Morgunblaðið - 09.03.2007, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. MARS 2007 29
þurfi að skýra og skerpa. Setja þurfi
í lyfjalög sérákvæði um neyðartilvik
og neyðarbirgðir með hliðsjón af því
sem gert hefur verið annars staðar á
Norðurlöndunum. Þá þurfi einnig
að skýra ábyrgð markaðsleyfishafa
á því að lyf þeirra séu ávallt fyr-
irliggjandi í landinu og íhuga þarf
hvort beita eigi viðurlögum ef mis-
brestir verða. Einnig kemur fram að
stuðla þurfi að framleiðslu lyfja sem
erfitt hefur reynst að útvega.
Kostnaður ætti ekki að hindra að-
gengi sjúklinga að nauðsynlegum
lyfjum, segir í stefnunni. Beita þurfi
greiðsluþátttöku ríkisins á þann veg
að jafnt aðgengi að lyfjum sé tryggt
og að kostnaður vegna nauðsyn-
legra lyfja verði sjúklingum ekki of-
viða. Segir að núverandi greiðslu-
þátttökukerfi byggist á flóknum
reiknireglum og sé ekki talið nægi-
lega gagnsætt. Tryggja þurfi eins
og unnt er gagnsæi greiðsluþátt-
töku sjúkratrygginga og rétt er talið
að greiðsluþátttaka byggist fremur
á fjárhagslegum grunni en lækn-
isfræðilegum. Af þeim sökum sé
nauðsynlegt að endurskoða kerfið,
skýra það og einfalda, m.a. með til-
liti til reglna um greiðsluþátttöku
vegna lyfjanotkunar barna. Jafn-
framt sé mikilvægt að efla kynningu
á rétti sjúkratryggðra, s.s. á lyfja-
skírteinum og reglum um endur-
greiðslur vegna lágra fjöl-
skyldutekna, og tryggja þannig
aðgengi tekjulágra einstaklinga og
fjölskyldna að nauðsynlegum lyfj-
um.
Í stefnunni kemur fram að gagn-
rýnt hafi verið að afsláttarkerfi apó-
tekanna sé ógagnsætt og að í því,
ásamt greiðsluþátttökukerfinu, fel-
ist hvatning til kaupa á meira magni
lyfja í einu, auk þess sem afslættir
hafi ekki skilað sér til hins opinbera
heldur einungis til sjúklinga. Nauð-
synlegt sé að gera afslætti sýnilega
og tryggja að þeir skili sér í lægra
lyfjaverði til greiðenda lyfsins, þ.e.
ríkis og sjúklinga.
Þegar rætt er um öryggi sjúk-
linga í stefnunni er m.a. bent á að til
séu tveir gagnagrunnar, annars
vegar tölfræðigagnagrunnur með
ópersónugreinanlegum upplýs-
ingum, sem Tryggingastofnun,
Lyfjastofnun og Landlæknisemb-
ættið hafi aðgang að, og hins vegar
lyfjagagnagrunnur með persónu-
greinanlegum upplýsingum sem
Landlæknisembættið eitt hefur að-
gang að. Markmið með gagna-
grunnunum sé að hafa eftirlit með
lyfjaávísunum lækna, lyfjanotkun
landsmanna, lyfjaútgjöldum og þró-
un lyfjanotkunar í landinu.
Lyfjalög í endurskoðun
Miklar breytingar hafa orðið á
lyfjamarkaðinum á Íslandi síðan
lyfjalög nr. 93/1994 tóku gildi.
Framleiðsla og útflutningur lyfja
hefur aukist, samþjöppun hefur orð-
ið á fyrirtækjum í heildsölu og smá-
sölu, ný lyf hafa komið fram og
lyfjakostnaður bæði almennings og
hins opinbera hefur aukist verulega.
Lyfjalögin eru nú til endurskoðunar
í samstarfi heilbrigðisráðuneytisins
og Lyfjastofnunar. Gerir Siv ráð
fyrir því að drög að frumvarpi verði
tilbúin næsta haust.
annig að
lgreinda
álagn-
að ná
dni, en
ar taki
tum og fái
r um lyf
il áhrif á
etta skipt-
di hag-
a, því
kerfinu
erf-
að fækka
fna að
lok 2009
rænir og
tur
lað um
m.a. fram
nnu við
eiða til að
éu ávallt
ug lyfja-
ð ákveðin
lun lyfja
mleg
ryggð
ið/Ásdís
efndar,
gær.
honum
di mik-
an að
nú væri
st hún
efndir
sem
ískar
bæði
lækn-
ljósi.
að öll
ekki
yrir þess-
nst hún
a er mikil
er ein
nu koma
Í HNOTSKURN
» Endurskoðun á reglum umgreiðsluþátttöku á að klár-
ast fyrir árslok árið 2008.
» Kannanir á lyfjaverði apó-teka verða gerðar og birtar
hálfsárslega frá árslokum 2007.
» Leiðir til lækkunar virð-isaukaskatts verða kann-
aðar fyrir árslok 2008.
» Upplýsingar um lyfjanotk-un birtar á vef Landlæknis-
embættisins fyrir árslok 2008.
Meira á mbl.is/ítarefni
Eftir Jóhann Bjarna Kolbeinsson
jbk@mbl.is
Menningarsamningur umsamstarf SparisjóðsReykjavíkur og ná-grennis og Borgarleik-
hússins var undirritaður í tengslum
við aðalfund SPRON sem haldinn
var í Borgarleikhúsinu í gær.
Samningurinn tekur til fjögurra
ára og felur í sér samstarf á ýmsum
sviðum leikhúslífsins.
Boðað var til samstarfsins í til-
efni af því að SPRON verður 75 ára
hinn 28. apríl næstkomandi, auk
þess sem Leikfélag Reykjavíkur
fagnar 110 ára afmæli á árinu. „Við
höfum náttúrlega átt mikið og gott
samstarf við leikfélagið í gegnum
tíðina. Það byrjaði hjá forvera mín-
um, Baldvini Tryggvasyni, sem var
mikill áhugamaður um Leikfélag
Reykjavíkur og sat í stjórn þess
lengi vel,“ segir Guðmundur
Hauksson sparisjóðsstjóri.
Tímamót í sögu LR
„Það sem okkur langar mest að
gera er að vekja áhuga ungs fólks á
leikhúsi og leikhúslífi. Það sem við
horfum til er að bjóða ungu fólki í
leikhús, og þess vegna ætlum við að
bjóða öllum nemendum í 10. bekk á
höfuðborgarsvæðinu í leikhús
næsta vetur. Það verður tekið á
móti þeim og þeim kynnt leikhúsið
þannig að þeir fá að skoða það og
sjá að þetta er ekki bara leikritið
sjálft, heldur heilmikil umgjörð og
margt sem þarf að koma til.“
Auk þess að bjóða nemendum 10.
bekkjar í leikhús mun SPRON
verða bakhjarl sýningar sem sett
verður upp í tilefni af 110 ára af-
mæli LR, auk þess að styrkja
Dansleikhússamkeppni LR og Ís-
lenska dansflokksins. Þá verður
viðskiptavinum SPRON einnig
boðið á leiksýningu í Borgarleik-
húsinu.
„Þessi menningarsamningur
markar tímamót í sögu Leikfélags
Reykjavíkur, bæði hvað varðar um-
fang og tilhögun,“ segir Guðjón
Pedersen, leikhússtjóri LR.
„Það er einstaklega rausnarlegt
af SPRON að bjóða viðskiptavinum
sínum í Borgarleikhúsið og að
bjóða öllum nemendum 10. bekkjar
á Reykjavíkursvæðinu hingað til
okkar er bæði fallegt og göfugt. Við
erum þeim jafnframt afar þakklát
fyrir myndarlegan stuðning við að
minnast 110 ára samfelldrar sögu
Leikfélags Reykjavíkur og má með
sanni segja að saga þessara tveggja
merkilegu stofnana hafi legið þétt
saman allt frá stofnun SPRON.“
SPRON býður nemendum í
10. bekk í Borgarleikhúsið
Morgunblaðið/ÞÖK
Samstarf Guðjón Pedersen og Guðmundur Hauksson við undirritun samstarfssamningsins í gær.
Uppruni tekna Straums-Burðaráss fjárfesting-arbanka er nú að meiri-hluta erlendis og að
sama skapi er eignasafn bankans að
miklu leyti erlent. Kom þetta meðal
annars fram í máli Björgólfs Thors
Björgólfssonar, stjórnarformanns
félagsins, á aðalfundi þess í gær.
Stjórn Straums-Burðaráss ákvað
síðla síðasta árs að uppgjörsmynt
félagsins yrði evra og á fundinum
var samþykkt tillaga þess efnis að
stjórn bankans fengi heimild til að
gefa út hlutafé í sömu mynt.
Sagði Björgólfur ástæður þess-
ara ákvarðana einkum þær að auð-
velda skilning erlendra aðila á fé-
laginu með því að gera upp og skrá
félagið í mynt sem þeir þekkja og
treysta og að draga úr áhættu sem
stafar af sveiflum krónunnar sem
er alminnsta sjálfstæða mynt
heims.
Að mati stjórnar Straums-Burð-
aráss sé það ljóst að eigi félagið að
ná markmiðum um að verða alþjóð-
legur banki verði hann að hafa
frelsi til að ákvarða sjálfur um sín
mál – ekki síst í hvaða gjaldmiðlum
hann telur hagstæðast að stunda
viðskipti sín.
Laðar að erlenda fjárfesta
Í samtali við Morgunblaðið sagði
Björgólfur að ekki ætti að skilja
þetta sem fyrsta skref þá átt að
flytja fyrirtækið úr landi. „Það er
hægt að vera íslenskt fyrirtæki með
hlutafé skráð í sterkri erlendri
mynt,“ segir Björgólfur. „Ákjósan-
legast fyrir okkur væri að vera
staðsettir í góðu skattaumhverfi á
Íslandi en gera upp reikninga fyr-
irtækisins í slíkri mynt og vera með
hlutaféð í sama gjaldmiðli. Það sem
við fáum úr því er miklu breiðari
hópur mögulegra hluthafa og þar
með möguleikar á því að fá stöðugri
hluthafastrúktúr en áður.“
Segir Björgólfur stöðuna þá að
fáir erlendir fjárfestar séu tilbúnir
að taka á sig þá tvöföldu áhættu
sem felst í fjárfestingum í íslensk-
um fyrirtækjum. „Þeir þurfa ekki
einungis að kynna sér fyrirtækið
sjálft og gera áhættumat á fjárfest-
ingu í því, heldur þurfa þeir að
kynna sér stöðu íslensku krónunn-
ar og meta gengisáhættu krónunn-
ar. Með því að fjarlægja þann
áhættuþátt situr fyrirtækið við
sama borð og erlendir samkeppn-
isaðilar hvað þetta atriði varðar og
getur það skipt sköpum fyrir okk-
ur. Skref sem þetta eru einnig
nauðsynleg fyrir íslenskan fjár-
málamarkað ef á að fá hingað fleiri
erlenda fjárfesta svo eignarhald á
íslenskum fyrirtækjum verði ekki
jafn einsleitt og það hefur verið.
Það að hafa hlutabréf í sterkri er-
lendri mynt auðveldar íslenskum
fyrirtækjum einnig að fjármagna
erlend kaup með skiptum á
hlutafé,“ segir Björgólfur.
Leiðandi fjárfestingarbanki
Á fundinum sagði Björgólfur
Straum-Burðarás hafa tekið mikl-
um breytingum á árinu 2006. Stjórn
bankans hefði ákveðið að fylgja fast
eftir markmiðum sameiningar
Burðaráss og Straums um að félag-
ið yrði öflugt alþjóðlegt fyrirtæki
sem væri í hópi leiðandi fjárfesting-
arbanka á Norðurlöndum og í
Norður-Evrópu.
„Alþjóðavæðing íslenskra félaga
hefur fram til þessa falist helst í því
að íslensk fyrirtæki hafa á erlend-
um mörkuðum gert það sem þau
voru orðin góð í á heimamarkaði og
hefur sú þróun því oft verið kennd
við útrás. Við í stjórn Straums-
Burðaráss höfum einsett okkur að
nálgast uppbyggingu félagsins með
öðrum hætti. Markmið okkar er að
bankinn verði í eðli sínu alþjóðlegur
– að hann starfræki öflugar starfs-
stöðvar í mikilvægustu fjármála-
borgum Norður-Evrópu, hafi á að
skipa starfsfólki með ólíkan menn-
ingarlegan bakgrunn og þekkingu,
sé leiddur áfram af framúrskarandi
alþjóðlegum stjórnendum með
þekkingu og reynslu á sviði fjár-
festingarbankastarfsemi, eigi al-
þjóðlegar eignir og hafi tekjur í öfl-
ugum myntum,“ sagði Björgólfur.
Sagði hann vinnu hafna við að
breyta nafni bankans, enda væri
Straumur-Burðarás ólipurt nafn í
framburði fyrir útlendinga sem
ekki þekktu íslenska sérhljóða.
Ný stjórn kjörin
Björgólfur vék í máli sínu að at-
burðum síðasta árs og breytingum
á hluthafahópi og stjórn bankans.
„Þau umskipti hafa ekki verið
átakalaus eins og fram kom á síð-
asta ári m.a. þegar ráðinn var nýr
forstjóri, Friðrik Jóhannsson, í stað
Þórðar Más Jóhannessonar og fór
væntanlega ekki framhjá neinum
sem hér situr í dag. En þannig er
það oftast á tímum umbreytinga –
og þannig er það einnig á tímum
umbóta. Sitt sýnist hverjum. Ég er
hins vegar þeirrar skoðunar að
stjórn Straums-Burðaráss hafi tek-
ið réttar ákvarðanir við erfiðar að-
stæður og sýnt frumkvæði og áræði
þegar máli skipti – einkum hvað
varðar að styrkja alþjóðlegan
grunn félagsins.“
Að lokum vék Björgólfur að af-
komu bankans og lét í ljósi ánægju
sína með hana, en síðasta ár hefði
verið fyrsta heila starfsár Straums-
Burðaráss. „Á undanförnum vikum
hafa erlendir fjárfestar keypt
hlutabréf í Straumi-Burðarási og
hafa þeir nú eignast umtalsvert
hlutafé í félaginu. Að mínum dómi
er þetta skýrasta viðurkenningin á
að alþjóðleg stefnumótun félagsins
er að ganga eftir.“
Á aðalfundinum var kjörin stjórn
bankans og aðalmenn í stjórn voru
kosnir Björgólfur Thor Björgólfs-
son, Birgir Már Ragnarsson, Guð-
mundur Kristjánsson, Friðrik Hall-
björn Karlsson og James Leitner.
Varamenn í stjórn voru kjörnir
Alden Edmonds, Baldur Örn
Guðnason, Heiðar Már Guðjónsson,
Jóhann Páll Símonarson og Þórunn
Guðmundsdóttir.
Eykur skilning fjárfesta
Morgunblaðið/Sverrir
Nýtt nafn Björgólfur Thor Björgólfsson stjórnarformaður sagði á aðal-
fundinum að vinna væri hafin við að finna nýtt nafn á Straum-Burðarás.
Stjórnarformaður Straums-Burðaráss segir mikilvægt að geta gert upp reikn-
inga fyrirtækja og hafa hlutafé þeirra í sterkri erlendri mynt eins og evru