Freyja - 01.01.1905, Blaðsíða 6
FREYJA.
vrr. 6.-7.
f52.
Vér þekkjum menningarleiöimar og oss eru gróöavjgímir kunnir.
En andfætlingar vorir kunna betur aö njóta lífsins. Vér erunn
framgjarnii', þeireru nœgjusarnir. Vér lifuin í sífelldurn trillingi.
þeir í sífelldri ró. Oss þyrstir en þó drekkum vér ekki. Vér söfn-
um, en njótum ekki. I þessu tilliti mættum vér taka austurlanda-
þjóðirnar til fyrirmyndar, því þar em þær oss spakari. Vér mceð-
umst af sífelldum hiaupum og fáum bœði olnbogaskot og gefum öðr-
um þau af troðningnum að nægtaborði náttúrunnar. Vér höfum
sííellda hitasótt.sem oss bættir við að ha’da að sé lifiSsjálft Hér í
Ameríko og einnig í Evrópu eru menn, og þeir ekki svo fáir, sem
bókstafiega kafna í maurum sínum, og menn, ekki heldur svo fáir,
sem verða hungnrmorffa. I austurlöndum er hvergi öðrum eins
auð hrúgað saman, eins og hér á sér stað, né heldur helfingur af
þeirri eymd, sem til er í Lundúnaborg, New York og Chicago. Fá-
tækt og ríkidæmi er miklu stórkostlegra hér en þar. Þar eru eng-
in margloftuð stórhýsi byggð og leigð óþverralegum ræflum þar til
út af flóir. Orðið eymd með öllum þeim hörmungum er því fylgja
er vesturlandarnái að eðli og uppruna. Stéttarígur er ekki nærri
eins mikill þar, eins og hér. Djúpið milli hinna ríku og fátœku
er ekki eins breitt þar, eins og hér hjá oss. Hinn ríki býður oft
inum fátæka nágranna að éta af sama diski, hvílast á sama divan
og reykja af sama effendi. En hér breikkar einattdjúpið milliimia
fíku og fátæku, þeir skoða hvorir aðra fjandmenn og treysta hvor-
ugir öðrum. Þetta stríð hófst upprunalega í Rómaborg og tileink-
ast þvf vesturlöndunum. Austurlöndin eru laus við alla þá glæpi,
seth í eðli sínu eru afkvœmi eym iarinnar, svc sem drykkjuskap, eins
og hann er á Englandi írlmdi og í Ameríku, (þarseni jafnvel kvenn-
fólk veltist í saurrennunum,) fjárglæfrabrögð af öllum tegundnm,
lauslœti og einokun m. fl. og fl. Gestrisni, vinfengi, virðing fyrir
hinum eldri og ást og virðing barnanna fyrir foreldrunum eru dyggð-
irsem betur þróast þar en hér. Vér gœtum kennt þeim margt og
einnig lært margt af þeim.
Menn ættuað hlyana að velvild þeirri sem nú er að lifna milli
þessara fjirskyldu þjóða. Trúarbrögðin eru ekki lengur stríðsefni
milli þjirra, og með vaxandi menningu œtti verzlunin að hætta að
vera það líka. Þjóðirnar eru að raða sér niður og vflr höfln taka
þær saman systkina höndum. Vonandi að ekki líði á löngu áður
en upp af rústum einveldanna og sérveldanna, sem nú skifta heim-
inum í aðskiljanlega, óvinveitta parta, rísi bróðernis og sambands-
rí-ki það er innibindur öll ríki veraldarinnar.