Morgunblaðið - 09.06.1974, Blaðsíða 1

94. tbl. 61. árg.
SUNNUDAGUR 9. JUNÍ 1974
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Svsturnar
hættar
hungur-
verkfallinu
London, Belfast, 8. júní,
AP — NTB.
SYSTURNAR frsku Dolours og
IVIarion Price — félagar úr frska
lýðveldishernum, sem afplána
Iffstfðarfangelsi f London, hættu f
gærkveldi hungurverkfalli sfnu,
sem staðið hefur í 20t> daga. Voru
þær þá orðnar afar veikburða,
enda hafa þær einskis ne.vtt nema
vatns sfðustu þrjár vikur, eftir að
hætt var að ne.vða og dæla í þær
næringu.
S.vsturnar, sem eru 20 og 23 ára
að aldri, voru dæmdar fyrir aðild
að sprengingunum í London f
fyrra, sem ollu 230 manns marg-
háttuðum meiðslum. Hungur-
verkfallið var gert til áréttingar
kröfu um, að þær yrðu fluttar í
fangelsi I N-Írlandi. Þrír aðrir
IRA-félagar eru enn f hungur-
verkfalli, en búizt við að þeir
hætti, að dæmi Price-svstranna.
Fjölskylda systranna hefur lagt
mikið kapp á að fá þær til að
hætta að svelta, sérstaklega eftir
að IRA-félaginn Michael Gaughan
lézt af völdum hungurverkfalls í
fangelsi á Wight-eyju sl. mánu-
dag.
Eftir að hafa lesið rækilega yf-
irlýsingu, sem brezki innanríkis-
ráðherrann, Roy Jenkins, sendi
frá sér fyrir nokkrum dögum, létu
systurnar til leiðast. Er talið, að
þær hafi getað lesið út úr henni
fyrirheit um að fá að afplána dóm
sinn í N-Irlandi, þegar fram f
sækti, en Jenkins tók skýrt fram,
að hann mundi ekki láta þvinga
sig til að flytja systurnar.
írski lýðveldisherinn hafði hót-
að rækilegum hefndaraðgerðum,
ef systurnar létu lífið í fangels-
inu. Sömuleiðis hafa þeir hótað að
hefna Gaughans, en lík hans var
flutt til London og jarðsett þar í
gær, að viðstöddum um fimm þús-
und manna.
Eyjaflotinn fylgdi Noregs-
konungi til hafs
VESTMANNAEYINGAR FOGN
UÐU KONUNGI INNILEGA
ÓLAFUR Noregskonungur fékk
ógleymanlegar móttökur f heim-
sókn sinni til Vestmannaeyja f
gær. Bátafloti Vestmannacyinga,
50—60 skip, sigldi fánum prýdd-
ur á móti konungssnekkjunni,
sem var í fylgd varðskipsins Öó-
ins og tveggja norskra freigáta,
og höfðu margir bátar norska fán-
ann uppi. Bátarnir mynduðu
heiðurskeðju um snekkju kon-
ungs og fylgdarskipin og var sigl-
ing skipanna mjög tignarleg. Er
vafasamt að erlendum þjóðhöfð-
ingja hafi áður verið tekið jafn-
innilega hér á landi. Að lokinni
heimsókninni til Eyja fylgdi
bátaflotinn konungssnekkjunni
austur fyrir Bjarnarey, þar sem
öll skipin flautuðu samtfmis og
kvöddu Ólaf Noregskonung, sem
sfðan hélt áleiðis til Noregs á
snekkju sinni. Móttökurnar f
Eyjum sýndu glögglega hinn
mikla vinar- og þakkarhug, sem
Vestmannaeyingar bera til kon-
ungs og norsku þjóðarinnar allr-
ar.
Islenzkir og norskir fréttamenn
og ljósmyndarar, sem hugðust
fylgja konungi til Eyja, flugu yfir
skipin áður en þau komu til hafn-
ar og hrifust af glæsibrag Vest-
mannaeyinga. Voru fréttamenn-
irnir á leiguvél frá Flugfélagi ís-
lands, en hvasst var og gat vélin
ekki lent. Flugvél Landhelgis-
gæzlunnar með gesti úr Reykja-
Síðustu kjarnorkutilraunir
Frakka ofanjarðar í sumar
París, 8. júní, AP-NTB.
í DAG var birt í Elysee-höll
tilkynning frá Giscard
d'Estaing forseta, þar sem
sagði, að Frakkar mundu
gera nekkrar kjarnorkutil-
raunir á Kyrrahafi á næst-
unni, en þær yrðu hinar
síðustu ofan jarðar — eftir
það ættu slíkar tilraunir að
fara fram neðanjarðar,
enda væru Frakkar svo vel
á veg komnir í gerð kjarn-
orkuvopna, að neðan-
jarðartilraunir ættu að
nægja þeim úr þessu.
Boðað var, að svæðið umhverfis
Mururoa-eyjar á Kyrrahafi, þar
sem kjarnorkutilraunirnar hafa
farið fram öðru hverju frá þvi
sumarið 1966, yrði lokað allri
skipaumferð frá næsta þriðjudegi
og gerðar yrðu strangar öryggis-
ráðstafanir umhverfis tilrauiia-
svæðið.
í tilkynningu forsetans sagði,
að tilraunirnar í sumar yrðu ekki
umfangsmeiri en brýnasta nauð-
syn krefði.
Gæzlusveitum á tilraunasvæð-
inu hefur verið skipað að beita
þeim aðgerðum, sem þær telja
nauðsynlegar til að koma i veg
fyrir, að skip sigli inn á tilrauna-
svæðið. í tilraunahryðju Frakka á
síðasta ári sigldu þó nokkur skip
inn á hættusvæðið til þess að mót-
mæla tilraununum og urðu frönsk
herskip að draga þau burt með
valdi. Tilraunir Frakka á þessum
slóðum hafa verið ákaflega um-
deildar.
Síðustu þrjú árin hafa þeir unn-
ið að þvi að útbúa nýtt tilrauna-
svæði við Fangataufa-eyjar um 50
sjómílur suður af Mururoa. Þar
verða tilraunir neðanjarðar og er
búizt við, að þær hefjist á næsta
ári. í sumar er búizt við, að til-
raun verði gerð með kjarnorku-
sprengju, er varpað verði úr flug-
vél.
vik tókst þó að lenda við erfiðar
aðstæður, en blaðamenn sneru
viðtil Reykjavikur.
Konungssnekkjan lagðist ekki
að bryggju í Vestmannaeyjum,
heldur fór konungur á milli i létt-
báti frá skipinu, en Eyjabúar
sigldu umhverfis á smábátum,
trillum og gúmmíbátum. Á
hafnarbakkanum tóku á móti kon-
ungi bæjarstjórn Vestmannaeyja,
Magnús Magnússon bæjarstjóri,
Páll Zophanfasson bæjartækni-
frséðingur, sem var leiðsögu-
maður gestanna i Eyjum, og þing-
menn Eyjamanna. Veður var
mjög gott, þrátt fyrir hvassviðrið,
sólskin og mátti sjá til lands. Var
farið um bæinn og konungi sýnd
hús, sem enn eru grafin í ösku, og
farið upp á nýja hraunið. Þá var
ekið víðar um eyjuna og farið út á
nokkrum stöðum. Að þvi búnu
var haldið á hótelið, þar sem gest-
um voru boðnar veitingar. Kon-
ungur var i bezta skapi og mjög
glaður yfir móttökunum. Magnús
Magnússon bæjarstjóri flutti stutt
ávarp og þakkaði konungi fyrir
þann bræðrahug, sem Norðmenn
hafa sýnt Vestmannaeyingum.
Ölafur konungur talaði einnig og
kvaðst vona, að sólskinið, sem nú
væri í Eyjum, væri til merkis uir
að nú væru bjartari tímar fram
undan hjá Eyjabúum, eftir erfið
leika sfðasta árs.
Frá hótelinu var haldið á n\
niður að höfn, þar sem konung
var afhentur blómvöndur og gerð
það lftil stúlka í íslenzkum bún
ingi. Konungur steig þvi næst un
borð í léttbát sinn og hélt ti
Framhald á bls. 41
Ráðstefna hryðjuverka-
samtaka í Belfast í júlí?
Belfast, 8. júní, AP.
N-ÍRSKA lögreglan upplýsir, að
hinn marxíski armur lýðveldis-
hersins írska „officials" — IRA
hafi boðað til alþjóðlegrar ráð-
stefnu skæruliðasamtaka i Bel-
fast i næsta mánuði. Er tilgangur
hennar sagður sá að bera saman
aðferðir neðanjarðarhreyfinga og
hugmyndafræði. Meðal samtaka,
sem boðið var að senda fulltrúa.
eru Palestinu-skæruliðar, Tupa-
maros i Uruguay, aðskilnaðar-
hreyfing Baska á Spáni og frelsis-
hreyfingin Frelimo i portúgölsku
nýlendunni Mosambique.
„Official“-armur IRA hefur lítt
látið til sín taka með hryðjuverk-
um í átökunum á N-írlandi, en
heldur uppi þeim mun öflugri
stjórnmálastarfserhi undir merki
lýðveldisflokksins Sinn Fein.
Rússneskur
prófessor
til USA
Tókió, 8. júnf, AP.
RUSSNESKI prófessorinn
Boris Petrovich Redkin. sem
sl. fimmtudag fór fram á að fá
hæli f Bandaríkjunum sem
pólitfskur flóttamaður. hélt
þangað f morgun flugleiðis frá
Tókfó. Kona hans Anna varð
eftir; hafði neitað að fara með
honum vestur um haf, — en
skömmu sfðar liélt hún til
Osaka. þar sem hún ætlaði um
borð í sovézkt flutningaskip.
er skylrii leggja þaðan upp til
Sovétrfkjanna næsta mánu-
dag.
Redkin, sem er 36 ára að
aldri, hafði starfað um hrið
sem skiptiprófessor í Tokio.
Hann fékk að fara til Banda-
rikjanna sem venjulegur
ferðamaður og verður ákveðið
siðar, hvort hann fær þar
dvalarleyfi. Bandarísk yfir-
völd vildu ekki taka við honum
sem „pólitfskum flóttamanni"
af ótta við óheppileg áhrif á
viðleitni Bandarfkjanna og
Sovétrikjanna til að bæta og
efla samskipti sin i milli.
4