Tíðindi Prestafélags hins forna Hólastiftis - 01.01.1899, Page 38

38
um það. En þess er sízfc að synja, að margir af oss prestum
hafa einnig orðið fyrir eigi alllitlum áhrifum af þeim anda, og
þar af hefir leitt, að þcir hafa lielzt úr lestinni, liafa dregist
til balca frá inum æðri og meiri frumprincípum kristindóms-
ins, og orðið jafnvel eingöngu einskonar siðgæðisprédikarar,
og einkum prédikað nytsemdarsiðgæðið (Utilitarismus), þau
liyggindi, scm í hag koma í veröldinni, og’ dómleiða trúar-
atriði á stólnum. — — En þoir eru nú samt
engan veginn lakastir að minni ætlun. Nei, það eru einmitfc
]æir, sem löngum og löngum lesa upp andlausar ræður, scm
jafnt gæti verið frá 17. eins og 19. öld, um trúarlærdóma og
þungskilin trúarefni, moira og minna grunt og óskiljanlega;
þvílíkar ræður eru vanar að fara fyrir ofan eða neðan tilheyr-
endurna; að minsta kosti er það svo grandvart, að nokkur
maður muni nokkurt orð úr þannig upp lesinni ræðu, því
síður að hún komi einu orði inn í hjarta áheyrandans.
1 þessu frá prestanna hálfu, og svo mörgu fleiru, sem
hvorki á við, eða er tími til að fara út í að sinni, liggur það,
að kirkjurækni og trúrækni er að dofna, hverfa. Kirkjuvinir
vorir dæma liart, og rita hörð orð við skrifborö sitt um á--
standið hjá oss hér, og þeim er öll vorkunn, en kirkjuóvinirn-
ir brosa í kamp, og telja sér sigurinn vísan.
,’)á, þess er sízt að synja, að kirkjurnar standa hálftómar
og galtómar á stundum, og það hjá þeim prestum, sem eng-
um dettur í hug að ef'ast um, að séu samvizkusamir og skyldu-
ræknir menn, áliugamenn í embætti sínu, og að allra dómi
góðir prédikarar. Jafnvel þeir, sem dæma harðast um oss,
þeir verða að kannast við það — og gera það. En þá fer nú
að vandast máliö; eru það þá söfnuðirnir, sem eru svo til-
finningarlausir, áhugalausir, andasnauðir, trúarsviftir, að þeir
geti ekki verið að taka þátt í guðsþjónustu? Eða er það
enn prestinum að kenna? Eg Iield báðum. Söfnuðirnir eru
orðnir skeytingarlitlir að sönnu, en meira er það þó þessi