Morgunblaðið - 09.06.1974, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 9. JUNÍ 1974
VKGNA verkfalls prenlara á sín-
uin tíma auk annarra atvika hef-
ur dref?izt úr hófi fram art geta
hér í hlartinu nokkurra tónleika.
sem haldnir voru í aprfl—maí sl.,
en eru vissuleKa þess verrtir art
þeim sé )>aumur gefinn. þó art
umsagnir verrti art vera í slyttra
lani í þetta sinn.
FERNANDO GERiVIANI
Kristskirkja 21. apríl.
Efnisskrá:
A. Vivaldi:
Concerto í E-dúr.
G. Vivaldi:
Capriccio pastorale
J.S. Bach:
Toccata ojí Fuga í F-
d ú r.
F. Lizt:
Fantasía og Fuga.
Italski organistinn K. Germani
í'isiir nú Island í fvrsta sinn.
Germani starfarti um lanst árabil
í Vatikaninu í Róm. en mun á
sírtari árum einkum hafa helsart
siy tónleikahakli. enda einn virt-
asti oríianisti okkar tíma ok ferrt-
iist vírta. ()k sannarlesa rís hann
undir því nafni. sem hann hefur
skapart sér á lónKUin ferli sem
afhurrta listamartur. Leikur hans
allur einkennist af þroska. djúp-
um skilninííi og innsæi í virtfanfís-
Tónllst
eftir EGIL
FRIÐLEIFSSON
efnin. sainfara hósværrt os allt art
því hnökralausri tækni. auk
smekkvísi í raddavali. næmu stíl-
skyni. en þö um fram allt virrtingu
f.vrir hiifundum verkanna ok ein-
heKni í allri túlkun.
Kvrrnefnd einkenni komu vel í
I jós í fyrsta verkefni kvöldsins —
Concerto Vivaldis, sem þó í upp-
hafi truflartist af ótímahærum til-
færinKum á stólum o« sírtbúnum
kirkjutíestum mert tilhe.vrandi
skrölli ok látum. Kn hvart um þart.
tónleikarnir voru öliuin virtstödd-
um til hins mesta yndisauka. Part
var sama hvort Germani lék sér
art falle«uin laslínum í Fastorale
Kfescobaldis. slímdi virt Kaldur
kontrapunktsins í verkum Bachs.
erta fékkst virt flókin hljómasam-
hönd ok snöfíK hlæbrifírtaskipti í
Kantasíu Lizts. Kélas íslenzkra
oi'Kanista á þakkir skilirt f.vrir art
Kefa okkur kost á art njóta listar
jafn áfja'ts listamanns ok Germaní
er.
SINFÓNlUHLJÓMSVEIT
ÍSLANDS
Háskólabíó 25. apríl
P]fnisskrá:
Þorkol! Sigurbjörnsson:
Haf lög
A. Katsjatúrian:
Tónleika-
annáll
Píanókonsert
B. Martinu: Les Fresques
de Pieevo della
F rancesca
D. Milhaud:
Suit Provencale
Stjórnandi:
B. Wodiczko
Einleikari:
Gísli Magnússon.
..Haflöf; " Þorkels hófust á lág-
væru gjálfri strengjanna. sem í
sífellu endurtóku sama stefirt virt
hógværa undíröldu glissando pák-
unnar. Tréblásararnir voru held-
ur (‘kki í neinum öldurö'shugl<»irt-
ingum. þó artákvertnaritónn liærist
frá trompelunum. Heiti verksins
og innihald auk skýringa höfund-
ar gefa verkinu óneitanlega
nokkurn hermitónlistarlegan blæ.
Síendurtekin stefin ,,þó óreglu-
lega væri art þeim startirt'' minna
óneitanlega á eilífð ókyrrrt og
bre.vtingar hafsins. Verkirt hefur
yfir sér einhvern fjarrænan glæ,
eins og svo gjarnan vill verrta um
tónsmirtar, sem á einhvern hátt
eiga rót sin eða áhrif art rekja til
hafsins. Þannig komu „Haflög"
a.m.k. undirriturtum f.vrir sjónir
(eyru), er þau hljómuðu í Há-
skólabíói umrætt fimmtudags-
kvöld. Verkirt er fremur einfalt og
aðgengilegt í formi öllum sæmi-
lega vel-hevrandi mönnum. en
það er meira en hægt er aö segja
um mörg samtímaverk, sem hér
hafa heyrzt á undanförnum árum.
Eg er á þvi, art hér hafi Þorkeli
tekizt vel upp og vil nota tækifær-
irt til aö óska honum til hamingju.
Verkinu stjórnarti eins og áður
segir Wodiczko og virtist leggja
sérstaka rækt virt að koma þvi
sem bezt til skila, er þetta ekki í
f.vrsta sinn, sem hann kvnnir ný
verk tónskálda okkar og gerir þart
jafnan af stakri alúrt. — A hann
sannarlega lof skilirt f.vrir fram-
tak sitt.
Píanókonsert Katsjatúrians er
glæsilegur á yfirborrtinu, þó art
um innihaldirt megi deíla. En eitt
er vist. hann gerir mjög strangar
kröfur til einleikarans sem hér
var Gfsli Magnússon, og í stuttu
máli sagt var hér ótvírætt um
mikinn listrænan sigur art rærta
honum tíl handa. Undirritartur
man varla eftir, art Gísli hafi leik-
irt betur í annan tíma. og hefur
hann þó oft gert vel ártur. íjtyrkur
og öruggur og art því er virtist
nær áreynslulaust lék hann sér art
erfiðustu tækniþrautum. sem
margar hverjar eru sannkallartir
fingurbrjótar: og ekki arteins þart.
honum tókst að glærta þær lífi og
listrænu gildi. Þart er vissulega
ekki á hvers manns færi. Sama er
varla hægt art segja uin hljóm-
sveitina. Stíll Katsjatúrians er oft
harrtur og krefjandi. en sjaldnast
þunglamalegur, en hér bar nokk-
urt á því, einkum í byrjun. Tón-
leikunum lauk svo mert verkum
eftir þá B. Martinu og D. Milaud.
Hvort tveggja áhe.vrileg verk. þö
art innihaldirt gefi varla tilefni til
langra hugleirtinga.
Þart vakti sérstaka athygli mína,
art fremur fótt var á tónleikunum
í þetta sinn. Vmsar skýringar
mætti sjálfsagt nefna. Ein er
þessi: Efniskrá kvöldsins sarnan-
stóð af tiltölulega nýlegum verk-
um, sem þar art auki höfðu aldrei
heyrzt hér á könsert áöur. Þart er
staðreynd. að fjöldi áheyrenda
(oftast) er í réttu hlutfalli virt
aldur verkefna. Þ.e. þvi yngri
verk þeim mun færri áhe.vrendur
og öfugt. Glöggur martur benti
mér einu sinni á, aö bezt aðsókn
fengist að hljömleikum hljóin-
sveitarinnar ef meöalaldur tön-
verka væri 150 ár. Eftir þessari
kenningu (ef rétt reynist) lírtur
að árinu 2124 þar til „Haflög"
Þorkels fylla tönleikasali framtírt-
arinnar. Það er nú svo, kæru
menningarlegasinnurtu listunn-
andi landar.
SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT
ÍSLANDS
Iiáskólabíó 23. maí.
Efnisskrá: Óperuatriði.
Stjórnandi:
Karsten Andersen.
Einsöngvari:
Mad.v Mesplé.
Starfsári Sinfóníuhljómsveitar
Islands lauk 23. maí sl. mert frem-
ur rislágri efnisskrá, þar sem ein-
göngu voru flutt atrirti úr ýmsum
óperum, forleikjum og arfum. Um
verkefnaval má endalaust deila
og reyndar oft gert erta á bent, þó
art í flestum tilvikum séu þær
ábendingar art engu hafrtar.
Areirtanlega man undirritartur
ekki eftir jafn bragrtdaufum loka-
tónleikum. Tónleikarnir hófust á
forleik art „Töfraflautunni" eftir
Mozart. Þó art K. Andersen sé
margt til lista lagt lætur honum
flest betur en art ná léttleika og
„áreynsluleysi" Mozarts, enda
gekk honum mun betur virt for-
leikina eftir þá Verdí og Wagner,
sem aurtheyrilega standa honum
mun nær. Sólargeisli kvöldsins
var franska söngkonan Mady
Mesplé. sem vann hug og hjörtu
tönleíkagesta mert framúrskar-
andi flúr-söng sínum. er hún söng
nokkrar velþekktar óperuaríur.
Létt og lipurt skopparti hún upp
og nirtur tónstigann af glæsibrag,
enda verkefnin til þess fallin art
vekja artdáun. þegar jafn vel var
mert þau farirt. Þannig endarti
þetta starfsár hljómsveitarinnar.
Kreistandi væri art hita hugann
reika um lirtinn vetur, því art
margs er art minnast og margt
hefur verirt vel gert. En því mirtur
er pistill þessi þegar of langur. Þö
get ég ekki stillt mig um art nefna
tvö mjög ánægjuleg atrirti. Fáll F.
Pálsson getur mjög vel unart virt
sinn hlut eftir þetta misseri. Af
öllum þeim stjórnendum, sem
hingart hafa komirt, hefur hann á
engan hátt gefirt þeim neitt eftir
nema sírtur sé, og eftirminnileg-
asti einleikari vetrarins er í min-
um huga Gfsli Magnússon með
sinni glæsilegu frammistörtu á
tónleikunum í apríl.
AKADEMISKA
SAANGFÖRINGEN
Háskólabíó.
Stjórnandi:
Otto Donncr.
Górtír gestir heimsóttu okkur í
mailok, finnski karlakórinn Aka-
demiska Saangföreningen. Þeir,
sem mert kórmálum fylgjast, vita,
aö Kinnar eru söngelskir mjög og
eiga marga frábæra kóra, sem
sumir hverjir standa á gömluin
merg, eins og t.d. þessi,<sem stofn-
artur var 1838. Er hann verrtugur
fulltrúi lands síns, því art kórinn
hefur flest þart til art bera, sem
góða kóra prýðir.
Efnisskráin var fjölbreytt, þótt
mest bæri á verkum finnskra tón-
skálda, enda þar um aurtugan
garrt art gresja — og art mínu viti
gerrtu þeir verkum landa sinna
bezt skil, en örtrum sírtur. Þannig
var ég ekki sáttur virt túlkun kórs-
ins á hinu ofurvirtkvæma lagi
Kodalys „Esti dal", erta lagi
Bárdos „Dan-dan", enda er eins
og mig minni, art bæði þessi lög
séu samin fyrir blandartan kór og
njóta sin bezt þannig. Hins vegar
var margt sannarlega artdáunar-
vert, ekki sizt lög söngstjórans
sjálfs, Ottos Donners, sem gera
arti hlutveri sinu af stakri prýrti.
Styrkur kórsins er f.vrst og fremst
falinn i mjög górtu samræmi milli
radda og blæbrigrtarikum og
fáguðum söng. Hljómur kórsins
er fremur mattur. einkum í tenór,
en art örtru leyti hinn áhe.vrileg-
asti.
KARLAKÖRINN
FÓSTBRÆÐUR
Austurbæjarbíó 26. apríl.
Stjórnandi:
Jón Ásgeirsson.
Vegna misskilnings heyrrti und-
irrjtaður ekki nema lítinn hluta
af söng Fóstbrærtra, sem kunnug-
ir segja, aö tekizt hafi mert mikl-
um ágætum. Þannig missti ég af
áhugaverðasta hluta efnisskrár-
innar, nefmlega lögum Arna B.
Gíslasona, sem ekki hafa heyrzt
áöur, og útsetningum söngstjór-
ans á islenzkum þjóðlögum. Eg
get þó ekki stillt mig um að nefna
eitt af þeim lögum, sem ég sem
betur fór missti ekki af, en það er
lag S. Palmgrens, sem er gullfal-
legt, raddfærslan er meistaraverk
og naut sín hér ágætlega undir
öruggri stjórn söngstjórans Jóns
Ásgeirssonar. Sérstaka ánægju
vakti þegar margir af eldri Kóst-
brærtrum stigu upp á pallinn,
sameinurtust þeim yngri og sungu
nokkur lög virt mikinn fögnurt virt-
staddra, m.a. eitt undir stjórn
hins aldna og höfrtinglega fyrr:
verandi stjórnanda kórsins Jóns
Halldórssonar, sem íslenzkt söng-
líf stendur í öbættri þakkarskuld
virt. Vonandi eigum virt eftir art
eiga enn margar ánægjustundir
mert Fóstbrærtrum og njóta þrótt-
mikils söngs þeirra um langa
framtirt.
miklar kröfur til kórsins. er skil-
Sinfóníuhljómsveit íslands