Morgunblaðið - 09.03.2007, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. MARS 2007 21
MENNING
BANDARÍSKA
utanríkiráðu-
neytið hefur úr-
skurðað að ka-
sakski
sjónvarpsmað-
urinn Borat Sag-
diyev, sköp-
unarverk breska
grínistans Sacha
Baron Cohen, sé
fórnarlamb mannréttindabrota. Bo-
rat – eða öllu heldur kvikmyndin um
hann – er ein þriggja kvikmynda
sem nefndar eru í árlegri mannrétt-
indaskýrslu ráðuneytisins sem dæmi
um kvikmyndir sem stjórnvöld ann-
arra ríkja bönnuðu eða takmörkuðu
sýningar á að einhverju leyti á síð-
asta ári. Hinar myndirnar eru
Brokeback Mountain og Da Vinci-
lykillinn.
Í skýrslunni kemur fram að ka-
söksk yfirvöld hafi róið að því öllum
árum að takmarka aðgengi að mynd-
inni um Borat, en í henni bregður
Cohen upp háðskri mynd af Ka-
sakstan og íbúum þess. Þá beittu
ráðamenn í Kasakstan sér fyrir því
að heimasíðu Borats yrði lokað, m.a.
með því að banna notkun á vefléni
landsins, eða endingunni .kz. Sam-
kvæmt skýrslunni bera slíkar að-
gerðir „vott um kúgun“.
Óskarsverðlaunamyndin Broke-
back Mountain var bönnuð á Ba-
hamaeyjum vegna „öfgakenndrar
samkynhneigðar“ og Da Vinci-
lykillinn var bönnuð í Egyptalandi
og á Samóaeyjum þar sem óttast var
að hún ylli trúarlegum óróa.
Brotið á
Borat
Skýrsla tekur á
ritskoðun mynda
Borat
vopnaburð. En hún gefur samtíðinni
nef á allan hugsanlega hátt.“
Heimsendaspár
Sá á kvölina sem á völina, segir
máltækið og er ljóst að gestir Hug-
vísindaþings munu hafa úr vöndu að
ráða þar sem athyglisverðar og
spennandi málstofur fara samtímis
fram. Þannig mun guðfræðingurinn
og doktorsneminn Bjarni Randver
Sigurvinsson taka fyrir endatíma-
hugmyndir kristinna trúarhópa á Ís-
landi á sama tíma og Bergljót fjallar
um Stebba stælgæ.
Að sögn Bjarna er á Íslandi að
finna allmarga trúarhópa með nokk-
Eftir Flóka Guðmundsson
floki@mbl.is
LEIKLIST, innflytjendur, húm-
anistar, heimsslitakenningar og
kvennabarátta á krossgötum. Þetta
er aðeins brot af viðfangsefnum Hug-
vísindaþings sem sett verður í dag í
Háskóla Íslands og stendur fram á
laugardag. Í boði verða tæplega 60
fyrirlestrar í 19 málstofum og er yf-
irskriftin viðeigandi: „Þvers og
kruss“. Til umfjöllunar verður enda
allt milli himins og jarðar eins og
Hugvísindaþings er vandi.
Meðal fjölmargra fyrirlesara er
Bergljót Kristjánsdóttir, dósent í
bókmenntafræði. Mun Bergljót fjalla
um teiknimyndasögu hins nýlátna
myndlistarmanns Birgis Bragasonar,
Stebba stælgæ, sem birtist í dag-
blaðinu Tímanum á sjöunda áratug
síðustu aldar.
„Þetta er rammpólitísk myndasaga
og ekki síst menningarpólitísk. Þar er
verið að löðrunga í allar áttir og á al-
veg dásamlegan hátt. Það undarlega
er að það hefur ekki verið rætt um
þessa stórmerkilegu sögu í fjörutíu
ár,“ segir Bergljót en hún mun m.a.
fjalla um satírísk einkenni sögunnar,
leik hennar með fornan sagnaarf og
sjálfsöguleg einkenni.
„Myndasagan er ákaflega módern
þegar hún kemur út, þ.e. hún er í
miklum samhljómi við það sem er að
gerast í Ameríku. Farið er um víðan
völl en að ákveðnu marki er sagan á
sömu slóðum og Gerpla Halldórs
Laxness, þ.e. hún aftignar kappa for-
tíðarinnar og deilir á stríðsrekstur og
ur þúsund meðlimi sem aðhyllast
kenningar um endalok núverandi
heimsskipulags, svo sem í formi yf-
irvofandi þrengingartímabils undir
stjórn antikrists, burthrifningar, end-
urkomu Jesú Krists og stofnunar
þúsund ára ríkis.
„Þetta er spurning um hvernig
hóparnir útleggja texta biblíunnar,
en það er mismunandi hvaða túlk-
unarmódel eru lögð til grundvallar,“
útskýrir Bjarni sem í umfjöllun sinni
mun m.a. ganga út frá ákveðnu flokk-
unarkerfi trúarhópa.
„Mjög stór hluti kristinna trúar-
hópa hér á landi fyrir utan þjóðkirkj-
una aðhyllist trúfræði sem myndi
flokkast sem hvítasunnutrúfræði en
svo er til önnur fjölskylda kristinna
trúarhópa sem á rætur að rekja í að-
ventismanum,“ útskýrir Bjarni og
nefnir Hvítasunnukirkjuna, Krossinn
og Veginn sem dæmi um trúarhópa
af fyrrnefnda meiðinum. „Sem dæmi
um aðventíska trúarhópa mætti hins
vegar nefna Sjöundadags aðventista
og Votta Jehóva en sumir þessara
hópa hafa gengið nokkuð langt í að
tímasetja ýmsa atburði í tengslum við
endatímana. Hvítasunnufjölskyldan
er undantekningalítið ekki með slíka
útreikninga þó dæmi séu um slíkt.
Það er full ástæða til að kanna
þessar kenningar nánar, framsetn-
ingu þeirra innan einstakra trúar-
hópa í tengslum við sögulegan og fé-
lagslegan bakgrunn þeirra,“ segir
Bjarni að lokum.
Heimsslit, leiklist og stælgæ
Hugvísindaþing verður haldið í dag og á morgun í Aðalbyggingu Háskóla
Íslands. Boðið er upp á mikinn fjölda fyrirlestra um allt milli himins og jarðar
Aftignun Gunnar stekkur hæð sína í loft upp, enda ekki hár í loftinu. Er-
indi um Stebba stælgæ er eitt af fjölmörgum á Hugvísindaþingi 2007.
Þingið hefst kl. 13 föstudaginn 9.
mars. Þingað verður til klukkan
16.30. Laugardaginn 10. mars
hefst þinghald klukkan 12 og
stendur til 16.30. Að þingi loknu
verður boðið upp á léttar veit-
ingar. Dagskrá þingsins má nálg-
ast á slóðinni www.hugvis.hi.is.
Í HNOTSKURN
»Hugvísindaþing var fyrsthaldið 1996.
» Eins og undanfarin ár eruþað Hugvísindastofnun, guð-
fræðideild Háskóla Íslands og
ReykjavíkurAkademían sem
standa saman að þinginu.