru :S
(22) M34: kaa
(23) Ml: ertu arna
(24) M20: svona allt í læ
Allar þær hljóðbreytingar sem fram koma hér
að framan, samlaganir sem og brottföll, eru
undir venjulegum kringumstæðum ekki sýndar
í stafsetningu og eru komnar til vegna þess að
mælandi líkir eftir talmáli. Orðið auðvitað er
stytt í udda og gefur mynd af rithætti orðsins
þar sem a í upphafi þess hefur verið fellt brott
vegna einhljóðunar [öi] í [u]. Stytting orðsins
alvöru í alluru er sams konar og algeng stytting
á orðinu af hverju í akkurru en er mun
sjaldséðari í spjalli í gegnum netforrit. Mæland-
inn er greinilega afar frjálslegur í notkun
málsins og skrifar nákvæmlega það sem hann
myndi bera fram með óskýrum hætti í venju-
legu talmáli. Orðmyndin kaa er stytting á
orðinu hvað og er hún sjaldséð í þessari fram-
setningu í rituðu máli. Hv~ í upphafi orðsins er
borið fram sem [kvk] og því ekki furða að
mælandi riti bókstafmn k í upphafi orðsins.
Þarna er á ferðinni mjög mikil afbökun hefð-
bundinnar stafsetningar og mælandi leyfir sér
að fýlgja algjörlega framburði orðsins þar sem
[ð] í bakstöðu er einnig fellt út. Samkvæmt
Handbók um íslenskan framburð fellurþ oft brott
framburði þegar það stendur inni í miðjum
setningum (Indriði Gíslason og Höskuldur
Þráinsson 2000:54) og sést það á orðmyndinni
arna þegar [þ] í framstöðu fellur brott í
stafsetningu. Sjá má hvernig mælandi skrifar
orðið lagi sem læ og sýnir stafsetning orðsins
tvíhljóðun á undan -gi sem á sér stað við
eðlilegan framburð orðsins þar sem a er borið
fram [ai] (Eiríkur Rögnvaldsson 1989:57).
Við eðlilegan framburð orða koma fram
ákveðnar samlaganir og brottföll (Indriði
Gíslason og Höskuldur Þráinsson 2000:53), þó
ekki aðeins innan hvers orðs heldur koma
samlaganir einnig fram á milli orða. í íslenskri
hljóðfræði segir að eðlilegt sé að fyrsta hljóð í
seinna orðinu leitist við að laga seinasta hljóðið
í því fyrra að sér (Eiríkur Rögnvaldsson 1989:
51). Þegar mælendur í netspjalli líkja eftir
talmáli rita þeir einnig orðasamruna, eins og sjá
má í dæmunum hér fyrir neðan:
(25) M8: ætla að láta spiletta í brúðkaupinu
mínu
(26) M8: fannða
(27) M16: gemmér málsgrein!
Þegar [þ] fellur brott í upphafi orðsins þetta
standa eftir tvö sérhljóð í upphafi og enda
orðanna. Samkvæmt Handbók um íslenskan
framburð er algengt að áherslulaust sérhljóð í
bakstöðu falli brott á undan orði sem byrjar á
sérhljóði (Indriði Gíslason og Höskuldur
Þráinsson 2000:53). [a] í bakstöðu orðsins spila
fellur saman við [e] í orðinu þetta eftir að þ
hefur fallið brott og úr verður orðmyndin sem
sýnd er. Einnig má sjá í dæmi (26) hvernig [þ]
í áherslulausa orðinu það raddast þegar orðið
samlagast fann og úr verður fannða. Dæmin hér
að framan sýna einnig samlaganir sem verða
ekki útskýrðar með reglum um samlaganir og
brottföll í málinu. Orðmyndin gemmér sem er
stytting á orðunum gefðu mér sýnir hvernig orð
sem hefst á [m] samlagast orðinu sem stendur
á undan þannig að úr því verður langt [m:]. Ef
orðasamruninn er borinn fram með sérlega
óskýrum hætti er þó hægt að heyra hvernig
-fðu í gefðu loðir saman við upphaf orðsins mér
þannig að úr verður samsuðan sem sýnd er.
Samruni orða í ritun á ræðu netspjalls fer
langt fram úr þeim viðmiðum sem fræðimenn,
sbr. Indriða Gíslason og Höskuld Þráinsson
(2000) og Eirík Rögnvaldsson (1989), hafa
tekið saman við athugun á algengum sam-
lögunum og brottföllum í talmáli. Mælandi ritar
orðin oft og tíðum ekki eftir þessum viðmiðum
og því geta komið fram undarlegar orðmyndir
sem jafnvel er ekki hefð fyrir í talmáli.
79