Morgunblaðið - 09.06.1974, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 9. JUNÍ 1974
41
Skuggamynd i fjarska
FRAMHALDSSAGA EFTIR
MARIU LANG,
PÝÐANDI: JOHANNA KRISTJÓNSDÓTTIR.
hjá herberginu yóar til að komast
inn í sögustofuna?
— N ,. , nei.
— En samt sem áður þá gerði
hann sér það ömak að líta inn til
yðar. Minntist hann á hvort hann
væri nýkominn?
— Þegar ég velti því fyrir mér
. . . þá man ég ekki eftir því.
— Hvað tekur langan tíma að
ganga frá Skillínggrand og hingað
á bókasafnið?
Það var ég, sem varð f.vrir svör-
um.
— Með sporvagni tekur það
svona tuttugu til tuttugu og fimm
mínútur. Þegar ég fer gangandi,
tekur það helmingi lengri tíma.
En hvers vegna ...
Christer flýtti sér að breyta um
umræðuefni.
— Ungfrú Lillemor Olin, sagði
hann og horfði beint framan í Jan
— fullyrðir, að Eva Claeson hafi
verið ástfangin af yður . . .
Jan roðnaði eins og feiminn
skóladrengur.
Hún
söm..
Christer brosti dauflega.
— Og þér veittuð þvf sem sagt
ekki athygli?
— Nei. . . . ails ekki.
— Þér hafið þó sagt Puek, að
þér hafið stundum boðið Evu í
bíó. Má ég spyrja yður hrein-
skilnislega: Hafið þér kysst hana?
Jan roðnaði enn meira.
— Já. . . . einu sinni. Það var
kvöldið fyrir fyrsta maí og við
vorum öll dálítið hátt uppi.
— Lfka Eva Claeson?
— Kannski ég ýki um hana.
var á allan hátt mjög hóf-
, held ég að minnsta kosti.
og það var ekkert meira
. einn koss eða svo?
Nei! Hamingjan hjálpi mér!
kom hálfgerður skelfingar-
svipur á Jan. — Eg er ekki vanur
að sofa hjá öðrum stúlkum en
þeim, sem ég er hrifinn af þá
stundina. Og Eva var ekki þann-
ig... Ég vildi óska ég gæti gert
yður skiljanlegt, hvernig hún var.
Hún var ákaflega hrein og
bein. . . . vingjarnleg og góður
félagi.... og svo óspennandi og
mér liggur við að segja heimöttar-
ieg, að ég held ekki ég hefði vitað
hvernig ég hefði átt að fara að því
að forfæra hana. . . . ef þér skiljið
hvað ég er að íara.
— Með öðrum orðum. Þér eruð
ekki þeirrar skoðunar, að ástæðan
fyrir því, að hún var myrt. hafi
verið ást eöa afbrýðissemi?
— Neei! sagði Jan seinlega. —
Það myndi alténd ekki koma heim
við þær hugmyndir, sem ég gerði
mér um hana. En vitaskuid gæti
mér hafa skjöplazt. . . .
Það
Rólegur, vinur, þín dama kemur — tvfburasystir
mín.
Jan för fram og ég för að finna
fyrir því fyrir alvöru, hvað
Christer var þre.vtulegur. Hann
tottaði pípu sína teygði úr sér og
sagði:
— Jæja, Puek, ertu einhverju
nær eftir þetta?
— Ég er hrædd um ég verði að
svara því neitandi. Eg er alltaf að
hugsa um, að kannski sé ALLT,
sem þau segja, mjög þýðingar-
mikið. . . . ég geri mér Ijóst, að
EINHVER segir ósatt, en mér
finnst líka þau öll vera svo eðlileg
og sakleysisleg, að í raun og veru
finnst mér fráleitt að láta mér
detta í hug, að einhver úr þessum
hópi hafi framið þetta hryllilega
morð. . . Kannski það sé einna
helzt Ingmar, sem er líklegur.
— Ef allir morðingjar gengju
nú um og bæru það mér sér, sem
þeir hefðu gert, væri nú ekki
mikið, sem við rannsóknar-
lögreglumenn hefðum fyrir
stafni, sagði Christer gremjulega.
— En hér kemur næsta mann-
eskja svo að við verðum víst að
reyna að einbeita okkur enn um
hrið.
KERSTI RYD ætlaði ekki að
fást til að setjast. Svartur kjóllinn
minnti okkur enn á dauðsfallið,
sem orðið hafði og andlit hennar
var allt í senn, fölt, hræðslulegt
og sorgbitið. Hún spennti greipar
í kjöltu sér og sat þráðbein í stóln-
um á meóan við töluðum saman.
Christer hallaði sér fram og
sagði biðjandi.
— Þér voruð bezta vinkona
hinnar látnu. Ef einhver á að geta
hjálpað okkur, þá hljótið þér að
geta það, ungfrú Ryd. Eg vænti
þess. að yður hafi nú gefizt tími
til að velta málinu fyrir yður
nokkra hríð... Er ekkert, sem þér
furðið yður sérstaklega á eða
hefur haft áhrif á yður?
Hún leit einarðlega á hann.
— Jú. . . þetta með l.vklana!
Fyrst þeir voru ekki á sínum stað
í gær hlýtur einhver að hafa farið
inn í herbergi Evu eftir það. En
hver gæti hafa komizt yfir lvkl-
ana hennar nema. . . .
Hún lauk ekki við setninguna,
en Christer botnaði hana.
— Sá, sem myrti hana. ... Þér
ætluðuð að segja það, vænti ég.
Hún titraði.
— En hvenær? Haldið þér. . . .
að hann hafi komið þangað í
nótt.... meðan ég lá og svaf?
— Ég býst við, að það sé senni-
legast. Enda þótt mér finnist
dálítið skrftið að nota ekki tæki-
færið og losna við lyklana nóttina
eftir morðið..
— Samt sem áður skil ég þetta
ekki, sagði hún næstum biðjandi.
— Það hlýtur að hafa verið
voðaleg áhætta fyrir hann. Ef ég
hefðu nú vaknað!
— Ætii hættan hafi ekki verið
mest fyrir YÐUR, sagði Christer
þurrlega. — Það er auljóst mál, að
hann hefur ekki gert það nema af
því hann taldi brýna nauðsyn
bera til þess. Ég býst við, að hann
hafi verið að leita að einhverju...
sem gat komið upp um samband
hans og Evu... Hún hefur
væntanlega geymt öll bréf og slikt
I skattholinu?
— Já.
— Þér hafið sagt áður, að hún
hafi verið vön að setja lyklana í
röð á skattholið, þegar það var
aftur.
Kersti kinkaði kolli.
— Já, hún raðaði lyklunum i
alveg sérstaka röð og alltaf eins.
Við skemmtum okkur stundum
yfir þessum vana hennar.
— Og hversu margir vina
hennar gætu hafa vitað um
þennan vanda hennar? Hver
hefur komið til hennar og séð
herbergið hennar?
Það kom í ljós, að ailir komu
þar til greina, öll höfðu einu sinni
eða oftar komið í stúdentahúsið.
Karl Gustaf kom oft. Ingvar og
Lillemor stundum og upp á síð-
VELVAKAISIDI
Velvakandl svarar i sima 10-100
kl. 1 0.30 — 11.30, frá mánudegi
til föstudags.
Framsókn
og skynsemin
Akurnesingar
eða
Akranesingar?
Hákon Loftsson f Stykkis-
hólmi skrifar:
„Kæri Velvakandi.
Ég hef oft verið að velta því
fyrir mér, hversvegna fólk á
Akranesi sé kallað Akurnesingar
en ekki Akranesingar.
Er þetta ef til vill áhrifsbreyt-
ing frá Akureyringar?
Kaupstaðirnir heita Akranes og
Akureyri.
Ég held því, að Akranesingur sé
réttara en Akurnesingur, — eða
hvað?
Hákon Loftsson."
Velvakandi fór I smiðju til
Magnúsar Finnbogasonar, fs-
lenzkukennara, og bað hann að
svara þessu:
„Miðað við orð eins og Borgnes-
ingur, Álftfirðingur, ísfirðingur
o.s.frv. þar sem fyrri liðurinn er
styttur á undan liðnum, sem tákn-
ar íbúana, þá hygg ég, að
Akranesingur væri í ósamræmi
við önnur orð, sem líkt eru mynd-
uð. Þar er eignarfallsendingunni
sleppt, en stofn fyrri liðarins er
notaður. Samkvæmt framburðar-
venju nútimamáls er u skotið inn
á milli samhljóðs og r, en þetta
ætti f raun og veru að vera Akr-
„Húsmóðir" skrifar:
„í Tímanum 5. júní s.l. birtist
viðtal við þriðja mann á fram-
boðslista Framsóknar í Reykja-
vík, og segir hann þar orðrétt:
„Skynsemin er bezti ráðgjafinn
I kjörklefanum". Takk.
Mér komu í hug orð Bergþóru i
Njálu þegar hún sagði: „Gjafir
eru yður gefnar, feðgum — og
verðið þér iitlir drengir af, ef þér
launið engu“.
Eldri Reykvikingar mega muna
ofsókn Framsóknar á hendur
þeim í gamla daga þegar bæði átti
að drepa útgerðina og verzlunina
með skattfríðindum o.fl. handa
Sambandinu, en skattakúgun o.fl.
til handa útgerðinni og Grims-
býlýðnum, sem íbúar Reykjavík-
ur voru stundum kallaðir I þá
daga. Ekki hefur heldur gleymzt
barátta Framsóknar gegn Sogs-
virkjun og hitaveitunni.
Ungir Reykvíkingar muna hins
vegar betur þá stjórn sem i þessi
tæp þrjú ár, sem hún hefur setið
hér að völdum, hefur komizt yfir
að eyða næstum eins mikium fjár-
munum og Viðreisnarstjórnin
hafði handa á milli i þrettán ár.
Framsókn stóð allan tímann
með kommúnistum og barðist á
móti öllum framförum, sem urðu
í landinu á þessum 13 árum, — og
segir það sína sögu.
álsamningana landráð eins og
kommúnistar gerðu á sinum tíma.
Gerðin var hins vegar sú sama,
enda hefur Framsókn alltaf vérið
á móti öllum rafmagnsfram-
kvæmdum, allar götur frá árinu
1931, þegar bændastjórnin, eins
og hún kallaði sig, rauf þing af
því að stjórnarandstaðan vildi raf-
væða sveitirnar.
Þá var Framsókn óhætt að fara
í kosningar því að óréttlát kjör-
dæmaskipun bjargaði. Þá dugði
ekki skynsemin ein, því að 11
atkvæði i Reykjavík voru jafngild
einu atkvæði úti á landi, enda
barðist Framsókn hatrammlega á
móti öllum leiðréttingum, sem
gerðar voru á kosningalögunum.
Það er margt, sem eldri Reyk-
vikingar muna um Framsókn.
Þeir, sem yngri eru, muna, að öll
viðreisnarárin var Alþingi íslend-
inga hið einasta þing hins frjálsa
heims, þannig skipað, að öll
stjórnarandstaðan fylgdi komm-
únistum i frelsismálum þjóðar-
innar.
Þess vegna kjósa þeir yngstu,
sem ekki eru kommúnistar, Sjálf-
stæðisflokkinn.
Þetta sýndi sig þann 26. maí, og
á betur eftir að sjást þann 30. júni
n.k.
„Húsmóðir".
ist af þvi, að sala þessarra efna
hefði minnkað til mikilla muna
eftir að sannleikurinn kom í ljós.
Nú hefur ekki heyrzt á þetta
minnzt lengi, þannig að sumum
dettur i hug, að áhugi og athygli
umhverfisverndara sé farin að
sljóvgast að þessu leyti.
í þvottaefnum eru fosföt mestir
skaðvaldar, og þess eru dæmi, að
40 prósent þvottaefna séu einmitt
fosföt.
Upplýsingar og fræðsla um
þessi mál hafa ekki verið mjög
aðgengileg hérlendis, en nú er
sannarlega tími til kominn, að þar
verði ráðin bót á.
Annað er það, sem vert er að
minnast á fyrst farið var út í
þessa sálfna.
Hér á landi er vatn ekki eins
rikt af steinefnum og víða annars
staðar, og þar af leiðandi er það
„rnýkra", ef svo má að orði kom-
ast.
Framsókn
og Reykvíkingar
Umhverfisvernd
og þvottaefni
nesingur.
Framsókn fór bara með meiri
gætni í sakirnar en kommúnistar,
og taldi aldrei Búrfeilsvirkjun og
Fyrir nokkrum árum var mikið
talað um það, að ákveðnar tegund-
ir þvottaefnis yllu mun meiri
mengun en aðrar, og jafnvel frétt-
Á umbúðum þvottaefna er
venjulega gefið upp magn það,
sem ráðlegt er að nota til þvotta.
Miðað við íslenzkar aðstæður er
það magn, sem gefið er upp á
umbúðum erlendrar framleiðslu
venjulega helmingi meira en hér
þarf að nota, auk þess sem nauð-
synlegt er að skola þvott mun
oftar hér en erlendis til að ná
þvottaefninu úr.
Þessar upplýsingar fengum við
hjá konu, sem er afar áhugasöm
um umhverfisvernd, og mælumst
við til, að lesendur taki þennan
fróðleik til vinsamlegrar athug-
unar.
— Minning
Framhaid af bis. 31
kom sem kaupkona að Mosfelli i
Grímsnesi til Garðars Þorsteins-
sonar, bróður Gunnlaugs, sem
hún var þá trúiofuð. Eg minnist
þess enn, hve ég. snúningastrák-
urinn, varð hrifinn af þessari
fallegu kaupakonu, sem alltaf var
geislandi af fjöri og kátinu, þann-
ig að öll vinna varð miklu léttari,
ef hún var einhvers staðar
nálægt. ,
Hygg ég að ílestir, sem
kynntust Esther, muni mér sam-
mála um, að lífsfjör og kátina,
ásamt hreinskilni hafi einkennt
hana hvað mest.
Eftir að Esther giftist eftir-
lifandi manni sínum. Gunnlaugi
Þorsteinssyni. hinn 31. des. 1948,
bjuggu þau hjón íyrstu 10 árin
hér i Reykjavík, en fluttust að
Ormsstöðum í Grímsnesi 1958.
þar sem þau bjuggu í félagi við
Garðar, bróður Gunnlaugs og
konu hans, Rakel Guðmundsdótt-
ur, til ársins 1962, er þau Esther
og Gunnlaugur fluttust að Minni-
Borg í sömu sveit. þar sem þau
bjuggu til ársins 1966. er þau
brugðu búi og tóku að sér hús-
varðarstarf i hinu nýja félags-
heimili að Borg í Grimsnesi, þar
sem þau áttu heimili siðan.
Eins og gerist með unglinga. þá
beindust áhugamál tnín að öðru
en frændliði og tengdafólki næstu
ár eftir að ég kvnntist Esther
fyrst, en eftir að þau hjónin
fluttust að Ormsstöðum endur-
nýjuðust kynntn. en á Ormsstöð-
um var ég og kona min tíðir gest-
ir. Eigutn við hjónin margar
ljúfar minningar frá þeim árum,
enda oft glatt á hjalla í glöðum
hópi fjölskvldu og vina. Hefur
vinátta okkar hjóna og Gunnlaugs
og Estherar haldizt óslitið siðan
og eigum við ótal margt að þakka
bæði frá Minni-Borg og nú síðustu
árin fvrir margar samverustundir
á heimili þeirra að félags-
heimilinu Borg.
Gestrisni þeirrá. sém við nutum
og reyndar allir. sem á heimili
þeirra komu. var viðbrugðið. Sein
húsmóðir var Esther myndarleg
og hreinleg svo af bar. enda ber
smekklegt heimili þeirra hjóna
þess glöggt vitni.
Nú þegar ég lýk þessum fáu
kveðjuorðum til hennar Estherar
hans Gulla. vil ég koma á fram-
færi þakklæti minu og konu
minnar. svo og þökk frá foreldr-
um mínum. systrum og eigin-
mönnum þeirra fvrir margra ára
góð kynni og trausta vináttu.
Eg bið þess. að Gunnlaugi
frænda minum og Aðalheiði.
dóttur þeirra hjóná. veitist styrk-
ur i þeirri miklu sorg og minning-
in um góða eiginkonu og móður
mildi söknuð þeirra.
Þorsteinn Júlíusson.
Ijo'Tjo I
VINSÆLI
FJÖLSKyLDU
BATURINN
GO —GO 1 er tvöfaldur,
rneð frauðplasti milli laga.
Hann sekkur ekki.
Verð aðeins
kr. 18.950.-
□
Tryggvagata 10 Simi 21915-21286
P 0 Box 5030 Reykjavik
- I
»,I
1
ililtvtiéétvilyfftrtrtifvim
í I * t t