Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1917, Blaðsíða 74
80 Ársrit Ræktunarfjelags Norðurjands.
í þúsund ár hafa flestir íslendingar að mestu leyti lifað
á því að yrja og skafa óræktaða jörð, gróður- og frjóefna-
litla, án þess að bæta henni það að nokkru upp aftur,
þó bersýnilegt sje, t. d. að allir Norðlendingar gætu bú-
ið góðu búi meðfram Vatnsdalsá, Hjeraðsvötnunum og
Eyjafjarðará, — ef vatnið í þessum vatnsföllum væru not-
að svo sem hægt er, til að rækta landið.
Þetta sýna áveituengin ár eftir ár og öld eftir öld, með
því að gefa stöðugt góða uppskeru, þar sem vald er á
vatninu og þekking að fara með það.
Eitt dæmi af mörgum fleiri, til sönnunar gagnsemi
vatnsveitu, sjest á Laxamýri í þingeyjarsýslu. Sigurjón
dbrm., sem þar bjó lengi, fjekk á sínum fyrstu búskap-
arárum 40 hesta af heyi, af dálitlum mýrarfláka neðan
við túnið. Þessa mýri ræsti hann fram með skurðum,
hlóð flóðgarða og veitti síðan vatni yfir. Við þetta brá
mýrinni svo, að af henni hafa síðan fengist 400 hestar
eða 10 sinnum meira en áður, og þannig er jöfn spretta
ár eftir ár.
* *
*
Skal þá í stuttu máli drepið á:
1. Tilgang vatnsveitu.
2. Leiðslu vatnsins.
3. Flóðgarða.
1. Tilgangur vatnsveitu.
Tilgangur vatnsveitu er ætíð sá, að auka grasvöxtinn.
þessum tilgangi er hægt að fullnægja á ýmsan hátt.
Stundum er áveitan gerð til að láta jurtirnar hafa nóg
vatn á þroskaskeiðinu, þar sem rigning og jarðvökvi er
ekki ætíð nægilegur til þess. En oftast er tilgangurinn sá,
að láta vatnið flytja jarðveginum áburðurefni, þar eð vatn-
ið ber ætíð í sjer eitthvað af uppleystum efnum og