Morgunblaðið - 09.03.2007, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. MARS 2007 33
urbirni Einarssyni biskupi. Síðast
var það á þrjátíu ára vígsluafmælinu
3. október sl. Við hittumst fyrst í kór
Dómkirkjunnar og hlýddum á dr.
Sigurbjörn, þáðum enn blessun hans
og áttum síðan kvöldið saman í góð-
um fagnaði. Það er bjart yfir minn-
ingu sr. Péturs. Við kveðjum kæran
vin, félaga og bróður og felum hann
fyrirheitum hins krossfesta og upp-
risna frelsara um endurskapað líf í
upprisuljóma. Við vottum Ingu,
börnum þeirra sr. Péturs og ástvin-
um dýpstu samúð okkar og biðjum
góðan Guð sem lætur sól renna upp
af hæðum að lýsa þeim veginn fram.
Gunnþór, Hjálmar, Vigfús
Ingvar og Vigfús Þór.
Það var fyrir rúmum fjörutíu ár-
um að undirritaður lagði upp í ferð til
Akureyrar með æskulýðsfélögum úr
Langholtssöfnuði. Fyrir norðan tóku
á móti okkur félagar úr Æskulýðs-
félagi Akureyrarkirkju. Seint eða
aldrei gleymist þessi ferð og móttök-
urnar sem við Reykvíkingarnir feng-
um fyrir norðan. Þar leiddu og
stjórnuðu allri dagskránni séra Pét-
ur Sigurgeirsson, síðar biskup Ís-
lands, og séra Birgir Snæbjörnsson.
Í hópnum sem tók á móti okkur
voru meðal annarra þrír ungir æsku-
lýðsleiðtogar sem síðar áttu eftir að
gerast þjónandi prestar. Það voru
þeir Gylfi Jónsson, Pálmi Matthías-
son og hann Pétur Þórarinsson okk-
ar sem lést hinn 1. mars sl. eftir
langa og hetjulega baráttu. Ekki
þarf að geta þess að við sem komum
að sunnan vorum heilluð af öllu
starfinu, æskulýðsstarfinu á Akur-
eyri.
Síðan liðu árin og æskulýðsleið-
togarnir að norðan hófu nám við guð-
fræðideild Háskóla Íslands. Þar lágu
leiðir okkar saman á ný. Við nám í
guðfræðideildinni og í öllu félagslífi
deildarinnar eignaðist ég þessa þrjá
æskulýðsleiðtoga að norðan sem
ævivini.
Pétur tók virkan þátt í öllu fé-
lagslífi guðfræðinema. Víða var kom-
ið við, söfnuðir á landsbyggðinni
heimsóttir og ferðast var til útlanda
Innanhúsfótboltinn var stundaður
en þar eins og á öllum sviðum mann-
lífisins kom fram hve kraftur, lífs-
kraftur, Péturs var mikill. Aldrei
kom neitt annað til greina en að
vinna leikinn. Sú hugsun einkenndi
hann allt hans líf.
Pétur ákvað að taka prestsvígslu
að loknu guðfræðináminu. Hugur
hans stefndi út á land og var hann
vígður af séra Sigurbirni Einarssyni
biskupi hinn 3. október árið l976 til
að gegna Hálsprestakalli í Eyja-
fjarðarprófastsdæmi. Auk Péturs
voru vígðir fimm aðrir guðfræðik-
andídatar til að gegna prestsþjón-
ustu, þeir Gunnþór Ingason, Hjálm-
ar Jónsson, Sighvatur Birgir
Emilsson, sem lést á liðnu ári, Vigfús
Ingvar Ingvarsson og Vigfús Þór
Árnason. Þessi prestsvígsla var fjöl-
mennasta vígslan í biskupstíð séra
Sigurbjarnar Einarssonar biskups.
Eftir vígsluna störfuðum við Pétur
báðir í Eyjafjarðarprófastsdæmi.
Áttum við og fjölskyldur okkar
margar góðar stundir saman fyrir
norðan.
Við prestarnir sem vorum vígðir
saman tókum upp þann sið að hittast
á fimm ára fresti á vígsludegi okkar
ásamt Sigurbirni biskupi. Nú síðast
hittumst við hinn 3. október sl. á
þrjátíu ára vígsluafmælinu. Áttum
við þann dag einstaka stund í Dóm-
kirkjunni og ánægjulega kvöldstund
með vígsluföður okkar, Sigurbirni
biskupi. Þessi stund var okkur öllum
mjög dýrmæt og ég veit að Pétur og
Inga höfðu orð á því hve slíkar
stundir væru dýrmætar í lífinu og
ógleymanlegar.
Já, þær voru margar dýrmætu
stundirnar sem ég átti með Pétri í
gegnum tíðina. Hversu oft hugsaði
maður ekki, ef hann getur komið öllu
þessu í verk, þrátt fyrir sína erfiðu
baráttu, ætti verkið að vera létt fyrir
okkur hin sem búum við góða heilsu.
Þegar litið er til baka koma upp
ótal minningabrot er tengjast Pétri
og starfi hans. Æskulýðsmót á Siglu-
firði og víða fyrir norðan. Eitt slíkt
mót er mér þó afar hugstætt en það
var æskulýðsmót í Stórutjarnaskóla
í Ljósavatnsskarði. Þar var saman
komið á þriðja hundrað unglinga.
Einstakur andi ríkti á mótinu. Mikið
var sungið, keppt var í íþróttum
o.s.frv. Á einni bænastundinni
kynnti séra Pétur okkur prestunum
og æskulýðsfélögunum fallega
bænasálminn Í bljúgri bæn og þökk
til þín. Ekki var að spyrja að því að
þessi fallegi sálmur Péturs náði til
allra viðstaddra og síðan hefur hann
náð til allra landsmanna. Mikið er
það rétt „að tíminn líður en andar-
takið lifir“. Mörg einstök andartök
koma upp í hugann þegar líf Péturs
er skoðað. Hann skilur eftir sig merk
spor og ljúfar minningar. Það geisl-
aði af honum í öllu lífi og starfi en í
því var hann studdur á ómetanlegan
hátt af eiginkonu sinni, henni Ingu.
Megi minning hans falleg og björt
lifa þótt ár og dagur líði. Megi hinn
lifandi Guð og faðir sem ávallt er
okkur „hæli og styrkur“ gefa þér,
Inga mín, og fjölskyldu ykkar Péturs
sinn kraft. Við Elín þökkum vináttu
og tryggð liðinna ára.
Vigfús Þór Árnason.
Myndir Pétur úti á palli að vökva
blómin, sólin skín. Hann tyggur
tunguna, sönglar. Hundarnir vappa í
kring. Börnin leika sér úti, sýna afa
kúnstir, sækja rabarbara. Afi hættir
að tyggja tunguna, fær sér rabar-
bara með krökkunum sem halda
áfram að sýna afa og afi hvetur.
Nafnar í tölvunni. Afi prentar út
ægilegar drekamyndir, amma skrif-
ar ævintýralegar sögur upp úr þeim
yngri sem eiga við myndirnar. Afi
kemur á sexhjólinu, tekur krakkana
í skúffuna, nú á að fara niður á Þor-
steinsstaðaeyri og flagga fyrir æð-
arkollurnar. Amma kemur á eftir afa
með nestið. Krakkarnir brosa út að
eyrum, að vera á hjólinu með afa og
fá nesti hjá ömmu er ótrúlega gott.
Pétur að snúa niður á hólmum, Þór-
arinn að slá. Brakandi þurrkur, þeir
halda áfram fram í myrkur. Koma
heim þreyttir en glaðir.
Verið að smala hólmana. Pétur á
hjólinu, Ingólfur Birnir með afa, þeir
söngla báðir. Eftir viðeigandi bölv og
ragn í talstöðvunum rennur féð upp
að fjárhúsunum. Afi segir krökkun-
um til, hvar eigi að standa þegar fénu
er ýtt inn í fjárhúsin. Féð virðist
vænt. Komin er nótt, enn sést tíra
frá skrifstofunni hans Péturs. Lík-
lega að vinna við skýrsluhaldið,
ómvöðvinn skal færður rétt inn.
Daginn eftir er spáð í líflömbin.
Fjölskyldan öll við borðstofuborð-
ið, gott að borða, mikið spjallað og
hlegið. Pétur með hnyttnar setning-
ar og gerir góðlátlegt grín að Ingu.
Samband þeirra einstakt. Alltaf svo
mikið öryggi. Pétur á sjúkrahúsinu,
þjakaður af einhverju meini. Kemur
heim tvíefldur, nú væri gott að fjölga
fénu. Feðgar fara í málið og láta
verða af því. Aðventukvöld í kirkj-
unni, Pétur og Inga með leikþátt.
Pétur rebbinn, Inga gæsin. Leikið af
fingrum fram þar til kirkjugestir,
ungir sem aldnir, hlæja dátt.
Gemlingur að bera, ekkert geng-
ur, grindin þröng, lambið stórt. Pét-
ur sóttur heim í rúm, ekki vel frísk-
ur. Beint út í fjárhús, sest ofan í
króna, talar við kindina, tyggur
tunguna. Nær í fót, svo annan, ekki
líður á löngu áður en hann dregur
nýfætt lamb að snoppu móðurinnar
og fær hana til að kara lambið. Út-
ataður í sauðburðarskít kemur hann
sér upp úr krónni, brosir, virðist
miklu frískari en þegar hann kom.
Bjartsýnn, hlakkaði til sumarsins.
Búinn að kaupa nýjan traktor, ætlaði
að heyja sem aldrei fyrr. Fór á
sjúkrahúsið eins og svo oft en kom
ekki til baka í þetta sinn.
Traktorinn stendur ónotaður á
hlaðinu, við erum hnípin. Ef við tök-
um okkur Pétur til fyrirmyndar
verður framtíðin góð.
Hafðu þökk fyrir allt og allt.
Hólmfríður.
Ég varð þeirrar gæfu aðnjótandi
að kynnast Pétri og Ingu í Laufási
sumarið 1996, þegar ég var hjá þeim
sumarlangt að rita frásögn þeirra,
sem hlaut titilinn Lífskraftur. Sá tit-
ill var sannarlega réttnefni, því lífs-
krafti og kærleika geislaði frá þeim
hjónum. Það var ómetanlegt að fá að
njóta hinnar hlýju nærvera þeirra,
gleði og gáska fjölskyldunnar og
elskusemi þeirra allra. Þrátt fyrir
langa baráttu við sykursýki og á
stundum sár vonbrigði, leit Pétur
aldrei á sig sem sjúkling. Honum
fannst sem orðið eitt og sér fæli í sér
uppgjöf og var þess fullviss að ef
fólk, sem ætti við veikinda að stríða,
hætti að nota þetta orð um sjálft sig,
væri hálfur sigur unnin í baráttunni.
Líf Péturs sjálfs var lifandi sönnun
þess. Jafnvel þegar hann hafði verið
gerður tveimur fótleggjum styttri,
eins og hann sagði, þá var hann ekki
sjúklingur. „Engir tveir líkamar eru
eins,“ sagði hann, „og minn líkami
býr við þetta sérstaka ástand. Því
ástandi þarf einfaldlega að mæta og
reyna eftir bestu getu að uppfylla
þær kröfur sem það gerir. Það er allt
og sumt. Svo einföld og yfirveguð
niðurstaða fæst ekki bráttulaust.
Hún er fengin eftir harða glímu hið
innra, glímu við sjálfan sig – og
glímu við Guð. Niðurstaða Péturs er
merkileg frá mörgum sjónarhorn-
um, en ekki síst sem dýrkeyptur
ávöxtur gríðarlegrar reynslu sem
hann miðlaði svo ríkulega til ann-
arra, sem glímdu einir við sitt
ástand, sínar efasemdir, sinn Guð.
Líkaminn er ekki manneskjan held-
ur verkfæri hennar. Manneskjan
sjálf er andinn sem býr í efninu; efn-
ið er misvel útbúið og það er for-
gengilegt, en það er andinn sem
stjórnar og lifir. Þetta viðhorf Péturs
hefur verið mörgum ómetanleg
hvatning. Sigrar Péturs á hinum
krefjandi verkefnum daganna voru
unnir af þeim hjónum í sameiningu,
því þar sem Pétur var, þar var Inga
einnig. Áföllin sem þau mættu voru
sannarlega mörg, en sigrar þeirra
voru líka stórir. Það er jú fyrst í erf-
iðleikunum sem reynir á hver maður
er í raun, hvaða styrk maður býr yf-
ir. Samvinna Ingu og Péturs var ein-
stök í hinu daglega lífi í Laufási, sem
ekki aðeins var stórt sveitaheimili
heldur einnig fornt prestssetur þar
sem fjöldi gesta renndi í hlað til að
skoða sig um og þiggja leiðsögn og
kaffi. Þar fyrir utan kallaði starf
prestsins á mikinn gestagang og
margvíslegt umstang á öllum tímum
sólarhrings. En allt voru þetta að-
eins verkefni, sjálfsögð verkefni hins
daglega lífs, unnin af sérstakri alúð
og umhyggju. Þau hjónin hafa
mörgu grettistakinu lyft sem ekki
fór hátt eða æðrast var yfir, heldur
einfaldlega gert af þeirri hlýju og
nærgætni sem þeim var eðlislæg.
Fyrir Pétri var bóndinn samverka-
maður Guðs í náttúrunni, ábyrgur
fyrir þeirri jörð sem honum hafði
verið treyst fyrir. Og sem prestur
var Pétur samverkamaður kærleik-
ans í mannlífinu. Hann bjó yfir mikl-
um andlegum styrk sem hann átti
auðvelt með að miðla og það fylgdi
honum hlýr kraftur og máttug út-
geislun þegar á reyndi. En einnig
svo mikil blíða og sönn hjartans
gleði. Svo margslungið og flókið sem
prestsstarfið getur verið, má með
sanni segja að það hafi verið mörg-
um blessun að Pétur Þórarinsson
skyldi hafa gert það að ævistarfi
sínu. Það gaf honum mikið, jafnt og
það hefur einnig reynt mikið á hann,
eins og hvern þann sem rækir starf
sitt af ábyrgð og vill leysa hvert
verkefni sem best af hendi. Hinn
fagri og tæri sálmur hans, Í bljúgri
bæn, segir meira en mörg orð um
hug Péturs, ekki aðeins um trú hans,
heldur ekki síður hver hann var af
hjarta; einlægur, opinn, hreinn og
beinn. Pétur var glaðlyndur og af-
skaplega skemmtilegur maður og
kunni vel að gefa ríkulega af gleði
sinni. Því er fyrir mikið að þakka,
þar sem líf og starf Péturs Þórarins-
sonar er, gjafir hans til samferða-
manna eru verðmæti sem munu vaxa
séu þær gefnar áfram. Og þegar
hann kveður nú er gott að geta þakk-
að fyrir svo góðar stundir með svo
góðum dreng. Þannig minnist ég
hans, með djúpu þakklæti fyrir sum-
arið í Laufási og einstaklega gefandi
samveru við Pétur og Ingu og fjöl-
skyldu þeirra.
Friðrik Erlings.
Eyjafjarðarsól hefur brugðið
birtu. Sr. Pétur Þórarinsson er
genginn. Garpur, sem barðist til
hinstu stundar. Lífskrafturinn virt-
ist óþrjótandi. Þegar öll sund voru
talin lokuð fann hann nýja sóknar-
leið. Vann sig út úr erfiðleikunum og
stóð keikur tilbúinn í baráttu við
næstu vá. Þannig mönnum er fengur
í að kynnast.
Sr. Pétur Þórarinsson var ekki
fyrir það að fara troðnar slóðir.
Hann valdi ævinlega þá leið sem
hans sannfæring bauð. Fyrir vikið
fór hann stundum fram úr sjálfum
sér og stundum kostaði það átök að
viðurkenna mistökin. Ódauðlegt
kvæði hans, Í bljúgri bæn, segir sína
sögu. Pétur gat verið víxlgengur;
hann var mennskur, en hann var
tilbúinn að viðurkenna mistökin og
biðja almættið fyrirgefningar
Pétur gat líka verið æringi ef hon-
um þótti það henta. Hann hafði ekki
þá trú að það væri kristniboðinu til
framdráttar að prestar væru leiðin-
legir. Helgislepja var honum ekki að
skapi. Stundum galgopaðist hann
jafnvel út yfir siðferðileg mörk en
það var fyrirgefið. Minning hans og
boðskapur lifir, en helgislepjuprest-
arnir gleymast.
Við brölluðum margt í orðræðum
við sr. Pétur. Hann hafði einverju
sinni á orði að það væri ekki nema
eitt ráð til að verjast leiðinlegu fólki.
Það fólst einfaldlega í því að leiða
það hjá sér. Þá gæfist það upp og
færi. Lengi vel notaði Pétur þetta
ráð gagnvart sykursýkinni sem hann
greindist með á barnsaldri. Hann
reyndi að leiða hana hjá sér, hunsaði
hana jafnvel, lét eins og hún væri
ekki til. Sykursýkin móðgaðist og
sendi Pétri hverja kárínuna á eftir
annarri. Pétur vildi ekki gefa eftir,
barðist af metnaði í íþróttum og öðr-
um leikjum ungmenna, á meðan orka
var til. Mottóið virtist vera; betra er
stutt líf og skemmtilegt en langt og
leiðinlegt!
Með árunum áttaði Pétur sig á
þeirri staðreynd að sykursýkin var
það þaulsetin að hún varð ekki hrak-
in burtu með leiðindum. Hann
reyndi að ná sáttum en sykursýkin
er langrækin. Hún nagaði og nagaði.
Líffæri fóru að gefa sig, blóðrásin
þrengdist, hjartað sendi viðvörun og
þar kom að taka þurfti fætur. Húm-
orinn var þó aldrei langt undan. Pét-
ur sagði súrt að geta ekki lengur
jarðað félaga sína í knattspyrnu þótt
hann hefði til þess réttindi! Hann fór
á stúfana en gat ekki gengið úr
stjórn Kaupfélagsins!
Já, Pétur var eftirsóttur í stjórnir
og ráð, enda ráðagóður. Hann vann
að málefnum kirkjunnar, sveitar
sinnar, íþróttafélaga, ungmenna-
félaga og bændasamtakanna, svo
eitthvað sé nefnt. Eitt kjörtímabil
var hann varamaður Stefáns Val-
geirssonar á Alþingi. Ég minnist
þess hins vegar ekki að hann hafi
þrælað sér út fyrir samtök bindind-
ismanna í sinni sveit!
Þrátt fyrir öll áföllin var sr. Pétur
sáttur við skapara sinn. Hann hélt
trú sinni. Hann reiddist hins vegar
hastarlega þegar eiginkonan, Inga
Svava, veiktist af krabbameini. Þá
talaði hann á kjarnyrtri íslensku við
guð sinn. Það dugði. Inga er einstök
baráttukona. Hún er eins og eikin,
brotnar ekki; bognar aðeins við mót-
læti en réttir alltaf úr sér aftur. Sér
björtu hliðarnar á hverju máli. Hún
var happafengur Péturs; eiginkona,
hjúkrunarkona og hjálparprestur.
Þar að auki ól hún manni sínum þrjú
börn sem Pétur var afar stoltur af.
Þau undu sér best í sveitinni og með
aðstoð sveitunga og safnamanna
tókst þeim að gera Laufás að því fjöl-
sótta menningarsetri sem það er í
dag. Þar að auki byggðu Pétur og
Þórarinn sonur hans upp fjárbú, sem
er eitt það stærsta við Eyjafjörð í
dag.
Inga og börnin syrgja mætan
SJÁ SÍÐU 34
✝
Okkar ástkæri,
ÞORVARÐUR GUÐMUNDSSON
bóndi,
Stekkum,
lést á Heilbrigðisstofnun Suðurlands sunnudaginn
4. mars.
Útförin verður gerð frá Selfosskirkju laugardaginn
10. mars kl. 11.00.
Sigríður Elín Guðmundsdóttir, Haukur Guðjónsson,
Böðvar Sigurjónsson,
Guðmundur Lárusson, Margrét Helga Steindórsdóttir,
Valdimar Heimir Lárusson, Elísabet Helga Harðardóttir
og fjölskyldur.
✝
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir,
afi og langafi,
Dr. rer. hort. EINAR I. SIGGEIRSSON,
andaðist á Landspítalanum Fossvogi
miðvikudaginn 7. mars.
Jarðarförin verður auglýst síðar.
Fyrir hönd aðstandenda,
Kristín Friðriksdóttir,
Gylfi Magnús Einarsson, Katrín Jónína Björgvinsdóttir,
Valgarð Einarsson, Linda María Stefánsdóttir,
Margrét Ástrún Einarsdóttir, Þórir Kristinsson,
barnabörn og barnabarnabarn.
✝
Hjartans þakkir fyrir veitta samúð og hlýhug vegna
fráfalls ástkærs eiginmanns míns, föður, tengda-
föður, afa og langafa,
PÉTURS VIÐARS KARLSSONAR,
Grenigrund 38,
Selfossi,
sem jarðsunginn var frá Selfosskirkju laugardaginn
24. febrúar sl.
Guð blessi ykkur öll.
Brynhildur Tómasdóttir,
Páll Pétursson, Auður I. Ottesen,
Kristján Karl Pétursson, Hrafnhildur Guðmundsdóttir,
Hrund Pétursdóttir Winckler, Anders Winckler,
Hjörtur Leví Pétursson, Ásdís Ýr Aradóttir,
barnabörn og barnabarnabarn.