Morgunblaðið - 09.03.2007, Blaðsíða 44
44 FÖSTUDAGUR 9. MARS 2007 MORGUNBLAÐIÐ
menning
Svonefndar sjálfshjálparbækur byggjastað því mér hefur sýnst á því sem kallamá almælt sannindi eða almenna vitn-
eskju. Til að mynda deila menn varla um það
að þeim vegnar yfirleitt vel í lífinu sem skipu-
leggja tíma sinn vel, bægja frá sér þráhyggju
og slæmum hugsunum og eru fullir sjálfs-
trausts. Frá því sjónarhorni eru bækur þess-
arar gerðar þarfaþing þeim sem á þurfa á
sjálfstyrkingu að halda og reyndar má færa
fyrir því rök að flestir hafi gott af að tileinka
sér margt það sem kennt er í slíkum ritum þó
að leiðir að því marki sé alla jafna betra að
finna með almennri skynsemi en með því að
lesa bækur sem pakka sannindum inn í gervi-
vísindi eða trúarstagl.
Sjálfshjálparfræðin eru arðbær í meira lagiog bækur þeirrar gerðar eru gjarnan met-
sölubækur víða um heim, því við viljum öll
verða betri, eða flest í það minnsta. Reglulega
rísa líka bylgjur sjálfshjálparfræða, allir verða
að kynna sér þennan eða hinn fræðinginn, lesa
allt sem hægt er um þessa eða hina aðferðina.
Algengt er að þessi fræði berist hingað frá
Bandaríkjunum, enda eru trúarbrögð þar
markaðsvædd, sjálfshjálpartrú líka. Nú ber
aftur á móti svo
við að mest selda
sjálfshjálparbók
vestan hafs er
ættuð frá Ástr-
alíu. The Secret
heitir hún.
The Secretkemur ef-
laust út á ís-
lensku fljótlega
enda er markaðs-
setning á bókinni
snilldarlega út-
færð; í senn höfð-
að til þeirra millj-
óna sem keyptu Da Vinci lykilinn og þeirra
sem keypt hafa bækur eftir Mitch Albom,
Paulo Cohelo og Robin Sharma og ótal ann-
arra sjálfshjálparfræðinga. Leyndarmálið er
nefnilega sannkallað leyndarmál, eða var það í
það minnsta þar til Rhonda Byrne kom upp um
allt saman.
Eins og því er lýst á vefsetri útgáfunnar ogótal vefsetrum reyndar sem mæra bók-
ina hefur leyndarmálið verið ljóst öllum helstu
stórmennum sögunnar, Plato, Leonardo Da
Vinci, Galileo, Napóleon, Victor Hugo, Jesú
Kristi, Ludvig van Beethoven, Abraham Lin-
coln, Thomas A. Edison, Alfred Einstein og
Dale Carnegie, svo dæmi séu tekin. Allir
þekktu þessir andans jöfrar leyndarmálið, eða
réttara sagt Leyndarmálið, og nýttu það í vís-
indum sínum, listsköpun, heimspeki, stjórn-
málastarfi, hernaðarbrölti eða gróðabralli.
Leyndarmálið mikla var þó aðeins varðveittí munnlegri geymd í gegnum aldirnar og
það var ekki fyrr en Rhonda Byrne, fráskilin
miðalda móðir sem glímdi við þunglyndi rakst
á bók frá 1910 sem hét því dægilega nafni Vís-
indin við að verða ríkur, The Science of Gett-
ing Rich. Í þeirri bók var því haldið fram að
það eina sem þyrfti til að verða auðugur væri
að hugsa sér það – ef maður hugsar nógu stíft
um það sem mann langar í fær maður það.
(Þetta er sem sagt leyndarmálið, Leynd-
armálið, sem þú, kæri lesandi, færð hér grat-
ís.)
Gleymum því svo ekki að hvert selt eintak af
Leyndarmálinu er sönnun þess að það sé sann-
leikur – aðstandendur útgáfunnar, sem hljóta
að vera öðrum fremri í fræðunum, vaða í pen-
ingum geislandi af lífshamingju á öllum mynd-
um. Þarf frekari vitnanna við?
Leyndarmál aldanna
Leyndarmál Markaðssetning á The Secret er
snilldarlega útfærð; í senn höfðað til þeirra
milljóna sem keyptu Da Vinci lykilinn og þeirra
sem keypt hafa bækur sjálfshjálparfræðinga.
AF LISTUM
Árni Matthíasson
» Það eina sem þarf til aðverða auðugur er að hugsa
sér það – ef maður hugsar
nógu stíft um það sem mann
langar í fær maður það.
Ludvig van Beethoven
arnim@mbl.is
VIÐ OG við er fyrsta sólóplata
Ólafar Arnalds. Á henni flytur Ólöf
þægilega vísnatónlist í anda Spil-
verksins og Megasar en einnig má
heyra áhrif úr austur-asískri tón-
list og djassi. Söngstíll Ólafar gef-
ur Við og við einstakt yfirbragð,
röddin hennar er mjög sérstök en
engu að síður afskaplega falleg.
Stemmningin á plötunni er dýr-
mæt, hún minnir á eitthvað gamalt
og gott. Hvort sem það er eldhúsið
hjá ömmu, fyrstu plötur Megasar
eða bara að sitja í lopapeysu úti á
túni – þá er það sér-íslensk líðan.
Textarnir á Við og við eru á ís-
lensku og bæði undirstrika hæfi-
leika Ólafar og einlægni ásamt því
að vera skemmtilega heimilislegir.
Ólöf fjallar um daglega hluti eins
og Ártúnsbrekkuna, vináttu og
annað slíkt. Þetta gerir hún í þægi-
legu tómi tónlistar sem er laus við
óþarfa tilgerð og prjál. Einfaldar
laglínur fá að njóta sín í hófstilltum
en vel hugsuðum útsetningum.
Vandaður gítarleikur er í forgrunni
flestra laganna en önnur hljóðfæri
koma fyrir eins og velkomin viðbót,
aldrei yfirþyrmandi, frekar eins og
eðlilegt framhald á annars góðum
lögum. Það þarf ekki að taka það
fram að innkoma Skúla Sverr-
issonar er sérlega góð, hann ljáir
plötunni bassaleik sinn af visku og
færni. Það sama má segja um hina
hljóðfæraleikarana, listrænn metn-
aður er augljóslega í fyrirrúmi.
Það er gaman að heyra plötu sem
inniheldur svona mikið af hljóð-
færum án þess að þau rekist á og
verði kraðaksleg. Kjartan Sveins-
son upptökustjóri hefur unnið verk
sitt vel.
Ég verð að játa að ég bjóst ekki
við því að Við og við væri jafn góð
plata og raun ber vitni. Í stað þess
að heyra krúttlegar og barnalegar
raddir og útsetningar, fékk ég
þroskað verk ungrar konu sem veit
hvert hún ætlar sér. Ólöf sýnir hér
að hún er ekki aðeins fram-
bærilegur tónlistarmaður, heldur
einnig áhugaverð söngkona og
virkilega góður laga- og textasmið-
ur. Það er á fárra færi að skapa
jafn góða stemmningu og hún gerir
á Við og við. Hún nær tengslum
við hlustandann á augabragði svo
framarlega að hann gefur henni
tækifæri. Það verður fróðlegt að
sjá hvert framtíðin leiðir Ólöfu
Arnalds.
Sungið af hjartans lyst
TÓNLIST
Geisladiskur
Geisladiskur Ólafar Arnalds nefndur Við
og við. Öll lög og textar eru eftir Ólöfu ut-
an ljóð í númer tíu og lag & texti í númer
fimm. Ólöf syngur, leikur á gítar, koto-
hörpu, charanga, fiðlu, víólu, orgel og
páku. Aðrir hljóðfæraleikarar eru: Skúli
Sverrisson á kontrabassa, Róbert Sturla
Reynisson á gítar, Kjartan Sveinsson á
píanó, Matthías Hemstock á bjöllur,
Hildigunnur Halldórsdóttir á fiðlu, Ari Þór
Vilhjálmsson einnig á fiðlu, Þórarinn Már
Baldursson á víólu, Sigurgeir Agnarsson
á selló, Stefán Jón Bernharðsson á horn,
Emil Friðfinnsson á horn, Sigurður Þor-
bergsson á básúnu, Grímur Helgason á
klarinett og Eiríkur Orri Ólafsson á tromp-
et. Upptökustjórn, umsjón og ráðgjöf:
Kjartan Sveinsson. Hljóðblöndun og tón-
jöfnun: Birgir Jón Birgisson og Kjartan
Sveinsson. Sérlegur listrænn ráðgjafi var
Skúli Sverrisson. Upptökur fóru fram í
Sundlauginni og Víðistaðakirkju. 12 Tón-
ar gefa út.
Ólöf Arnalds – Við og við Helga Þórey Jónsdóttir
Morgunblaðið/Kristinn
Einstök Við og við er fyrsta sólóplata Ólafar en hún hefur þó víða komið
við í íslensku tónlistarlífi á undanförnum árum.
vaxtaauki!
10%
Frábært TILBOÐ! Kynntu þér málið á spron.is
A
RG
U
S
/
07
-0
16
6
4.000kr.SPARAÐU 4.000kr.SPARAÐU 4.000SPARAÐU
2.990
6.990
4.000kr.SPARAÐU
GÆÐI Á LÆGRA VERÐI
4.000kr.SPARAÐU
Vnr. 74804118
Borvél
EINHELL RAFHLÖÐUBORVÉL
18V, 2 rafhlöður fylgja.
GIL
DIR
AÐEINS Í DAG
á með
an birgðir endast
Hámark ein borvél á mann
TECHNO.IS heldur upp á tveggja
ára afmæli sitt á NASA í kvöld.
Aðalnúmer kvöldsins er slóvenski
plötusnúðurinn Valentino Kanzyani
sem kemur fram ásamt þremur
öðrum plötusnúðum, en Kanzyani
er einna þekktastur fyrir að spila
alltaf tvö lög á sama tíma. Auk
hans koma fram Exos og Plugged,
en Plugged sat einmitt í toppsæti
árslista Techno.is árið 2006 með
endurhljóðblöndun lagsins Koka-
loca með Dr. Mister og Mr. Hand-
some.
Tveggja ára afmæli
Techno.is á NASA